Emlakta Nostalji

1959 yılında en fazla Rizeliler göç ediyormuş, İstanbul'da en fazla Kastamonulu varmış!

1959 yılında hazırlanan bir istatistiğe göre Türkiye'de en fazla Rizeliler göç ediyormuş, en az göçü ise Afyon vermiş. İstanbul'da ise 31 bin tane Kastamonulu varmış.



Türkiye'de en fazla Rizeliler göç ediyor


31 bin kişi ile Kastamonulular İstanbul'daki taşralıların başında...


  Senelerden beri Anadolu'dan, başta İstanbul olmak üzere büyük şehirlere yapılan göçün durdurulması düşünülmüş, hatta kanun tasarıları hazırlanmasına kadar gidilmiştir. Fakat buna bir türlü çare bulunamamış ve memleket içi göçler her yıl biraz daha artarak, bugün en yüksek seviyesine ulaşmıştır. Bu hususta ilgililerin hazırladığı istatistiğe göre, halen 1 milyon 776 bin 500 kişi doğduğu vilayetin dışında yaşamaktadır. 

  Memleket içi göçlerinde Rizeliler şehir nüfuslarının dörtte birini göndermekle büyük bir rekor kırmışlardır. Rizeliler'in balıkçılıkla geçinilen bölgeleri ve bilhassa İstanbul'u tercih ettikleri görülmektedir. Rize'nin bu rekoruna mukabil 




Afyonlular da, hemen hemen hiç yerlerinden kıpırdamamakla başka bir rekor kırmışlardır. Afyonlu olup bu şehrin dışında bulunanlar yarım dahi değildir. 

  Memleket içi göçlerde Rizeliler'i Gümüşhaneliler, Erzincanlılar, Trabzonlular, Elazığlılar, Giresunlular ve Bitlisliler takip etmektedir. Bunların yüzde hesabı ile 12 ile 18 arasında değişmektedir. Şehirlerinden göç edenler, başta İstanbul olmak üzere Kırklareli, İzmir, Ankara, Edirne ve Eskişehir'i tercih etmektedir. Bunları beğenilen vilayet olarak Kocaeli, Muş, Bursa, Samsun, Adana ve Manisa takip etmektedir. 

  Göç rakamlarının tasnifi, şehirlerinden dışarı gidenlerin tamama yakın kısmının erkek olduğu, kadınların ise ancak yüzde 1 - 5 arasında kaldığını meydana çıkarmıştır. Bu da göstermektedir ki, İstanbul'a gelenlerin hemen hepsi çalışmak üzere 6 aylıktan seneliğe, hatta devamlı kalmaya kadar buraya gelmekte ve icap ederse bütün ailesini getirip tamamen yerleşmektedir.

  Bulunduğu yeri terk edip daha büyük şehre gitmekte olanların ilk olarak akıllarına getirdikleri şehir İstanbul olduğundan, bugün buranın nüfusunun yarısı taşralı olmuştur. Halen İstanbul'da bulunan taşralılar, umumi nüfusun yüzde 48'ini teşkil etmektedirler. Buna mukabil İstanbullu olup başka vilayetlere göç edenler sadece yüzde 12'den ibarettir. İstanbul'daki yabancı doğumluların başında 31 bin kişi ile Kastamonulular gelmekte, bunun 24 bin 173 kişiyle Rizeliler takip etmektedir. Şehrimizdeki bazı balıkçı köylerinin akrabasıdırlar.


GÖÇMENLERİN DURUMU

 

  Trakya bölgesinde Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ'ın topladığı yabancı doğumluları ekseriyeti, dışarıdan gelen göçmenler olduğundan, diğer şehirlere olan akın alakalıları düşündürmektedir.

  Zira bunlar, dışarıdan gelir gelmez, bu bölgelere yerleşmekte ve burada yerleşip kalmaktadır. Fakat bilhassa İstanbul'a gelen dışarı doğumlular, memleketlerindeki işlerini, hatta tarlalarını bırakmakta ve burada amelilik yaparak para kazanmaya çalışmaktadırlar. Kabil olduğu kadar da az yiyerek arttırdıkları parayı köylerindeki ailelerine gönderen bu kimseler, bazen 1-2 aylığına memleketlerine dönmekte, fakat yine İstanbul'un yolunu tutmaktadırlar. 

  Ankara'ya gelenlerin ekseriyetini memurlar teşkil etmekte ve vazifeten burada bulunmaktadırlar. İzmir de, aynen İstanbul gibi işlerin hücumuna uğramakta, bu yüzden bu şehirlerin nüfusu görülmemiş şekilde artmakta, türlü şikayetlere yol açmaktadır.



Hürriyet Gazetesi 24 Haziran 1959



Abdullah Kutalmış MIZRAK/Emlakkulisi.com