"6 ay icinde ev almayanlar kaybeder, ben alacağım"

Alışveriş merkezi ve gayrimenkul projelerine imza atan Krea Group İcra Kurulu Başkanı Hakan Kodal, henüz dip yapmayan ekonomide yavaş yavaş bir kıpırdanmanın başladığını ve piyasalar tam açılmadan yatırımcıların gayrimenkule yatırım yapmalarının tam zamanı olduğunu söyledi. Önümüzdeki 6 ayın gayrimenkul yatırımı açısından bir fırsat olduğunun altını çizen Kodal `Yüzde 5 daha kazanacağım diye bekleyenler zarar edebilir. Ben de 6 ay süre içinde kesinlikle kendime ev alacağım' dedi.

Krize yönelik öngörünüz nedir?

Önümüzdeki dönem kolay bir dönem olmayacak. Ancak Türkiye bu döneme genç nüfus yapısı ve güçlü bankacılık sektörüyle biraz daha şanslı girdi. Bundan sonra da resesyonla karşı karşıya kalabiliriz. 2009'da belki yüzde 2 daralma olacak. Ama geçmişteki gibi büyük tahribatlar yaratmadan bu dönemi atlatabileceğimizi düşünüyorum. Bir toparlanma yaşanacaksa Türkiye bu toparlanmadan yararlanacak ilk ülke olacak. 2009'dan kimsenin umudu kalmadı ama 2010'da bu toparlanmayı göreceğiz.

Gayrimenkul yatırımları peki...

Konut tarafına da son 1 aydır daha olumlu bakıyorum. Gayrimenkul yatırımı için en doğru zaman önümüzdeki 6 aylık süre. Fırsat yakalamanın zamanı. Seçici olmak kaydıyla alıma geçmek lazım. Fiyatlar hemen yükselmeye başlayacak. Yüzde 5 ucuza alayım derken fırsatlar kaçabilir.

Siz kendiniz için yatırım yapıyor musunuz?

Ben kriz dönemlerinde gayrimenkule yatırım yaparım. en güvenlisi diye düşünüyorum. Böyle dönemlerde krizi fırsata çevirmeye çalışırım. Kemerburgaz'da en son yatırımımı yaptım, yine İstinye'de de kendi projemizde yer alıyorum. Bu 6 ay içinde de yine gayrimenkul yatırımı yapacağım.

Yatırım danışmanı olarak alışveriş merkezleri sektörünün durumunu nasıl yorumluyorsunuz?

Alışveriş merkezleri son 3 yılda çok hızlı büyüdü. Sektör, 10 milyar doları yabancı kaynaklar olmak üzere toplam 30 milyar dolarlık yatırım, 350 bin kişi istihdam ve 183 alışveriş merkezi sayısıyla ciddi bir endüstri konumunda. Alışveriş merkezi yatırımları 5-20 yıldan önce geri dönmüyor. AVM'lerdeki büyüme yavaşladı. Çok sayıda alışveriş merkezi var. Bin kişiye düşen kiralanabilir alan Türkiye'de 65 metrekare, Avrupa'da ise bu oran 200 metrekare. Türkiye 2008 sonu itibariyle 4.5 milyon metrekare kiralanabilir alana sahipti. 2009 sonu itibariyle bunun 5.5 milyon metrekareye ulaşması bekleniyor.

Krea Grup'un başındasınız. Şirkette neler yapıyorsunuz?

Krea Grup, Merrill Lynch GPI ile imzalanan ortaklık anlaşmasının ardından 2006 yılında faaliyete başladı. Konut, alışveriş merkezi, miks gayimenkul projelerine fon sağlayarak, bu projelerin geliştirme, pazarlama- satış faaliyetleri ve alışveriş merkezi yönetimi ve danışmanlığı gibi gayrimenkul sektörünün farklı alanlarında hizmet veriyoruz. Krea Grup, Merrill Lynch Global Principal Investments Group'un (ML GPI) proje geliştirici ve yatırım danışmanı olarak Türkiye'deki iş ortağıdır.

Ufukta yeni projeler var mı peki?

Yeni yatırımlara seçici olarak bakıyoruz. Ama 3 ay önce hiçbir yere bakmıyorduk. 2010 için 500-600 milyon dolarlık bir yatırım hedefliyoruz. Başakşehir ve İstinye projeleri yürüyor zaten. 1 milyar dolarlık bir yatırıma imza atmıştık. Fonumuzda 500 milyon dolarlık yatırım potansiyeli var. Biraz ortaklık düzelince bunun da yatırıma dönüşeceğinin sözünü ortaklardan aldık.

Yakın geçmişte AYD'yi kurdunuz, nasıl gidiyor orada işler?

Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği'nin 55 üyesi bulunuyor. 2009 yılı sonunda tamamlanması beklenen yeni alışveriş merkezleriyle birlikte bu sayı 71'i bulacak. Halen faaliyette olan AVM'lerin sayısı ise 200 civarında. Biz sektörün kontrol altına alınması ve onların yönlendirilmesi konusunda çalışıyoruz.

Bu yıl yeni yatırımlar azalacak tabi.

AVM projelerinde yüzde 20-30 arasında gerileme olacak tabi. Devam eden projelerden bir kısmının birkaç yıl ertelenecek. Proje finansmanı yok, varsa da çok seçici. Bir dönem artık yeni projelerin hayata geçmesi çok zor. Çünkü bankacılık sektörünün freni, direkt nakit akışını kapattı. Dünya piyasalarından gelen kötü haberler azaldı ama bu toparlanıldı anlamına gelmiyor. Bankacılık krizinin sonuna geldiğini görüyoruz, ekonomik krizde daha dibe vurmadık. Asya ülkeleri ve Çin'de krizden çıkış için bir umut görünüyor. ABD'den de krizden ilk çıkacağı görüşü var. Bence Asya'nın çıkmasının ardından ABD çıkacaktır. Nüfus artışı olan ekonomik anlamda gelişmemiş pazarlar önce çıkacak.

