9 kentte konut piyasasının durumu ne? GYODER araştırdı!

1) ANTALYA

Antalya'nın nüfusu 2006 yılında 2.08 milyona, nüfus payı yüzde 2.83'e çıkmıştır. Antalya'nın nüfus artış hızı 2006 yılında yüzde 3.23 ile Türkiye nüfus artışının (1.28) çok üzerindedir. Antalya önemli ölçüde göç almaktadır. Antalya'nın 2006 yılındaki yüzde 3.23 nüfus artışı içinde kent kaynaklı nüfus artışı yüzde 2.24, göç kaynaklı nüfus artışı yüzde 1'dir.
 
Antalya'da kentleşme oranı 2006 yılında yüzde 57.5, kentli nüfus 1.2 milyon, kentli hane halkı büyüklüğü 3.58 kişi ve kentli hane halkı sayısı 307 bindir.
 
Antalya'da nüfus artış oranının 2010 yılında yüzde 2.90'a, 2015 yılında yüzde 2.65'e ineceği, toplam nüfusun 2010 yılında 2.34 milyon, 2015 yılında 2.68 milyon olacağı öngörülmektedir.
 
Antalya'da kentleşme oranının 2010 yılında yüzde 59.5'e, 2015 yılında yüzde 62'ye çıkacağı, kentli hane halkı büyüklüğünün 2010 yılında 3.40 kişiye, 2015 yılında 3.20 kişiye ineceği öngörülmektedir. Antalya'da kentli hane halkı sayısı 2010 yılında 377 bin, 2015 yılında 480 bin olacaktır.
 
Antalya'da 2006 yılı itibari ile kentsel alanlardaki konut sayısı 463.374, inşaat ruhsat izni olmayan konut sayısı 106 bin'dir.
 
Antalya'da 2007-2015 yılları arasındaki konut ihtiyacı 236 bin olarak öngörülmektedir. 173 bin adet hane halkı artışı, 36 bin adet kentsel dönüşüm, 27 bin adet yenileme kaynaklı konut ihtiyacı olacaktır.
 
Antalya'da konut talebini etkileyen unsurlar ile ilgili olarak; 2000 yılında 101 bin, 2005 yılında 106 bin kiracı hane halkı vardır ve  2006 yılında 4.757 dolar olan kişi başına gelirin 2010 yılında 5.125, 2015 yılında 5.710 dolara çıkması beklenmektedir.
 
Antalya'da konut sektöründe genişleme lüks ve markalı konutlarda sınırlı, orta üst sınıf konutlar ile yerli ve yabancıların müstakil konutları için kuvvetli olarak sürecektir. Orta sınıf konutlar için konut kredisi kullanımı önemli olacaktır (2006 yılında 9.802 adet konut kredisi kullanılmıştır).
 
2) DİYARBAKIR

Diyarbakır'ın nüfusu 2006 yılında 1.5 milyon, nüfus payı yüzde 2.04'dür. Diyarbakır'ın nüfus artış hızı 2006 yılında yüzde 1.56 ile Türkiye nüfus artışının (1.28) üzerindedir. Diyarbakır önemli ölçüde göç vermektedir. Diyarbakır'ın 2006 yılındaki yüzde 1.56 nüfus artışı içinde kent kaynaklı nüfus artışı yüzde 2.05,  verilen göç oranı ise yüzde 0.49'dur.
 
Diyarbakır'ın  kentleşme oranı 2006 yılında yüzde 62.5, kentli nüfus 938 bin, kentli hane halkı büyüklüğü 6.07 kişi ve kentli hane halkı sayısı 155 bin'dir.
 
Diyarbakır'ın nüfus artış oranının 2010 yılında yüzde 1.47'e, 2015 yılında yüzde 1.35'e ineceği, toplam nüfusun 2010 yılında 2.07 milyon, 2015 yılında 2.1 milyon olacağı öngörülmektedir.
 
Diyarbakır'da kentleşme oranının 2010 yılında yüzde 63.7'e, 2015 yılında yüzde 65'e çıkacağı, kentli hane halkı büyüklüğünün 2010 yılında 5.94 kişiye, 2015 yılında 5.80 kişiye ineceği öngörülmektedir. Diyarbakır'da kentli hane halkı sayısı 2010 yılında 171 bin, 2015 yılında 191 bin olacaktır.
 
Diyarbakır'da 2006 yılı itibari ile kentsel alanlardaki konut sayısı 205.986, inşaat ruhsat izni olmayan konut sayısı 129 bin'dir.
 
Diyarbakır'da 2007-2015 yılları arasındaki konut ihtiyacı 90 bin olarak öngörülmektedir. 36 bin adet hane halkı artışı, 45 bin adet kentsel dönüşüm, 9 bin adet yenileme kaynaklı konut ihtiyacı olacaktır.
 
Diyarbakır'da konut talebini etkileyen unsurlar ile ilgili olarak; 2000 yılında 44.8 bin kiracı hane halkı vardır ve 2006 yılında 2.800 dolar olan kişi başına gelirin 2010 yılında 3.200,  2015 yılında 3.810 dolara çıkması beklenmektedir.
 
Diyarbakır'da yoğun çarpık ve kaçak yapılaşma nedeni ile düzenli bir konut piyasasının  oluşması zaman alacaktır. Diyarbakır'da büyük ölçüde sosyal konut ihtiyacı bulunmaktadır. Kamu sektörü kentin konut üretimini sürükleyecektir. Özel sektörün konut üretimine ve konutlarına yönelik talep sınırlı kalacaktır.

