Mortgage

2B kredileri hazır!

Bankalar, orman vasfını yitirmiş arazileri satın almak isteyenlere yönelik kredi vermeye başladı.

2B hak sahiplerine 84 aya kadar vade imkanı sunuluyor. Bazı bankalar» taşınmazı peşin almayı tercih eden çiftçiye 5 yıl vadeli ve yılda bir ödemeli kredi sağlıyor...

Orman vasfını yitirmiş hazine arazilerinin satışını öngören ve yıllardır tartışılan 2B yasasının uygulaması için geri sayım başladı. Bu yasadan yararlanmak isteyenler için son tarih 30 Ekim. Yani elinde orman vasfını yitirmiş hazine arazisi olanların bunu uygun fiyata devletten satın almak için önlerinde sadece 1 ay 1 hafta var.

Türkiye’de bu durumdaki arazilere sahip olanların, sayısı 409 bin. Ancak son verilere göre bunlardan sadece 103 bininin hak sahipliği belgesi almak için başvuruda bulunduğu görülüyor. Bu da başvuruların oldukça düşük kaldığım gösteriyor.

Sön verilere göre Türkiye çapında başvuru oranı yüzde 25’lerde kalırken İstanbul’da yüzde 35’e ulaştığı görülüyor. İstanbul'da en fazla başvuruyu ise Beykoz, Ümraniye, Silivri ve Sultanbeyli’deki hak sahipleri yaptı. 2B arazilerinin dağılımı açısından ilk sırayı Antalya alıyor. Antalya’yı İstanbul, Muğla ve Balıkesir izliyor...

RAYİÇ BEDEL 26.5 MİLYAR TL

Öte yandan yasa çalışmaları sırasında yapılan ilk tespitlerde orman vasfını kaybetmiş arazilerin rayiç bedelinin 26.5 milyar TL olduğu belirlenmişti. Buna göre arazi sahiplerinin çoğunun satış için başvurması ve peşin ödemelerle Hazine’nin kasasına yaklaşık milyar TL’nin girmesi hedefleniyordu. Bu miktar, arazilerin rayiç bedelinin (2.6 milyar TL) yüzde 70’inin (18.5 milyar TL) peşin ödeneceği varsayımıyla bulunmuştu.

Ancak görünen o ki evdeki hesap çarşıya uymayacak. Başvuru sayısına bakıldığında bugüne kadar belirlenen hedeflere pek yak- laşılamadığı görülüyor. Ancak bankacılara göre, özellikle rayiç bedellerin belirlenmesinin ardından durum değişecek. Satılacak 2B arazileri için kredi veren bankalar, ekim ayında başvuruların artacağı kanısında.

Şu ana kadar Türkiye Finans, Şekerbank ve Albaraka Türk, 2B hak sahipleri için kredi vereceğini açıklayan bankalar oldu. Bugünlerde birçok müşterinin şubelerinden 2B’ye yönelik bilgi aldığını söyleyen Türkiye Finans Genel Müdürü Derya Gürerk, “İlgi oldukça yüksek. Ancak kredi alanların sayısı şimdilik düşük. Bir süre sonra 2B kredisine talepte yoğunluk olacağını düşünüyorum” diyor.

PEŞİN ÖDEME AVANTAJI

Arazi bedelinin peşin ödenmesi durumunda, satış bedeli üzerinden yüzde 20 indirim yapıldığını hatırlatan Şekerbank İşletme ve Tarım Bankacılığı Genel Müdür Yardımcısı Halit Haydar Yıldız, bunun yanı sıra arazi tapusunun da derhal alınabildiğini belirtiyor. Yıldız, aksi durumda yani kişilerin arazilerine Hazine lehine kanuni ipotek tesis ettirdikleri takdirde, tapu devrinin mümkün olduğuna, ancak yüzde 20 indirim hakkından yaralanamadıklarına dikkat çekiyor:

“Bunun yanı sıra hak sahipleri satış bedelini, belediye ve mücavir alan sınırları içinde kalan tarım arazileri için 3 yılda 6 eşit taksite, belediye ve mücavir alan sınırları dışında kalan tarım arazileri için 4 yılda eşit taksitte ödeyecek. Peşin seçeneğiyle bankamızdan kredi kullandıklarında ise borçlarını, 5 yılda ve yılda bir kez olmak kaydıyla ödeyebilecekler.”

İPOTEK İSTİYOR 

2B için kredi veren Albaraka Türk de bunun için öncelikle hak sahipliği belgesi istiyor. Bu krediler için alt ve üst limit belirleme diklerini ve 60 aya varan vade imkanı sağladıklarım söyleyen Albaraka Türk Genel Müdürü Fahrettin Yahşi, kredilendirme sürecini şöyle özetliyor: “İllerde defterdarlık, ilçelerde mal müdür

lüklerinden alınan hak sahipliği belgesi üzerinden kontrol yaparak finansman desteği sağlıyoruz. Talepleri riskin iki

katı ekspertiz değerine haiz konut, arsa ya da iş yeri vasıflı gayrimenkul ipoteğiyle değerlendiriyoruz. Ekspertiz

raporları, BDDK (Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu) veyaSPK (Sermaye Piyasası Kurulu) tarafından

yetkilendirilmiş değerleme firmaları tarafından yapılıyor. İpotek olarak alman konut, arsa ya da iş yeri vasıflı gayrimenkuller, borçluya ait olabileceği gibi üçüncü kişilere de ait olabiliyor. Finansmana konu arazi için ekspertiz raporu yerine belediye rayiç değeri esas alınıyor.”

