3. havalimanı için kredi anlaşmaları ne zaman imzalanacak?

Önceki gün asrın projesinin açılışına şahitlik ettik. Anadolu'nun suyu denizin altından borularla KKTC'ye ulaştı. Bugün tüm 'olmaz'cılara inat 3. havalimanı için kredi anlaşmalarının imzası atılacak

Tarih 7 Ağustos 2015. Akdeniz'in ortasında Türkiye'den KKTC'ye gelen boru sisteminin son montajının yapılmasına şahitlik ediyoruz. Törende KKTC yetkilileriyle birlikte Orman ve Su işleri Bakanı Veysel Eroğlu ile sistemi kuran Kalyon İnşaat'ın Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Cemal Kalyoncu da var. Gerek Sayın Eroğlu'nun gerekse Sayın Kalyoncu'nun yüzünde, verdikleri sözü tutmanın mutluluğunu okuyoruz. Aradan 2 ay geçiyor; önceki gün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı'nın da katıldığı törenlerle hattın açılışı yapılıyor. Açılış için İstanbul'dan kalkan özel uçakta bürokrat, siyasetçi gazeteci işadamı 100'den fazla misafir var. 

1994'TE BAŞLAYAN HAYAL 

Herkes tarihi ana şahitlik yapmanın heyecanını taşıyor. Törende ise bu işin mimarının Cumhurbaşkanı Erdoğan olduğu her konuşmacı tarafından tekrarlanıyor. 9 Ağustos tarihli TAKVİM'de Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı yaptığı 1994'te projeyi planlandığını ve bu güne gelen hikayesini yazmıştım. Tören alanında toplanan binlerce kişinin Cumhurbaşkanı Erdoğan'a gösterdiği sevgi de bunun tezahürü gibiydi. Projenin ihalesini gerçekleştiren Kalyon İnşaat'ın Başkanı Orhan Cemal Kalyoncu da Erdoğan'ın bu projedeki önemini şu sözlerle tekrarlıyor: "Bu projenin mimarı Sayın Cumhurbaşkanımız'dır. Onun yol göstericiliğiyle Türk mühendislerinin, işadamlarının çabası birleşince ortaya müthiş bir sonuç çıktı. Bu projeyle yeni bir teknoloji geliştirdik ve dünya literatürüne girdik." Türkiye mega projelere bir bir devam ediyor. Bugün İstanbul'da tarihi bir gün daha yaşanacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da katılacağı törenle 3. havalimanının kredi sözleşmeleri imzalanacak. Dışarıdaki "Yapamazsınız" korosuna ve içerideki, "Buraya kredi verilemeyecek" diyen şom ağızlı ihanet çetesine inat, projede herşey planlandığı gibi gidiyor. Bu konuyla ilgili KKTC'de Nihat Özdemir ve Hakan Ateş ile de konuştuk. İşte o açıklamalar...

TÜRK BANKALARI İMZA ATTI

KKTC'deki törene katılan Limak Holding Başkanı Nihat Özdemir ile sohbet imkanı da buluyoruz. Bugün imzalanacak kredi sözleşmesiyle ilgili Özdemir şu bilgileri veriyor: "Yüzde 70'ini kamu, yüzde 30'unu yerli bankalar sağladı. Cumhuriyet tarihinin en büyük kredisine Türk bankaları imza attı." Kredi paketindeki dağıtımı ise Özdemir şöyle anlatıyor: "Ziraat 1.5 milyar, HalkBank ve VakıfBank 1'er milyar euro veriyor. 500 milyon euro DenizBank'tan 300'er milyon euro da Garanti ve Finansbank'dan geliyor. Kredi 4 yıl ödemesiz, 16 yıl vadeli. İnşaat döneminde ödeme yok" diyor. Özdemir Yapı Kredi'nin çekildiğini hatırlatıyor: "Bizden bir şey istediler 'olmaz'dedik." İş Bankası'nın ise çok istediğini ama fiyatta anlaşılamadığını belirtiyor. Yabancı olarak Citibank'ın da alınabileceğini söyleyen Özdemir, o zaman görüşmelerin 1 yıl uzayabileceğini söylüyor.

'1 MİLYAR EURO VEREBİLİRDİK' 

Bu noktada sohbete DenizBank Genel Müdürü Hakan Ateş de katılıyor. Ateş, ilk etapta kendilerinin 1 milyar euro vermek istediklerini belirtip şu bilgiyi aktarıyor: "O zaman Yapı Kredi'de katılıyordu. 4 banka olacaktı, bu şekilde paylaşmıştık. Sonra onlar çekildi. Biz 1 milyar euro bile verebilirdik. Ama Ziraat 1.5 milyar Euro verince paket tamamlandı."

REKOR KREDİ

Bugün imzalanacak kredi 4.5 milyar euroluk bedelle, Türk bankaları tarafından verilen en büyük proje finansmanı kredisi özelliğini taşıyor. Kamu, bu yatırımdan, herhangi bir harcama yapmadan 25 yılda 22.2 milyar euro+KDV gelir elde edecek. Doğrudan 100 bin kişiye, yan sektörlerle birlikte 1.5 milyon kişiye sağlanacak istihdam sağlayan projeyi Cengiz-Limak-Kolin- Kalyon- Mapa konsorsiyumu yapıyor. Konsorsiyum, Üçüncü Havalimanı'nın 25 yıllık işletme hakkı için Mayıs 2013'te yapılan yapişlet- devret ihalesini kira bedeli olarak 22.2 milyar euro+KDV teklif ederek kazanmıştı. 29 Ekim 2017'de açılması hedeflenen havaalanı ilk aşamada 90, tamamlandığında ise yıllık 150 milyon yolcu kapasitesine sahip olacak.

MARİFET İLTİFATA TABİDİR

KKTC'deki törenin sonunda ilginç bir olay yaşanıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan Fırat Plastik'in sahibi Nevzat Demir'i yanına çağırarak KKTC su temini projesindeki boruları onun ürettiğini hatırlatıyor ve firmanın ismini vererek teşekkür ediyor. Sonra da ekliyor: "Firma ismi vererek reklam yaptık ama hak ettiler. Marifet iltifata tabidir..." Nevzat Demir ile tören sonrası sohbet ediyoruz. 500 metre boyundaki boruların 400 araba ağırlığında olduğu bilgisini veriyor ve onları karadan götürmenin imkansız olduğunu gördüklerini belirtip, "Bu yüzden Taşucu'ndaki fabrikayı kiraladık. Banttan inen boruların denize girdiği bir sistem kuruldu" diyor. Norveçli firmanın engelleme çabalarını anlatan Demir, şunları söylüyor: "Norveçli boru firması kaç kez DSİ'ye gidip, 'Onlar yapamaz' diye aleyhimize kulis yaptı. Hatta sonra hammadde konusunda önümüzü kesmek istedi. Onların rakibini bulup, tedariki onlardan yaptım."

Takvim