3) ERZURUM

Erzurum'un  nüfusu 2006 yılında 963 bin, nüfus payı yüzde 1.31'dir. Erzurum'un nüfus artış hızı 2006 yılında yüzde 0.32 ile Türkiye nüfus artışının (1.28) çok altındadır. Erzurum önemli ölçüde göç vermektedir. Erzurum'un 2006 yılındaki yüzde 0.32 nüfus artışı içinde kent kaynaklı nüfus artışı yüzde 1.73,  verilen göç oranı ise yüzde 1.41'dir
 
Erzurum'da kentleşme oranı 2006 yılında yüzde 58.2, kentli nüfus 560 bin, kentli hane halkı büyüklüğü 5.18 kişi ve kentli hane halkı sayısı 108 bin'dir.
 
Erzurum'da  nüfus artış oranının 2010 yılında yüzde 0.20'ye, 2015 yılında yüzde 0.10'a ineceği, toplam nüfusun 2010 yılında 971 bin, 2015 yılında 978 bin olacağı öngörülmektedir.
 
Erzurum'da  kentleşme oranının 2010 yılında yüzde 59'a, 2015 yılında yüzde 60'a çıkacağı, kentli hane halkı büyüklüğünün 2010 yılında 5.10 kişiye, 2015 yılında 5.00 kişiye ineceği öngörülmektedir. Erzurum'da kentli hane halkı sayısı 2010 yılında 112 bin, 2015 yılında 117 bin olacaktır.
Erzurum'da 2006 yılı itibari ile kentsel alanlardaki konut sayısı 123.500, inşaat ruhsat izni olmayan konut sayısı 65.382'dir.
 
Erzurum'da 2007-2015 yılları arasındaki konut ihtiyacı 36 bin olarak öngörülmektedir. 9 bin adet hane halkı artışı, 18 bin adet kentsel dönüşüm, 9 bin adet yenileme kaynaklı konut ihtiyacı olacaktır.
 
Erzurum'da konut talebini etkileyen unsurlar ile ilgili olarak; 2000 yılında 29.5 bin kiracı hane halkı vardır. 2006 yılında 2.565 dolar olan kişi başına gelirin 2010 yılında 3.090 dolara,  2015 yılında 3.915 dolara çıkması beklenmektedir.
 
Erzurum'da konut sektöründe ana gelişme düşük ve orta gelir grubunun konut ihtiyacının karşılanmasına yönelik sosyal konut üretimi olacaktır. Özel sektörün katılımı ve konut üretimi sınırlı kalmaya devam edecektir. Üretilen konutların  değeri ve değerlenme oranları da sınırlı kalacaktır. 
 
4) ESKİŞEHİR

Eskişehir'in nüfusu 2006 yılında 723 bin, nüfus payı yüzde 0.99'dur. Eskişehir nüfus artış hızı 2006 yılında yüzde 0.28 ile Türkiye nüfus artışının (1.28) çok altındadır. Eskişehir net göç almaktadır. Eskişehir'in 2006 yılındaki yüzde 0.28 nüfus artışı içinde kent kaynaklı nüfus artışı yüzde 0.25, göç kaynaklı nüfus artışı ise yüzde 0.03'dür.
 
Eskişehir'de kentleşme oranı 2006 yılında yüzde 80.2, kentli nüfus 580 bin, kentli hane halkı büyüklüğü 3.37 kişi ve kentli hane halkı sayısı 172 bin'dir.
 
Eskişehir'in nüfus artış oranının 2010 yılında yüzde 0.25'e, 2015 yılında yüzde 0.15'e ineceği, toplam nüfusun 2010 yılında 730 bin, 2015 yılında 735 bin olacağı öngörülmektedir.
 
Eskişehir'in kentleşme oranının 2010 yılında yüzde 81'e, 2015 yılında yüzde 82'ye çıkacağı, kentli hane halkı büyüklüğünün 2010 yılında 3.29 kişiye, 2015 yılında 3.20 kişiye ineceği öngörülmektedir. Eskişehir kentli hane halkı sayısı 2010 yılında 180 bin, 2015 yılında 188 bin olacaktır.
 
Eskişehir'de 2006 yılı itibari ile kentsel alanlardaki konut sayısı 216.637, inşaat ruhsat izni olmayan konut sayısı 76.244'dür.
 
Eskişehir'de 2007-2015 yılları arasındaki konut ihtiyacı 47.5 bin olarak öngörülmektedir. 16 bin adet hane halkı artışı, 22.5 bin adet kentsel dönüşüm, 9 bin adet yenileme kaynaklı konut ihtiyacı olacaktır.
 
Eskişehir'de konut talebini etkileyen unsurlar ile ilgili olarak; 2000 yılında 47.5 bin kiracı hane halkı vardır. 2006 yılında 6.365 dolar olan kişi başına gelirin 2010 yılında 7.535,  2015 yılında 9.660 dolara çıkması beklenmektedir.

Eskişehir'de mutlak nüfus büyüklüğü ve nüfus artışı öngörüleri konut sektöründeki sayısal büyümeyi sınırlandırmaktadır. Nüfus artışı kaynaklı konut ihtiyaç ve talebi sınırlı kalırken kentsel dönüşüm ve yenileme kaynaklı konut ihtiyacı ve talebi Eskişehir konut sektörü ve piyasalarında daha belirleyici olacaktır.