Adana Büyükşehir'in kentsel dönüşüm projelerinde son durum ne?

Zeydan Karalar, 31 Mart 2019 tarihindeki seçimlerde Adana Büyükşehir Belediyesi’ni 4.5 milyar TL borçla devraldı. Karalar yaptığı açıklamada “Klişelere hapsolmadan ama Adana gibi gelişeceğiz” diyor.

Yol, altyapı, içme suyu gibi önemli projeleri hayata geçirmeye başlayan, akıllı şehir projelerinden turizm kenti vizyonuna, kent yoksulluğundan sosyal belediyeciliğe kadar pek çok konuda önemli adımlar atan Zeydan Karalar, bugüne dek yaptıklarını ve yapacaklarını Cumhuriyet gazetesine anlattı. İşte Zeydan Karalar'la gerçekleştirilen o röportaj...

- 31 Mart 2019 yerel seçimlerinden bugüne dek kısaca özetlerseniz Adana Büyükşehir Belediyesi neler yaptı?

Ben mühendisim. İşim analitik düşünmek. Önce kalemi ısırıp düşündüm. Hesapları tek tek inceledim. Belediyeyi büyük bir borç yüküyle alacağımız belliydi ancak borcun sandığımızdan çok daha büyük olduğunu gördüm. Bu bir bahane değil. Zaten bu durumu düzeltmek için göreve geldik. Uzman arkadaşlarımla tüm araştırmalarımızı tamamladıktan sonra gördük ki Adana’nın büyük bir altyapı problemi var. 21. yüzyılda Adana gibi bir büyükşehirde suyun ve altyapının problem olması kabul edilemez. Diğer her şeyi bırakıp buna yöneliyoruz demiyorum... Birçok alanda dört koldan ilerliyoruz ama altyapı sorununu adım adım tarihe gömüyoruz.

MAKYAJ DEĞİL

 - Altyapı öncelikli planlama dediniz, bunu biraz açar mısınız?

Elbette. Altyapı eksikliği bulunan yerler öncelikli olarak belirlendi. Önce buradan başlayalım dedik: Kent merkezi ve ilçelerimizde binlerce kilometrelik içme suyu ve aynı oranda kanalizasyon projesi yaptık. On binlerce metreyi bulan yağmur suyu projeleri planladık. Mahalle mahalle yağmur suyu projelerimizi planladık. Seyhan’da, Saimbeyli’de, Çukurova’da atık su arıtma tesisinden mikrotünel projesine devam eden çok sayıda kanalizasyon projemiz var. Kuzey Adana İçme Suyu Projesi ile Yüreğir, Sarıçam ve Yumurtalık ilçelerinin daha önce Çatalan suyu götürülemeyen bölgelerine içme suyu teminini sağlıyoruz. Yapımına 2011 yılında başlanan ancak ekonomik sorunlardan dolayı iki kez durdurulan kanalizasyon inşaatları yeniden başladı. Adana’nın 10 ilçesinde arıtma tesisi çalışmaları sürüyor. Bunlar belki gözle görülmeyen işler ama asıl önemi böyle felaket derecesindeki yağış günlerinde anlaşılacak. Altyapıyı tamamlamadan makyaj yapmak, “mış gibi yapmak” tarzım değil.

- İçme suyu hatlarından bahsettiniz, Adana’nın hâlâ içme suyu sorunu mu var?

Maalesef var. Ancak biz geleceği de planlamak zorundayız. Günü kurtara kurtara bugünlere gelmişiz. İlk etapta söz konusu mahallelerde 2050 yılına kadar yetecek 220 kilometre içme suyu hattı yapıyoruz. Böylece 75 mahallenin içme suyu ihtiyacını uzun vadeli olarak çözmüş oluyoruz. Adana’nın turizm ilçesi Karataş’ta 94 kilometrelik içme suyu şebekesinin yenilenmesi için temel atıldı. İlbank ile birlikte gerçekleştirdiğimiz proje ile ilçenin su sorunu tarihe karışıyor. Su temel ihtiyaç maddesi. Halk sağlığı için çok önemli bir iş bu. Önümüzdeki süreçte, Karataş için hayati önem taşıyan arıtma tesisini de tamamlayacağız.

YOLLAR TAŞTAN DEĞİL

- Yollardan kentsel dönüşüme kadar yapılan çalışmalar nasıl gidiyor?

