Ekonomi

5 soruda EYT'de doğru bilinen yanlışlar!

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati'nin son açıklamasına göre EYT düzenlemesinden 5 milyona yakın kişi yararlanacak.  Ancak düzenlemenin detayları hale net olarak ortaya çıkmadığı için bu konuda pek çok kafa karışıklığı var

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati'nin son açıklamasına göre EYT düzenlemesinden 5 milyona yakın kişi yararlanacak. Ancak düzenlemenin detayları hale net olarak ortaya çıkmadığı için bu konuda pek çok kafa karışıklığı var.

SGK Uzmanı Okan Güray Bülbül, Akşam Gazetesi'ndeki köşesinde EYT'lilerin merak ettiği, tereddütte kaldığı konuları kaleme aldı. Önümüzdeki hafta Meclis genel kuruluna gelmesi beklenen Şubat ayında yasalaşıp, Mart ayında da emeklilik yolunun açılması beklenen EYT konusundaki tereddütlerle ilgili 5 soru ve yanıtları.

'KISA ÇALIŞMA' MUAMMASI

1. Kısa çalışmadaki günler borçlanılabilecek mi?

13 Ocak 2023 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7431 sayılı Kanun'un 5'inci maddesi pandemi süresince kısa çalışma ve nakdi ücret desteği konusunda, İŞKUR'a hatalı bildirimde bulunan işverenlerin bu bildirimleri düzeltmek için SGK'ya verecekleri ek bildirgeler ile ilgili SGK tarafından idari para cezası alınmamasını kapsıyor. Özetle EYT'ye ilişkin düzenleme sonrası prim günü eksik olanların kısa çalışma ya da nakdi ücret desteği aldıkları sürelere ilişkin primlerin işveren tarafından tamamlanması ya da borçlanılabilmesi söz konusu değil.

BORÇLANMADA SÜREÇ NASIL?

2. Borçlanma tutarları ödenmeli mi?

EYT'liler daha düşük tutarda borçlanma bedeli ödemek için 1 Ocak 2023 öncesinde SGK'ya borçlanma başvurusu yaptı. Bu başvurular işleme alındı ve tebligatlar gönderilmeye başlandı. Ancak EYT'liler henüz yasa çıkmadığı için bu borçlanmaları ödeyip ödememe konusunda tereddütte. Kişi borcunu 30 gün içerisinde öderse borçlanma tamamlanır. Borç ödemezse  borçlanma talebi iptal olur. Yeniden borçlanma talebinde bulunulması gerekir.

ROBOTTAKİ RAKAMDA YÜZDE 30 ZAM VAR

3. EYT'liler yüzde 30 zamdan faydalanamayacak mı?

Geçtiğimiz hafta EYT'lilerin yüzde 30 oranında ocak ayı zammından yararlanamayacakları iddiası gündeme geldi. EYT'liler maaş hesaplama robotundan Aralık ayı ve Ocak ayı hesaplaması yaptılar ve aradaki farkın yüzde 30 olmaması nedeniyle böyle bir endişeye kapıldılar. Bu yıl 1 Ocak 2023'ten önce aylık bağlatanlara daha yüksek aylık bağlanması söz konusu olduğu için EYT'lilerin zamlarını 1 Ocak 2023 öncesi SGK'nın sisteminden hesapladıkları aylığın üzerine eklendi. SGK'nın emekli aylığı hesaplama robotunda Ocak 2023'te görünen rakam yüzde 30'luk enflasyon farkı yansıtılarak hesaplanmış rakam. Nisan ayında büyümeden kaynaklı fark eklenecek. Alınacak emekli maaşının beklentilerden az görünmesinin nedeni, 2022 aylık hesaplamasının 2021 katsayıları ile 2023 hesaplamasının 2022 katsayıları ile yapılmasından kaynaklı. EYT'lilerin maaş farkları ve güncellenen aylık miktarı nisandan itibaren hesaplara yatacak. Yani ocak, şubat ve marttaki dahil edilmeyen büyüme farkları da nisan ayında yansıtılacak. EYT'lilere de tüm SSK ve Bağkur emeklilerine olduğu gibi 2023 Ocak zammı yüzde 30 olacak.

SSK VE BAĞKUR FARKI

4. Bağkur'lular için bir düzenleme olacak mı?

EYT düzenlemesinde SSK'lılar için kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıl sigortalılık ve 5000 ile 5975 arasındaki prim ödeme gün sayısı aranması bekleniyor. Bağkur'lular için ise kadınlarda 7200, erkeklerde 9000 prim ödeme gün sayısı gerekliliği söz konusu olduğu için Bağkur'luların prim ödeme gün sayısındaki farklılığın giderilmesi yönünde bir beklenti oluştu. SSK'lılar ve Bağkur'lular için aranan prim gün farklılığın azaltılması bekleniyor. Ancak bu konuda henüz bir gelişme yok.

DÜZENLEME GEREKİYOR

5. Staj girişi emekliliğe sayılacak mı?

EYT ile ilgili düzenlemede yer almayan bir diğer konu da staj girişinin emeklilik için giriş sayılmasına dair talep. Bu konuda da Meclis'te önerge verilmesi ile bir düzenlemeye gidilmesi söz konusu olabilir. Ancak şu an için bu konuda da bir gelişme söz konusu değil.