2020'de iki açıdan rekor kırıldı!
Türkiye genelinde konut satışları 2020 Aralık ayında 105 bin 981 oldu. Satışlarda 2020'nin rekor yılı olduğu belirtiliyor...
Konut satışlarında 2020 rekor yılı oldu. Şimdiye kadarki en düşük ilk el satış ve en yüksek ikinci el devir kaydedildi.
Dünya Gazetesi köşe yazarı Alaattin Aktaş, bugünkü köşesinde TÜİK tarafından açıklanan Aralık 2020 konut satışlarını kaleme aldı.
İşte Alaattin Aktaş'ın 'İpotekli satış; 39 binden, 5 bine' başlıklı yazısı...
İpotekli konut satış ve devri aralık ayında nisan ve mayısı da arattı ve yılın en düşük düzeyine geriledi.
2020, konut satış ve devrinde iki yönlü rekor yılı oldu. Geçen yıl şimdiye kadarki en düşük ilk el satış ve en yüksek ikinci el devir gerçekleşti.
Pandeminin yarattığı ekonomik tahribata karşı en dikkat çekici önlemimiz kredi faizlerini düşürmek oldu. Ama “ufak” bir kusur söz konusuydu; düşük faizli bu krediyle zor durumdaki esnafın, sanayicinin derdine çare olmaya çalışmak yerine, elinde konut kalan müteahhidin imdadına koştuk. Çare olduk da... Konut stokunu bayağı bir erittik.
Konut kredisi faizini öylesine aşağı çektik ki, nisan ve mayısta 6 binlere inmiş olan ipotekli konut satışı haziranda 32 bini ve temmuzda 39 bini aştı. Kredili satışlarda rekor kırılıyordu.
Bu krediyi gerçekten ihtiyacı olan vatandaş kullanıyor ve konut sahibi oluyor muydu, yoksa ilk el konutlar bu ucuz krediyle danışıklı dövüşle el mi değiştiriyordu, orası da biraz karışıktı doğrusu. Ama görünürde bir ayda tam 39 bin adet ilk el konut satılmıştı.
Enflasyonun çok çok altındaki bu avantajlı kredi kaçırılmazdı. İlk el konuta gücü yetmeyen ikinci ele hücum etti; temmuzda ikinci eldeki ipotekli konut devri de 91 bini aşmıştı.
Sonrası malum... Faiz arttı, satış düştü; faiz artmaya devam etti, satış gerilemeyi sürdürdü ve geldik aralık ayına...
Temmuzun 39 binlik ilk el ipotekli konut satışı yalnızca 4 bin 922; yani 5 bin bile değil.
Yine temmuzda 91 bini aşan ipotekli ikinci el devir de yalnızca 9 bin 709, yani 10 bin bile değil.
İlk el satış ve ikinci el devirde nisan ve mayısın dip sanılan düzeyleri bile aranır oldu.
Faiz 9’dan 18’e...
Faizin nereden nereye geldiğini de hatırlamakta yarar var. Haziran başında kamu bankaları öncülüğünde aşağı çekilen faiz, Merkez Bankası verilerine göre tüm bankalar ortalamasında temmuz ayında yüzde 9.11’e kadar inmişti. Aralık ayı ortalamasındaki faiz kaça mı çıktı; tam yüzde 18.19’a... Yani faiz beş ay içinde tam ikiye katlanmış durumda.
Bu nasıl bir tercihtir, bu nasıl bir gidişattır ve bu nasıl bir ekonomi politikasıdır!
Beş ay önce temmuzda yüzde 9.11 olan faiz mi yanlış ve gerçeklerden çok uzaktı; yoksa aralıkta yüzde 18.19 olan faiz mi gerçekleri yansıtmıyor?
Kaldı ki faiz ocakta artmaya devam ediyor ve yüzde 19’a doğru yol alıyor.
2020 SIFIR KONUT SATIŞININ EN DÜŞÜK OLDUĞU YIL
Tüm Türkiye’yi kapsayan konut satış ve devrine ilişkin veriler 2013 yılından bu yana tutuluyor. Dolayısıyla yıllık bazda elimizde son sekiz yılın verileri var.
Dikkat çeken iki yön söz konusu... 2020’de iki açıdan rekor kırılmış durumda.
Birincisi; ilk el konut satışında bu sekiz yılın en düşük gerçekleşmesi geçen yıl yaşandı. 2020’nin tümündeki ilk el konut satışı 470 bin kadar. Daha önceki yılların hiçbirinde 500 bin sınırının altında kalınmamıştı.
İkincisi; ikinci el devirlerde de rekor 2020'de kırıldı. Geçen yılki ikinci el devir sayısı tam 1 milyon 30 bin oldu. Daha önceki yıllarda 900 bin bile aşılamamıştı.
Geçen yılki ikinci el devirlerin böylesine yüksek olmasında hiç kuşkusuz haziran, temmuz ve ağustostaki düşük faizin etkisi büyük. Faiz ekonominin gerçeklerinden öylesine koparıldı ve bir daha bulunamaz düzeye çekildi ki, konut devri zirve yaptı.
Yaz aylarındaki bu rekorda, kredi faizlerinin avantajı dolayısıyla talebin artması kadar, pandemi yüzünden nakit ihtiyacının büyümesine bağlı olarak varlıklarını satmak zorunda kalanların da büyük etkisi oldu.
2020 yılında 1.5 milyon konut satıldı!
Pandemiye rağmen konut satışları durmadı!
2021: Yeni projelerin ve kentsel dönüşümün yılı!
Her bir yeni konuta karşılık iki eski konut satıldı!