1947 yılında İstanbul halkı toplu taşıma araçlarına bir günde 126.570 lira veriyormuş!

Bugünlerde İstanbul'da 11 milyondan fazla insan toplu taşıma araçlarını kullanıyor. 1947 yılında Akşam Gazetesi yazarlarından Cemaladdin Bildik'in haberine göre İstanbul halkı toplu taşıma araçlarına bir günde 126 bin 570 lira veriyormuş.

BiR HESAP

İstanbul halkı bir günde nakil vasıtalarına 126.570 lira veriyor.

Tramvayların günlük hasılatı 31.000, tünelin 2.220, otobüslerin 4.250, vapurların 24.000, Sirkeci ve Haydarpaşa banliyölerin 12.200, taksilerinki 52.500 liradır.

Tünel

  Tünelin bir günde 32-33 bin yolcu taşıdığını tahmin eder miydiniz? Yine hareket dairesinin rakamlarına göre İstanbul halkının Tünel için bir günde verdiği para (yüzde dört vergi dahil) 2.220 - 2.320 lira arasındadır.

  Yekunları toplaya toplaya gidelim ve asgariyi ele alalım. Bir günde tramvaylara 31000, tünele 2220 lira olduğuna göre: 33.220 lira..

Otobüsler

  Çalışma günü olan pazartesiyi nazarı itibare alarak şu rakamları tespit ediyorum: Taksim - Sarıyer arasında 3000-3200 yolcu taşınmakta ve bunların bir gün içinde verdiği para 1.200-1.400 lirayı bulmaktadır.

  Taksim-Beşiktaş otobüsleri bir günde 650-700 lira temin etmekte, Dolmabahçe ve Atatürk Bulvarı yoluyla yapılan turlar ise 2.000-2.400 lira toplamaktadır.

  En az para getiren hat, Eminönü-Kocamustafapaşa hattıdır. Bu yolun günde temin ettiği hasılat 400-500 lirayı geçmemektedir.

  Şimdi bunları da yekun edelim: Sarıyer hattı 1.200, Taksim-Beşiktaş 650, turlar 2.000. Kocamustafapaşa 400 lira olduğuna göre otobüslerin bir günlük hasılatı 4.250 lira demektir ki tramvay ve tünel yekunu olan 33.220 ile birleştirdiğimiz zaman 37.470 lirayı bulur.  

Vapurlar 

  Gelelim vapurlara: Boğaz hattında günde 38-39 bin yolcu nakledilmekte ve 10 bin lira gelir temin olunmaktadır. Adalar, Haydarpaşa, Kadıköy hattının günlük yolcu adedi 65.000, geliri 12.000 lira. Haliç hattı 22-23 bin yolcu, geliri 2.400 lira. Yekun olarak bu üç hattın temin ettiği para 24.400 lira. Tramvay, tünel, otobüs yekunu 37.470 lira olduğuna göre vapurlarla beraber yekun: 61.870 lira.

Trenler

  Haydarpaşa Banliyösü hattında bir günde aşağı yukarı 24 bin yolcu taşınmaktadır. Bunların ödedikleri bilet parası tutarı da 7.200 liradır. Öğrendiğime göre halkın çoğu biletlerini Kadıköy Vapur İskelesi'ndeki gişeden almaktadır. Bir günde o gişeden bilet alan yolcu 9000, Haydarpaşa İstasyonu'ndan bilet alanlar ise 2700-3000 arasındadır.

  Sirkeci dahil, Çekmece'ye kadar bütün banliyö istasyonlarının bir günde temin ettiği gelir de vasati 5.000 liradır. Şu halde Haydarpaşa ile Sirkeci banliyösü 12.200 lira tutuyor demektir ki yukarıdan beri topladığımız 61.870 rakamı ile yekun 74.070 lira...

Taksiler

  Şimdi şehrimizde aşağı yukarı 1500 taksi çalışmaktadır. Heabı en asgariden tutarak bir şöförün 35 lira temin ettiğini nazarı itibare alalım. 52.500 lira eder ki bu rakam, halkın daha fazla taksiler için para verdiğini ifade eder.

  Şu halde İstanbul halkı tramvay, tünel, otobüs, vapur, tren ve taksiler için bir günde 126.570 lira vermekte ve bir günde 126 küsur lira yalnız vesaiti nakliye yüzünden ciro etmektedir. İlk nazarda bu kadar büyük rakam düşünülemez. Fakat Hind padişahı gibi işi hesaba vurunca hakikate varılır.

Cemaleddin Bildik

(1947 yılında Reşat Altın 30 liraymış.)

Akşam Gazetesi 14 Haziran 1947 

Abdullah Kutalmış MIZRAK/Emlakkulisi.com