2'nci el konut satışları da düşerse asıl o zaman kriz başlar! 

Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Der­neği (KONUTDER) Yönetim Kurulu Başkanı Ramadan Kumova, Türkiye’de ev sahipliği oranının son 8 senede yüzde 61’den yüzde 55’lere kadar düştüğüne, kiralık ev htiyacının da yüzde 20’den yüzde 27’ye çıktığına dikkat çekti.

Son 5 senede ise sıfır konut satışlarının 651 bin adetten 379 bine düştüğünü dile getiren Ramadan Kumova, bu gerilemenin konut üretimine de yansıdığını, böylelikle 2014-2018’de üretilen konut için alınan 3 milyon 992 bin 475 iskanın, 2019-2023’teki beş yıllık dönemde 3 milyon 131 bin 200’e indiğini belirtti. 

Bu şekilde konut üretimin­de Türkiye’deki düşüşün yüzde 22, İstanbul’da yüzde 31 seviyesinde olduğuna dikkat çeken Kumova, bu düşü­şün nedenlerini, konut kredi faizleri ve arsa maliyetlerinin çok yüksek olması, ikinci konutunu alacak yatırımcılara yönelik uygulamalar şeklinde açıkladı. 

KRİZ ASIL O ZAMAN HİSSEDİLECEK

Dünya Gazetesi'nden Hamide Hangül'ün haberine göre; KONUTDER Yönetim Kurulu Başkanı Ramadan Kumova, bu düşüşlere rağmen piyasada konut krizinin henüz hissedilmemesinin temel nedeninin 2'inci el konut satışlarının artması olduğunu aktardı. Kumova, konuya ilişkin "Sıfır satışları 2018’de 650 bin seviyesinden 2023’de 379 bine gerilemiş. 2’nci el konut satışı da 700 binli adetlerden 1 milyon 30 bine kadar yükselmiş. Böylece bir kriz hikayesi yaşanmamış, ikinci el bunu sübvanse etmiş.

Alıcının ihtiyacı bir şekilde karşılanmış. Fakat beş sene yükselişten sonra 2023’e bakıyoruz, ilk defa ikince el satışları 1 milyon 30 binlerden, 846 bine gerilemiş. Artık alanlar satmamaya başlamış. Yine 2024’ün ilk çeyreğine baktığımızda İstanbul’da yüzde 6, Türkiye’de yüzde 17 gerileme mevcut. Eğer bu düşüş trendi 2024 ve 2025’te de sürerse ki benim şahsi fikrim olarak söylüyorum, devam edecek. O zaman birinci elde az üretimi sübvanse eden satışlar düşecek ve biz o zaman krizi hissetmeye başlayacağız. Bugüne kadar biz bir yalancı bahar yaşadık" açıklamasında bulundu. 

KONUT YATIRIMCISI KİRALIK KONUT ARZININ TEK KAYNAĞI

Türkiye’de kiralık konut arzını bireysel yatırımcıların konutlara yaptıkları yatırımlar aracılığıyla sağlandığına vurgu yapan Ramadan Kumova, "Ancak son 2 senedir uygulamaya konan yeni düzenlemeler ve getirilmesi düşünülen vergiler sebebiyle yatırımcıların bir bölümü yurt dışına yönelmiş, bir bölümü ise konutu yatırım aracı olarak görmekten vazgeçmeye başlamıştır" diye konuştu.

"Yaşanan sürecin sonucu olarak önümüzdeki 2 sene içerisinde kiralık konut arzında sıkıntının büyüyeceğini ve bunun kira fiyatlarını artıracağını tahmin ediyoruz. 2024 yılı sonunda başlar, 2025 yılında fiyatları hissederiz" diyen Kumova, özel sektörün bu faiz oranlarıyla kiralık konut üretmesinin mümkün olmadığına da dikkat çekti ve kiralık konut arzını bireysel gayrimenkul yatırımcısının sağladığını söyledi. 

Proje Gayrimenkul Yatırım Fonlarının (PYGF) konut arzı için iyi bir enstrüman olabileceğinin altını çizen Kumova, "Geçtiğimiz haftalarda gündeme gelen Proje Gayrimenkul Fonlarını sektör için oldukça önemli bir gelişme şeklinde görüyoruz. Konut satışlarına ilişkin değil, üretimin finansmanına yardımcı olacak bir çözüm sağlayacaktır. Fonlar sayesinde sektörün bankalardan borçlanma ihtiyacı düşer. Aynı zamanda konut alamayacak küçük yatırımcı bu fonlardan hisse alarak, konut fiyat artışlarına dayalı gelir elde edebilecek. PYGF’ler, sermayenin tabana yayılması ve yastık altı paranın ekonomiye kazandırılmasında önemli bir role sahip olur" diye konuştu.

Yabancı yatırımcının bazı söylemlerle tedirgin edildiğine vurgu yapan Kumova, 2023 yılı sonuna kadar, yabancıya yaklaşık 400 bin adet konut satıldığını dile getirdi ve "Bu konutların sadece yüzde 10’u, yani 40 bin adedi vatandaşlık başvurusu için kullanıldı. Ne yazık ki sanki bütün konutlar vatandaşlık için alınıyormuş algısı ortaya çıktı. Oysa, Dubai’de 2023 yılı sonunda 100 milyar doların üzerinde satış yapılırken Türkiye’de yalnızca 3.5 milyar dolarlık satış yapılmıştır. 2023 senesinde İngiltere, İspanya ve Portekiz’de yabancıya satışın payı yüzde 10’un üzerindeyken bu oran Türkiye’de yüzde 3’ün altına gerilemiştir" açıklamasında bulundu. 

İLK KEZ CARİ AÇIK OLUŞTU 

Kira fiyat artışına 2021’de başlayan sınırlama sürecinin ardından yerli yatırımcının Türkiye’ye yatırım yapmak yerine yurtdışına yöneldiğine işaret eden Kumova, şöyle devam etti: “2012-2021’de ortalama yıllık 400 milyon dolar olan yurt dışı yatırım tutarları, 2023’te 2,5 katta fazla artarak 2 milyar 86 milyon dolar oldu. Bu yıl ilk 4 aylık veriler, yurt dışından alımların 3 milyar bandını yıl sonu aşacağını gösteriyor.

Diğer yandan, Türkiye’den yabancıların 2022’de 67 bin adetle 6,2 milyar dolar hacme ulaşan alımları, 2023’te 35 bine düştü. Yıl sonu öngörümüz, yabancıya satışın 20 binin altına, satış gelirinin de 2 milyar doların altına düşmesidir. Yabancıya sattığımız ile yurtdışından aldığımız gayrimenkulü karşılaştırdığımızda, ilk 4 yıl verileri ışığında, 2024 yılı sonunda sektör tarihinde ilk defa eksiye düşecek ve cari açık vermesi kaçınılmaz olacak. Yakın geçmişteki yüzde 25 kira üst sınır kararı, ardından yatırım amaçlı konut alanların kredi kullanım oranlarının yüzde 20’nin altına çekilmesi ve 2 veya üstü evi olan yatırımcıya getirilecek olan ek vergiler bu tablonun oluşmasına neden olmuştur.”

Gayrimenkul uzmanı resmen açıkladı! Yatırımcısına en çok  kazandıran yatırım aracı arsa!

En düşük emekli maaşı 12.500 TL! SSK, BağKur emekli zam oranları tek tek şimdi açıklandı: Hemen Temmuz zammına bakın!

Kiracılar dikkat! Kira tespit ve tahliye davası aynı anda açılabilir mi?