10 soruda eşler arasındaki mal paylaşımı!

Eşler arasındaki mal paylaşımı rejim esasları, Medeni Kanun kapsamında açıklanıyor. Peki, eşler arasındaki mal rejimleri nelerdir? Eşlerin boşanmada mallar üzerindeki hak ve sorumlulukları nelerdir?

Medeni Kanun gereğince eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanıyor. Ancak eşler, mal rejimi sözleşmesiyle kanunda belirlenen diğer rejimlerden birini kabul etme hakkına da sahip oluyor. 

Mal rejimi sözleşmesi, evlenmeden önce yapılabildiği gibi sonra da yapılabiliyor. Taraflar, istedikleri mal rejimini ancak kanunda yazılı sınırlar içinde seçebiliyor veya değiştirebiliyor.

Mal rejimi sözleşmesi, ancak ayırt etme gücüne sahip olanlar tarafından yapılabiliyor. Küçükler ile kısıtlılar, yasal temsilcilerinin rızasını almak zorunda oluyor. Peki, edinilmiş mallara katılma rejimi nedir? Mal ayrılığı nedir? İşte Kanun hükümleri;

1- Edinilmiş mallara katılma rejimi nedir?

Edinilmiş mallara katılma rejimi, edinilmiş mallar ile eşlerden her birinin kişisel mallarını kapsıyor. 

2- Edinilmiş mallar nelerdir?

Edinilmiş mal, her eşin bu mal rejiminin devamı süresince karşılığını vererek elde ettiği malvarlığı değerleri oluyor. Bir eşin edinilmiş malları şu şekilde sıralanıyor:

1. Çalışmasının karşılığı olan edinimler,

2. Sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurum ve kuruluşlarının veya personele yardım amacı ile kurulan sandık ve

benzerlerinin yaptığı ödemeler,

3. Çalışma gücünün kaybı nedeniyle ödenen tazminatlar,

4. Kişisel mallarının gelirleri,

5. Edinilmiş malların yerine geçen değerler.

3- Edinilmiş mallara katılma rejiminde kişisel mallar nelerdir?

Kanuna göre aşağıda sayılanlar, kanun gereğince kişisel mal oluyor:

1. Eşlerden birinin yalnız kişisel kullanımına yarayan eşya,

2. Mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine ait bulunan veya bir eşin sonradan miras yoluyla ya da herhangi bir

şekilde karşılıksız kazanma yoluyla elde ettiği malvarlığı değerleri,

3. Manevî tazminat alacakları,

4. Kişisel mallar yerine geçen değerler.

4- Edinilmiş mallara katılma rejiminde yönetim ve tasarruf nasıldır?

Her eş, yasal sınırlar içerisinde kişisel malları ile edinilmiş mallarını yönetme, bunlardan yararlanma ve bunlar üzerinde tasarrufta bulunma hakkına sahiptir. Aksine anlaşma olmadıkça, eşlerden biri diğerinin rızası olmadan paylı mülkiyet konusu maldaki payı üzerinde tasarrufta bulunamaz.

5- Rejim nasıl sona erer?

Mal rejimi, eşlerden birinin ölümü veya başka bir mal rejiminin kabulüyle sona eriyor. Mahkemece evliliğin iptal veya boşanma sebebiyle sona erdirilmesine veya mal ayrılığına geçilmesine karar verilmesi hâllerinde, mal rejimi dava tarihinden geçerli olmak üzere sona eriyor.

6- Mal ayrılığı rejimi nedir?

Mal ayrılığı rejiminde eşlerden her biri, yasal sınırlar içerisinde kendi malvarlığı üzerinde yönetim, yararlanma ve tasarruf haklarını koruyor. İspat, borçlardan sorumluluk ve paylı mülkün özgülenmesi konularında paylaşmalı mal ayrılığı rejimine ilişkin hükümler uygulanıyor. 

7- Paylaşmalı mal ayrılığı rejimi nedir?

Bu rejimde eşlerden her biri, yasal sınırlar içerisinde kendi malvarlığı üzerinde yönetim, yararlanma ve tasarruf haklarını koruyor. Belirli bir malın eşlerden birine ait olduğunu iddia eden kimse, iddiasını ispat etmekle yükümlü oluyor. Eşlerden hangisine ait olduğu ispat edilemeyen mallar onların paylı mülkiyetinde sayılıyor.

8- Mal ortaklığı rejimi nedir?

Mal ortaklığı rejimi, ortaklık malları ile eşlerin kişisel mallarını kapsıyor. Genel mal ortaklığında eşlerin kanun gereğince kişisel mal sayılanlar dışındaki malları ile gelirleri

ortaklık mallarını oluşturuyor. Eşler, ortaklık mallarına bölünmemiş bir bütün olarak sahip oluyor. Hiçbir eş, ortaklık payı üzerinde tek başına tasarruf hakkına sahip olmuyor.

9- Mal ortaklığında tasarruf nasıl olur?

Eşler, ortaklık mallarını evlilik birliğinin yararına uygun olarak yönetirler. Olağan yönetim sınırları içinde her eş, ortaklığı yükümlülük altına sokabilir ve ortak mallarda tasarrufta bulunabilir.

10- Sınırlı mal ortaklığı nedir?

Edinilmiş mallarda eşler, mal rejimi sözleşmesiyle belirli malvarlığı değerlerini veya türlerini, özellikle taşınmaz malları, bir eşin kazancını, bir meslek veya sanat icrası için kullandığı malları ortaklık dışında tutabilirler. Diğer mal ortaklıklarında eşler, mal rejimi sözleşmesiyle belirli malvarlığı değerlerini veya türlerini, özellikle taşınmaz malları, bir eşin kazancını, bir meslek veya sanat icrası için kullandığı malları ortaklık dışında tutabiliyor.

Işıl Seren KESKİN/Emlakkulisi.com