10 soruda kiraya ne kadar zam yapılır 2017?

Mesken ve işyerleri kiralamalarında taraflar arasında yapılan sözleşmenin yenilenmesi halinde kiraya zam yapılıyor. Peki, kira zammı nasıl hesaplanır? İşte 10 soruda kira zam uygulaması..

Gayrimenkul kiralamalarında yapılan anlaşmanın senelik olarak yenilenmesi halinde mal sahibinin kira bedeline zam yapma hakkı doğuyor. Kira bedelinde yapılacak zammın esasları Borçlar Kanunu kapsamında düzenleniyor.

Peki, kiracılara senelik ne kadar zam yapılabilir? Kiracı zammı kabul etmezse ne olur? Kira artış davaları hangi durumlarda açılabilir? İşte 10 soruda kira zammı uygulaması..

1- Kiracılara neye göre zam yapılır?

Gayrimenkul kiracılarına yasada yer alan esaslara göre zam yapılıyor. Kanunen 2020 yılına kadar mesken ve işyerlerinde bulunan kiracılara farklı şekillerde zam yapılıyor. 2020 yılı itibari ile işyeri ve mesken kiralarına aynı şekilde zam uygulanacak.

2- Konuttaki kiracıya ne kadar zam yapılır?

Kanunen konuttaki tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla geçerli oluyor. 

3- İşyerindeki kiracıya ne kadar zam yapılır?

İşyerindeki kiracıya yapılacak zam hesabında sözleşem serbestisi uygulanıyor. Mal sahipleri sözleşmelerinde belirledikleri oranda zam yapabiliyor. Sözleşmede herhangi bir oran belirtilmemişse, mal sahibi istediği oranda zam yapabiliyor. İşyerindeki kiracılara yapılacak zam uygulamasında ÜFE oranları 2020 itibari ile zorunlu olacak.

4- Taraflar arasında anlaşma yapılmamışsa ne olur?

Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli, bir önceki kira yılının üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir.

5- 5 yıllık kiralamalarda artış nasıl yapılır?

Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedeli, hâkim tarafından üretici fiyat endeksindeki artış oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirlenir. Her beş yıldan sonraki kira yılında bu biçimde belirlenen kira bedeli, önceki fıkralarda yer alan ilkelere göre değiştirilebiliyor.

6- Kira bedeli döviz ise nasıl zam yapılır?

Sözleşmede kira bedeli yabancı para olarak kararlaştırılmışsa, beş yıl geçmedikçe kira bedelinde değişiklik yapılamıyor. Ancak, bu Kanunun, “Aşırı ifa güçlüğü” başlıklı 138 inci maddesi hükmü saklı olup; Beş yıl geçtikten sonra kira bedelinin belirlenmesinde, yabancı paranın değerindeki değişiklikler de göz önünde tutularak üçüncü fıkra hükmü uygulanıyor.

7- Kira artışı davası ne zaman açılabilir?

Kira bedelinin belirlenmesine ilişkin dava her zaman açılabiliyor.

8- Kira artışı davasını kim açabilir?

Kira artışı davasını kiracı ya da mal sahibi açabiliyor.

9- Kira artışı davası nasıl sonuçlanır?

Kira artışı davası yeni dönemin başlangıcından en geç otuz gün önceki bir tarihte açıldığı ya da kiraya veren tarafından bu süre içinde kira bedelinin artırılacağına ilişkin olarak kiracıya yazılı bildirimde bulunulmuş olması koşuluyla, izleyen yeni kira dönemi sonuna kadar açıldığı takdirde, mahkemece belirlenecek kira bedeli, bu yeni kira döneminin başlangıcından itibaren kiracıyı bağlar.

Sözleşmede yeni kira döneminde kira bedelinin artırılacağına ilişkin bir hüküm varsa, yeni kira döneminin sonuna kadar açılacak davada mahkemece belirlenecek kira bedeli de, bu yeni dönemin başlangıcından itibaren geçerli olur.

10- ÜFE oranları ne zaman ve nereden öğrenilir?

Kira zam hesaplamasında kullanılan ÜFE oranlarını hey ayın 3'ünde Türkiye İstatistik Kurumu açıklıyor. Açıklanan ÜFE oranlarından on iki aylık ortalamalar baz alınarak zam yapılıyor.

Ev sahipleri Mayıs 2017'de ne kadar zam yapacak?

Işıl Seren KESKİN/Emlakkulisi.com