Emlakta Nostalji

1940 yılında Üsküdar ve Kadıköy'de yeni yollar açılacak!

1940 yılında Üsküdar ve Kadıköy'ün nazım imar planını hazırlayan Prost, Üsküdar ve Kadıköy'de açılacak başlıca yolların güzergahını belirlemiş. Prost'un hazırladığı imar planıyla şekil alacak ilçelerde birçok yol daha açılacakmış.



Üsküdar ve Kadıköy'de açılması düşünülen yollar


Kadıköy Koyu doldurulacak, iskeleden Moda ve spor sahasına kadar geniş bir cadde açılacak


     B. Prost'un Kadıköy ve Üsküdar'ın imarı için hazırladığı nazım planın esaslı hatlarından bahsetmiştik. Bugün de açılacak başlıca yollar takip edecekleri güzergahı kaydediyoruz: 

     1- Üsküdar İskele Meydanı başlangıç olmak üzere Üsküdar sırtlarına çıkacak yol. Bu yol şimdiki istikameti takip edecek ve Aziz Mahmut Efendi civarından Karacaahmet Mezarlığı sahasını geçerek eski Talimhane Meydanı'nı takip ile Ayrılıkçeşmesi'ne vasıl olacaktır. Yolun sonuna tesadüf eden çeşmede yeşil bir saha teşkil edilecek ve burası Kadıköy İttihat Spor Sahası'na ulaşacaktır. Bu yol, başlıca seyrüsefer hareketlerine açılacağından şimdiki istikametinde mevzi bazı tadiller yapılacaktır. Bu yol -aşağıda kaydedeceğimiz veçhile- birçok yollarda birleşecektir.

     2- Gene İskele Meydanı başlangıç olarak Şemsipaşa mesire yerinin yanından sahile müvazi geçecek yol. Bu yol Salacak İskelesi önünden ve Doğancılar Camisi istikametinde Doğancılar Parkı önünden geçecektir. Selimiye Talimhanesi önünde birinci yol ile birleşecektir. 

     3- Salacak İskelesi önünden açılacak bir yolda Karlıkbayırı istikametinden ve Selimiye Mahallesi'nden geçerek eski Darülkelp binası önünde gene yukarıda kaydettiğimiz birinci yolla birleşecektir. 

     4- Gene İskele Meydanı'ndan başlayacak yol, Bulgurlu'dan Çavuşderesi Bostanı'nı ve Yenimahalle'yi takip ile Kısıklı'dan Bağlarbaşı Caddesi'nden, Nuhkuyusu'ndan geçerek Selimiye civarında yukarıdaki birinci yolla birleşecektir.

     5- Paşalimanı başlangıç olarak açılacak bir yolda Bülbülderesi, Kısıklı, Tabutçular civarını takip ederek Doğancılar Parkı'ndan geçecek, Selimiye Kışlası civarından sahile muvazi olarak Haydarpaşa İskelesi civarına çıkacaktır. Bu yol, Selimiye Kışlası ve Haydarpaşa Garı'na doğru uzatılacağından deniz tarafından geçecek ve bu yola lüzumlu görülen 300 metrelik saha için Belediye ciheti askeriye ile anlaşarak kışla önünden bir miktar yer alacaktır. 

     B. Prost, Haydarpaşa da bilahare tesis edilecek müstakbel liman için bu yola büyük bir ehemmiyet vermektedir. Bu yol, aynı zamanda şimdi Haydarpaşa Numune Hastanesi ve lisesi olan eski Tıp Fakültesi binasının münakalesini temin edecek vaziyette görülmektedir.

     6- Üsküdar - Şile yolu. Mütehassıs, bu yolun şimdiki güzergahının ihtiyaca göre tadil ve tanzimini Üsküdar'ın tanzimi sırasında nazarı dikkate almayı muvafık görmektedir. 

     B. Prost, Üsküdar'da açılacak bu yolları, mevcut olan binaların vaziyetine göre genişliğini tespit edecek ve bu yolların etrafında geniş cepheli bahçeli mıntıkalar tesis edecektir. 

 

Kadıköy yolları


     B. Prost, Kadıköy Rıhtımı'nı rakamla 30 metre genişletmek fikrindedir. Kadıköy Limanı genişletildiği takdirde limanın zararutlerinden olan mağazaların, depoların inşası için rıhtımın da ileride 30 metreden fazla genişletilebileceğini ileri sürmektedir. Bunun için de bu yeni geniş rıhtımı tesis etmek üzere Kadıköy Koyu'nun doldurulması icap etmektedir. 

     B. Prost, Kadıköy'ünde Mühardar ile Kumluk'a yakın sahadaki kesif ve birbirine bitişik mahalleyi kaldırarak gerek burada, gerek Haydarpaşa - Kadıköy rıhtım boyunda bahçeler içinde münferit evler inşa edilmesini muvafık görmektedir. Haydarpaşa'dan Mühürdar'a doğru gerek sahilde, gerek iç tarafta villa tarzında binalar inşa edilmekle Kadıköy'ün de tabi güzelliği muhafaza edilecektir. 

     Mütehassıs, Kadıköy'ün de açacağı başlıca büyük yolun istikametini de tayin etmiştir. Bu büyük yol, Kadıköy İskelesi'nden sahili takip ederek Mühürdar önünden şimdiki Moda Caddesi'ni kat ederek spor sahasına ulaşacaktır.

     Gene Kadıköy İskelesi Meydanı'ndan itibaren açılacak diğer yol da Altıyol Ağzı'na vasıl olacaktır. Bu yol, biri Kurbağalıdere, diğeri de Yoğurtçu istikametinde olarak iki esaslı caddeye ayrılacaktır. 

     B. Prost, bundan başka Kadıköy'ünde birçok yollar daha açmayı münasip görmektedir. Fakat bu yollardan bir kısmını istikametlerini tamamıyla çizmek için elinde kafi mikyasta haritalar olmadığını ve topografik malumata ihtiyacı olduğunu kaydetmektedir.


Akşam 28 Şubat 1940



Abdullah Kutalmış MIZRAK/Emlakkulisi.com