Yabancıların gözdesi olmuşken kriz Türkiye'ye yatırımları nasıl etkiledi?

2009'da ciddi bir yabancı yatırım beklenmemeli. Biz yatırımcılarımızla ortaklar toplantısı yaptık. ABD, Singapur, Ortadoğu'dan gelen yatırımcılar vardı aralarında. Türkiye'deki yatırımlardan memnunlar. Kiradaki sıkıntılar ve devalüasyon çekinceleri var.

Hazırlanan taslağa göre perakendede indirimler 15 Ocak-1 Mart ve 15 Temmuz-1 Eylül'de olacak. Tasarı yasalaşırsa perakende darbe almaz mı?

Sektörün ciddi disipline ihtiyacı var. Ancak bu yasanın uygulamaya alınması için biraz perakendeciye zaman tanınması lazım. Kriz azaldıktan sonra, mesela 2009'da değil de 2010'da uygulamaya başlanmalı. Yoksa piyasayı canlandırma çabaları boşa gider. Kademeli geçiş olmalı.

Outlet'lerin durumu nedir?

Mevzuatlara kısıtlama getirilmeli. Şehir içinde outlet mantığı çok yanlış. Mağazalar aynı alışveriş merkezi içinde kendi outlet'ini açıyor. Yasayla kısıtlama getirilmeli. Merkezlerin dışına çıkmalı. Şehrin büyüklüğüne göre tanımlanmalı.

Ev alacaklar oturmuş bölgelere baksın

Gayrimenkul almak için bekleyenlere şu tavsiyem olabilir. Arzın fazla olmadığı yerlere baksınlar. İkinci el ya da oturmuş bölgelere bakmak lazım. Şehir dışına çok kaymamak gerek. Genel kural; önce oturmuş bölgelerden çıkış başlar. Merkezler doyum noktasına ulaştıktan sonra çevrede hareketleme başlar. Bir de hemen nakide dönüştürülebilecek yatırımlar olmalı.

Tekstilde vergi indirimi satışları yüzde 30 artırır

Tekstilin kampanya ve desteklere ihtiyacı var. Yazın durgunluğuyla birlikte bu konuda yapılacak bir kampanya çok faydalı olacak. Şu ana kadar yapılan KDV ve ÖTV indirimleri mobilya ve beyaz eşyada oldu. Sektörün durumu iyi değil. Tekstilde de benzer desteklere gitmeli. Perakende sektörünün yüzde 40'ı zaten tekstil. Cirolardaki düşüşü engellemek için ciddi indirimlere gidiyorlar. Piyasa verilecek destekle birlikte bu şekilde en az yüzde 25-30 artış olacaktır. Ciddi bir istihdam sağlanabilir.

Hükümetin önceliği 2 yıl boyunca ekonomi olmalı

Seçim öncesinde hükümetin reformlara döneceği ve IMF anlaşmasının imzalanacağı yönünde beklentiler olduğuna değinen Hakan Kodal `Ancak seçimler bitti ve bu beklentiler sonuçlanmadı ama hálá umut var. Ciddi bir nakit sıkışıklığı oluştu. Herkes harcamalarını kesti. Henüz geçmedi ama yavaş yavaş musluklar açılmaya başlandı. Panik havası geçti. Cari sıkıntılar devam ediyor. Dış ve iç siyaset ağırlıklı bir 6 ay geçirdik. Yapılması gereken bazı adımlar geç kalındı. IMF anlaşmasının bu kadar gecikmesi sorun.
 
 
Krizden karlı çıkabiliriz

BU paraya ihtiyacımız olmasa da kredibiltesine ihtiyacımız var. Son 1 yılda bulunan kamu bilançosunun toparlanması için bu gerekli' dedi. Kısa vadeli çözümler yüzünden kırılganlığın sürdüğüne dikkat çeken Kodal, kırılganlığın bitmesiyle birlikte Türkiye'nin çok iyi bir gelecek yakalayacağını ve Türkiye'nin krizden çok kárlı çıkacağını ifade etti. Hakan Kodal `Bunun için ekonomi, hükümet için önümüzdeki 2 yılın öncelikli konusu olmalı. Merkez Bankası'nı çok başarılı buluyorum. Bağımsızlığı daha netlik kazanmaya başladı' dedi.

Fenerli'yim, golf oynar, motosiklete binerim

İŞ dışında hobilere ve sosyal yaşama çok zamanım kalmıyor aslında. Fakat kendime ve aileme zaman ayırmaya elimden geldiğince gayret ediyorum. Kendim için golf oynuyorum. Bir ara bayağı yavaşlamıştı ama artık birkaç yıldır daha sık golf oynamaya başladım. Bir de motosiklete binmeyi çok seviyorum. 12 yaşında ikiz kızlarım var. Onlar yurtdışında yaşıyor. Sık sık onlarla birlikte vakit geçirmek için uçak yolculukları yapıyorum. Yani hayatım motorsiklet üzerinde ya da uçakta geçiyor diyebilirim. Bir de sporu severim. Fenerbahçeliyim, özellikle Fenerbahçe'nin maçlarını düzenli olarak takip etmeye çalışıyorum. (Star)