4 maddede tapu iptali ve tescil davası!
Avukat Kadir Kurtuluş ile Avukat Figen Şimşek, 4 maddede tapu iptali ve tescil davası konusunu kaleme aldı...
1. Tapu İptali ve Tescil Davası
Mülkiyet hakkı, bir şeye malik olan kimseye, hukuk düzeninin sınırları içinde, o şey üzerinde dilediği gibi kullanma, yararlanma ve tasarrufta bulunma yetkisi veren bir haktır. Tapu belgesi de, taşınmazın malikini gösteren bir belgedir.
Medeni Kanunun 705. maddesine göre, taşınmazın mülkiyeti kural olarak tescille kazanılır. Bu kuralın istisnası olarak; mahkeme kararı, cebri icra, işgal, kamulaştırma ve kanunda öngörülen diğer hallerde mülkiyetin tescilden önce kazanılacağı belirtilmiş, bu durumlarda malikin tasarruf yapabilmesi ise taşınmazın tapu siciline tescil edilmesi şartına bağlanmıştır.
Mülkiyeti kazandıran tescil işlemi geçersiz bir işleme dayanıyor veya gerçek olmayan bir sebebe dayanıyorsa bu tescil işlemi yolsuzdur. Yolsuz bir tescil veya tescilin yolsuz olarak terkin edilmesi veya değiştirilmesi nedeniyle mülkiyet hakkı zedelenen kimse, tapu iptali ve tescil davası açarak, tapunun iptalini ve adına tescilini isteyebilir.
2. Tapu İptali ve Tescil Davası Nedenleri
Tapudaki tescilin nedenine göre tapu iptali tescil davalarının birçok çeşidi vardır. Bu nedenlerden bazıları şunlardır;
1. Satış vaadi sözleşmelerine dayalı tapu iptali ve tescil davaları,
2. Ehliyetsizlikten doğan tapu iptali ve tescil davaları,
3. Kazandırıcı zamanaşımı ve zilyetliğe dayalı tapu iptali ve tescil davaları,
4. Önalım (şufa) hakkı nedeniyle açılan tapu iptali ve tescil davaları,
5. Muris muvazaası (mirastan mal kaçırma) nedeniyle tapu iptal ve tescil davası,
6. Aile konutuna dayalı tapu iptali ve tescil davaları,
7. Sahtecilik nedeniyle açılan tapu iptali ve tescil davaları,
8. Kadastrodan önceki sebebe dayanılarak açılan tapu iptali ve tescil davaları,
9. Eser sözleşmesine istinaden açılan tapu iptali ve tescil davaları,
10. Taşkın inşaat nedeniyle açılan tapu iptali ve tescil davaları,
11. Bağışlama (hibe) nedeniyle tapu iptali ve tescil davaları,
12. Ölünceye kadar bakma akdinden doğan tapu iptali ve tescil davaları,
13. Mirasta istihkak sebebine dayalı tapu iptali ve tescil davaları,
14. Hata, hile, ikrah, gabin nedenine dayalı tapu iptali ve tescil davaları,
15. Hakimin izin ve onayı alınması gerekirken izin ve onay alınmadan yapılan satış ve temlikle ilgili tapu iptali ve tescil davaları,
16. Vasinin tasarrufundan doğan tapu iptali ve tescil davaları,
17. İcra ve İflas Kanunu’nnun 277 ve 280. maddelerinden doğan tapu iptali ve tescil davaları,
18. Vekalet görevinin kötüye kullanılması nedeniyle açılan tapu iptali ve tescil davaları.
3. Davanın Tarafları
Tapu iptal ve tescil davasını, tescil veya tescilin terkin edilmesi veya değiştirilmesinden dolayı hakları zedelenen gerçek kişiler açabileceği gibi, tüzel kişiler de açabilir. Dava, tescil, terkin veya değiştirme nedeniyle adına taşınmazın tescil işlemi yapılan gerçek veya tüzel kişilere karşı açılır. Kayıt maliki ölmüş ise, davanın malikin mirasçılarına karşı açılması gerekir.
4. Görevli ve Yetkili Mahkeme
Bu davalarda görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesi, yetkili mahkeme ise taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir. Bu davalarda yetki kuralı kesindir. Yani taraflar anlaşarak davanın başka bir mahkemede görülmesini sağlayamazlar.
Avukat Kadir KURTULUŞ - Avukat Figen ŞİMŞEK