Albaraka Türk, 2B kredisi isteyen müşterilerinden hak sahipliği belgesinin yanı sıra finansman başvuru formu, nüfus cüzdanı, gelir belgesi, adres gösteren belge (MER- NİS kaydı yoksa), şube huzurunda alınmış imza beyanı, satış yapıldığına dair belediyeden alman tahsilat makbuzu talep ediyor.

84 AY VADE İMKANI

Türkiye Finans ise 2B arazileri çin “2B Finansmanı” ürünü çıkarmış durumda. 2B kredilerinde 84 aya varan vade imkanı sağladıklarını söyleyen Türkiye Finans Genel Müdürü Derya Gürcrk, krediye ulaşmanın adımlarını şöyle sıralıyor:

“Müşteri, sahip olmak istediği 2B arazisi için ilgili kuruma (defterdarlık/mal müdürlüğü) ön başvuru yapıyor. Milli Emlak Müdürlüğü tarafından hak sahibi olduğunu gösteren (EK-4A veya EK-4C) belgesini alıyor. Varsa satın alınacak 2B arazisine ait tapu belgesi, bankanın bireysel kredi başvuru formu, kimlik belgesi (kefil mevcut ise kefilinki dahil), gelir belgesi, adres teyit belgesi, diğer genel kredi başvuru evrakıyla finansman desteği için bankamızın şubesine bizzat başvuruyor.”

Gürerk, İstanbul gibi büyük şehirlerde rayiç bedelin henüz belli olmaması nedeniyle alım satım işlemlerinin bekleme sürecinde olduğunu belirtiyor. Türkiye Finans'tan kredi almak isteyenlerin şubelere bizzat başvurması gerektiğini söyleyen Gürerk, “Ancak konu hakkında bilgi alan birçok müşterimizin varlığı, bir süre sonra taleplerde yoğunluk olabileceğine işaret ediyor. 2B finansmanına İstanbul dışında ağırlıklı olarak Akdeniz Bölgesi’nden talep ve ilgi var” diyor.

YILDA BİR ÖDEMELİ KREDİ

Şekerbank, çiftçilerin yıllardır ekip biçtiği ancak yasal olarak sahibi olamadığı araziler için “2B Alım Kredisi” veriyor. Kredide maksimum vade 60 ay.Taksit ödemelerini çiftçilerin gelir elde ettiği hasat dönemine denk gelecek şekilde belirlediklerini söyleyen Şekerbank İşletme ve Tarım Bankacılığı Genel Müdür Yardımcısı Halit Haydar Yıldız, “2B kredilerinde yılda bir defa ödemeli olmak üzere, çiftçilerin gelirleriyle orantılı esnek ödeme koşulları sağlıyoruz” diyor.

Kanuna göre hak sahibi, arazi için tespit edilen bedeli peşin ödemek isterse, idarece (illerde defterdarlık, ilçelerde mal müdürlükleri) tespit edilen rayiç be

delin yüzde 70’i olmak üzere belirlenen satış bedeli üzerinden yüzde 20 indirim hakkı elde ediyor. Şekerbank’tan kredi kullanıp araziyi,peşin satın almak isteyen

çiftçiler de bu indirimden faydalanabiliyor. Çiftçi bu sayede rayiç bedelin yüzde 56’sını ödeyerek taşınmazın sahibi olabiliyor.

Arazinin yüzde 80’ine kadar finansman sağladıklarını söyleyen Yıldız, kredilendirme sürecini şöyle anlatıyor: “2B Arazi Alım Kredisi ürünümüzde kredinin tutarı, müşteri kredibilitesi doğrultusunda, illerde defterdarlık, ilçelerde ise mal müdürlükleri tarafından belirleniyor. Müşterinin ödemesi gereken peşin tutarın yüzde 80'ini ise bankamız kredilendiriyor. Kredimizde, minimum ve maksimum tutar uygulamamız yok. Burada müşterinin kredibilitesi ve idarece belirlenen peşin bedel dikkate alınıyor.”

Şekerbank’tan kredi kullanmak isteyenlerin Çiftçi Kayıt Sistemi'ne kayıtlı olması ve Çiftçi Belgesi sahibi olması gerekiyor. Banka bunun yanı sıra kimlik fotokopisi ve ikametgah belgesi ile idarece düzenlenen hak sahipliği belgesi ile hak sahibinin ödemesi gereken tutarı (arazi rayiç bedeliyle) gösteren yazı talep ediyor.


Para