2020'nin ilk yarısında konut satışları yüzde 209,7 arttı!
Türkiye Gayrimenkul Pazarı Görünümü 2020 Yarıyıl raporu yayınlandı. Rapora göre, 2020 yılının ilk yarısında Türkiye konut satışları, bir önceki yılın aynı dönemine göre %23,5 artış göstererek 625 bin oldu.
Cushman & Wakefield tarafından hazırlanan Türkiye Gayrimenkul Pazarı Görünümü 2020 Yarıyıl raporu yayınlandı.
KONUT PAZARINA BAKIŞ
2020 yılının ilk yarısında Türkiye konut satışları, bir önceki yılın aynı dönemine göre %23,5 artış göstererek 625 bin olarak kaydedilmiştir. Bunun yanı sıra, ipotekli satışta önemli ölçüde bir yükselme gözlemlenirken bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla iki katından fazla bir oranda artis kaydedilirken, yabancılara satış ise bir önceki yılın aynı dönemine göre %39,8 azalmıştır. Bununla birlikte, yılın ilk yarısında gerçekleşen konut satışları, özellikle Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %209,7 oranında çarpıcı bir yükseliş kaybetmesiyle, kamu bankalarının devreye aldığı düşük faizli kredi uygulaması sonrasında belirgin sekilde artış göstermiştir. Birinci el konut satışları %4,23 oranında daha az bir düşüş göstermiş olup, ikinci el konut satışları yılın ilk yarısında bir önceki yılın aynı dönemine göre %42,5'lik önemli bir artış göstermiştir. Yapı izinlerine gelindiğinde ise; Ocak Mart 2020 doneminde yapı ruhsatlarının daire sayısı yaklaşık 80 bin olarak kaydedilirken, geçen yılın aynı periyoduna göre %45,4 oranında belirgin bir azalma görülmüştür.
OFİS PAZARINA BAKIŞ
Genel Bakış Küresel salgısından kaynaklanan sert rüzgarların yansıması olarak yıl sonu ekonomik büyüme tahminlerinde düşüş yaşanacağı ve daralma kaydedileceği belirtilmesinin yanı sıra, mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik oranından da yil sonuna göre artış göstermesi beklenmektedir. Öte yandan, yıl sonu enflasyonun düşen enerji fiyatları ve azalan talep doğrultusunda düşüş kaydederek tek hane olarak gerçekleşmesi öngörülmektedir. Bunun yanı sıra, pandemi nedeniyle ekonomideki daralma beklentisi ve Türk Lirası'nın değer kaybı, ofis pazarında da kiralama ve yatırım faaliyetleri üzerinde etkili olacaktır. Ek olarak, gelecek arza yönelik planlanan projeler önceki yıllara kıyasla oldukça kısıtlı olurken, yeni yapı ruhsatlarında belirgin bir düşüş kaydedilmiştir.
Kullanıcı Odağı
Yılın ilk yarısında İstanbul Ofis pazarında genel arz 6,46 milyon m' olarak aynı seviyede kalmasına karşın, sağlıklı çalışma alanları çözümlerinin gerekliliği gereği arzın yeniden siniflandırılması gerekecektir. İkinci çeyrekte kaydedilen kiralama işlemleri yaklaşık 41.255 m olarak gerçekleşirken, yılın ilk yarısında gerçekleşen kiralama işlemleri toplamda 132.118 m' olmuştur. İkinci çeyrekte kaydedilen işlem hacmi bir önceki çeyreğe ve geçen yılın aynı dönemine göre özellikle pandemi etkisinin bir yansıması olarak düşüş gösterirken sırasıyla %54,6 ve %14,7 oranlarında azalma gerçekleşmiştir. Bununla birlikte, ikinci çeyrekte gerçekleşen kiralama işlemlerinin %76 gibi büyük bir çoğunluğunu yeni kiralama anlaşmaları oluştururken, yılın ilk yarısında yenileme anlaşmaları kaydedilen toplam kiralama faaliyetlerinin %8,5'i şeklindedir. İkinci çeyrekte, metrekare bazında anlaşmaların, %50,2'si MIA'da gerçekleşmiş olup bir önceki çeyreğe göre iki katından fazla bir oranda artış göstermiştir. %37,1'i Anadolu yakasında, %12,7'si bir önceki çeyreğe göre azalma göstererek MIA dışında Avrupa yakasında kaydedilmiştir.
Başlıca yeni kiralama işlemleri arasında; Alman Konsolosluğu (8.900 m?, Karamancılar İş Merkezi), Merieux Nutrisciences (4.200 m, Göztepe İş Merkezi), Compass Grup (3.000 m2, Emaar Square), DSV Lojistik (2.900 m, Esas Maltepe), UPS (2.467 m2, Papirus Plaza) ve Deichmann (1.837 m?, Nurol Tower) bulunmaktadır. Ek olarak, ilk Çeyrekte gerçekleşen kiralama anlaşmaları, ikinci çeyreğe göre metrekare bazında daha büyük işlemlerden oluşurken, büyük çaplı kiralamalar 4.500-12.000 m2 aralığında kaydedilmiştir. Bununla birlikte, ilk yarının sonunda boşluk oranı genel olarak az bir oranda düşüşle %24 olarak kaydedilmiştir.
Sağlık ve güvenlik konularını ilk sıraya yerleştiği çalışma alanlarında sosyal mesafe önlemleri doğrultusunda yatırımcı ve kullanıcıların ortaya koyacakları işbirliği beraberinde, "yeni normal" kavramı ofis pazarının hızla "yeniden şekillenen" bir forma dönüşmesine öncülük ederken, temel yaklaşım esneklik üzerine olacaktır. Bu doğrultuda başlıca çıkarımlar, sağlık, verimlilik ve maliyet optimizasyonu üzerine kurulacaktır.
Şirketler, sosyal mesafe kurallarının bir sonucu olarak ofislere kimin ve neden geri dönmesi üzerine yoğunlaşacak olup çalışma alanı deneyimini esnekliğin ve belirli bir seviyede herhangi bir yerden çalışma seçeneğinin yönlendirilmesiyle evrilecektir. Bununla birlikte, uzaktan çalışma uygulamalarından kademeli olarak ofislere dönüş işbirliği, belirli bir seviyede evden çalışmanın devamlılığı, uydu ofis seçenekleri tarafından benimsenecektir.
Ek olarak, çalışma alanlarının geleceği sağlıklı çalışma alanı ortamlarına yönelik yeterli teknik altyapı gerekliliği üzerine hızla evrilecek olup, ofis bina arzı yeniden sınıflandırılacaktır.
Pandemiye bağlı olarak, kiralama işlemleri ikinci çeyrekte yavaşlama göstermesine karşın yılın ilk yarısında artış göstermiştir. Öte yandan, beklenen talebin yılın ikinci yarısında ivmelenmesi beklenmektedir ancak döviz kurundaki belirgin dalgalanma kiralama faaliyetlerinde etkili olmayı sürdürecek olup, bu yönde mal sahibi üzerindeki baskı artacaktır. Bunun yanı sıra kiracı lehine ortam orta vadede devam edecektir.
Bununla birlikte, ofis pazarındaki yatırım faaliyetlerinin yeniden fiyatlandırmanın beraberinde artan satılık gayrimenkullerin fırsatçı alıcılar tarafından yakın gelecekte canlanması beklenmektedir.
Konut kredisi faiz oranlarında son 7 yılın en düşüğü!
Faizlerin düşmesiyle konut satışları fırladı!