200 TL’lik banknotlar piyasayı ele aldı...
Yüksek enflasyon ile beraber 200 TL'lik banknotların piyasadaki hacmi yüzde 70'e dayandığı açıklandı. Yaşanan enflasyondaki yükselişin devam etmesi ve emisyon hacminde yüksek kupürlü banknotların ağırlığını da arttırdığı kaydedildi.
Ocak 2009 yılında piyasaya sunulan 200 TL’lik banknotların toplam emisyon hacmindeki payı yüzde 70’e kadar yükseldi, 2009 sonunda bu oran sadece yüzde 16 seviyesindeydi.
Ekonomim'den Şebnem Turhan'ın haberine göre, yüksek enflasyon Türkiye’de banknot dağılımında da keskin değişimler yarattı. Merkez Bankası verilerine göre 200 TL’lik banknotların kullanım oranın da Aralık 2023 itibari ile yüzde 69,6'ya kadar çıktı. Yüzde 70'e dayanan 200 TL'lik banknotların kullanım oranı bundan 10 yıl önce sadece yüzde 25 seviyesinde yer alıyordur.
100 ve 50 TL'lik banknotların kullanım oranı ise Aralık 2023'te yüzde 4,3 ve 0,96 olurken Aralık 2013'te yüzde 16,4 ve yüzde 4,85 ile güçlü bir orandaydı. Banknot kullanım oranlarındaki keskin değişim ise Eylül 2021 ile beraber başladı.
Aralık 2023 sonu itibariyle 448.82 milyar liralık emisyon hacminin yani Merkez Bankası tarafından piyasaya verilen kağıt paranın yüzde 69,58'i 312.28 milyar lirası 200 TL'lik banknotlardan oluşmuş durumda. 100 TL'lik banknotlar da emisyon hacminin yüzde 23,58'ini 105.82 milyar lira ile oluşturuyor.
200 ve 100 Türk Lirası olan banknotların toplam emisyon hacmindeki pay ise yüzde 93,15 ile tarihi en yüksek seviyesine çıkmış durumda. Yani 100 veya 200 Türk Lirası banknot neredeyse emisyon hacminin tamamını ele geçirmiş durumda. Bu oran 2013 sonunda yüzde 75,14 seviyesinde idi. 10 yılda iki büyük kupürün toplam emisyon hacmi içindeki payı 18 puan birden arttı.
Türkiye'de 2001 krizi sonrasında uygulanan programla beraber enflasyonda düşüş sağlanmış ve 2005 senesinde ise enflasyon nedeniyle yükselen banknotları geride bırakarak paradan 6 sıfır atılmıştı. Önce Yeni Türk Lirası 2009 yılında dolaşıma giren banknotlar ile Türk Lirası'na dönüldü. 2009 yılının sonunda 200 TL’nin payı yüzde 16 idi.
2009 yılı başında da 200 TL'lik bankotlar devreye sokuldu enflasyon ise tek haneli seviyelere oldukça yakın seviyede bulunuyordu. 200 TL’lik bankotların piyasaya girdiği 2009 yılının sonunda 200 TL’lik banknotların toplam emisyon hacmindeki payı yüzde 15,84, 100 TL’lik banknotların payı yüzde 40,56, 50 TL’lik bankotların payı yüzde 28,56, 20 TL’lik banknotların payı yüzde 6,64, 10 TL’lik banknotların oranı yüzde 3,14, 5 TL’lik banknotların emisyon hacmindeki payı ise yüzde 1,36 seviyesinde idi. Şu an yüzde 93,15’e kadar gelen 100 ve 200 TL’lik banknotların 2009 yılının sonundaki payı sadece yüzde 56,40 idi. Böylece piyasaya sürüldüğü ilk seneden Aralık 2023 sonuna kadar olan zamanda 200 TL’lik banknotun emisyon hacmindeki payı 53.74 puan, 100 ve 200 TL’lik yüksek kupürlü banknotların payı ise 36.75 puan artış gösterdiği kaydedildi.
Nakit para dönemi sona eriyor! Ödemeler kart veya mobilden olacak! Hemen bakın!
Yeni banknotlar çıkacak mı? Merkez Bankası Başkanı Erkan'dan flaş açıklama
500, 1000 ve 2000 TL banknotları basılacak mı? Hazine ve Maliye Bakanlığı'ndan açıklama!