Türküdeki gibi, “Adana’nın yolları taştan” değil artık. Sıcak bitümlü asfalt... Uzun süre dayanacak şekilde yapıyoruz. Bu kadar borçla devraldığımız şehirde israf lüksümüz yok. Öyle bu yıl yap, yıpransın seneye yine yap olmaz. En iyi ve uzun vadeli çözüm neyse onu araştırıyoruz. Park ve bahçe çalışmaları ile kentteki göbek ve refüjler daha estetik ve güzel bir görünüme kavuşturuluyor. Sinanpaşa Mahallesi’nde adeta yılan hikâyesine dönen kentsel dönüşüm çalışmalarımız, TOKİ işbirliğiyle yeniden başladı. 2000 Evler ve Göl mahalleleri ve başka noktalarda kentsel dönüşüm çalışmalarımız var. Adana’nın kentleşme hikayesini rant ekseninden mutluluk eksenine çeviriyoruz. İnsanlar ev dışında ne kadar fazla vakit geçirirse ne kadar sosyal etkinliğe katılırsa o kadar kentli olur. Burası eskiden öyle bir ivmeyle kentleşmeye başlamıştı, o yüzden buradan o kadar çok sanatçı çıkıyor. Bu hikayeyi yeniden yazacağız. Adana, Adana olduğunu hatırlayacak.

DERMAN VAR

 - Adana bereketli topraklarıyla ünlü. Doğal olarak tarım, kent ekonomisi için çok büyük bir anlam taşıyor. Belediye tarım için neler yapıyor?

Orhan Kemal’in Bereketli Topraklar Üzerinde romanına ismini veren bereketin, zenginliğin içinde yaşanan yoksulluğa gerçekten çok üzülüyordum. Orhan Kemal de dert etmiş ki romanını yazmış. Biz o romanları okuyarak yetiştik. Bizim de yoksullukla bir derdimiz var, ama dermanımız da var. Üretici destekleriyle başladık. İlçelerde ve kırsalda milyonlarca fide dağıtıyor, çilek, kiraz, bakliyat, üzüm, lavanta üretimini cazip hale getirmek için önemli projeleri hayata geçiriyoruz. Üreticinin ürününü değerinde satabilmesi için kooperatifleşmeye önem veriyoruz, bu konuyla ilgili sıkı bir çalışma içindeyiz. Önceliğimiz arasında kadın kooperatiflerine destek var. Adana’da kebaptan ve pamuktan çok daha fazlası var. Adana’yı daha önce hiç akla gelmeyen alanlarda marka kent yapmaya hazırlanıyoruz.

HAZIR OLMAK ZORUNDAYIZ

- Adana geçtiğimiz günlerde önemli bir sel felaketi yaşadı. Bu süreci nasıl yönettiniz, neler planlıyorsunuz?

Adana tarihinin yağış rekoru kırıldı ve maalesef bir felaket yaşandı. Ancak bu yağış da gösterdi ki göreve gelir gelmez yaptığımız altyapı öncelikli planlama son derece isabetliymiş. Şu an Adana’ya selin verdiği zarar 500 milyon lira. Sadece belediyemizin zararı 100 milyon liranın üzerinde. Can kaybı yaşanmaması en büyük tesellimiz. Yaraları sarmak için özveriyle çalışıyoruz. Artık bu yağışlara alışmak ve hazırlıklı olmak zorundayız. Küresel ısınma ve iklim değişikliği diye bir gerçek var. Daha büyük felaketler yaşamamak adına altyapı ve üstyapıyla ilgili çalışmalarımız sürüyor. Halkımızı hem maddi hem de manevi olarak ayağa kaldırmak için elimizi uzattık. Selden zarar gören vatandaşlarımıza özel su faturalarında üç ay boyunca yüzde 50 indirim yapacağız.

SADECE KEBAPTAN İBARET DEĞİL

- Sosyal belediyecilik konusunda nasıl adımlar attınız, vaatleriniz arasında öne çıkan bir alandı?

Adana, tüm zenginliğine rağmen kent yoksulluğunun yüksek oranda yaşandığı bir yer. Yoksulluğu, imkânsızlıkları yok etmemiz lazım. “Yoksulluk siyasi iktidarın alanıdır” deyip çekilemeyiz. Hem kent yoksulluğunu hem de işsizliği azaltacak projeler yapıyoruz. Diğer belediye başkanları da onaylayacaktır ki halkımız belediyelere en çok iş aramak için geliyor. Bu işsizliği yok etmenin yolu herkesi işe almak değil, kente doğru yatırım çekmek ve işsizliği azaltmak. “Adana için fırsat alanları nedir?” diye uzman ekiplerle bunları belirliyoruz.

- Şu anda masanızdaki projeler neler?

En büyük projemiz Adanalının mutluluğu. Bunun için de kimi başlamak üzere olan, kimi başlamış kimi de kuluçkada olan birçok proje var. Somut olarak devam edenleri sorarsanız, yeni parklarla Adanalı hemşerilerimiz nefes alıp spor yapabileceği alanlara kavuşuyor. Portakal Çiçeği Parkı ve Yaşar Kemal Parkı ile kent halkının yeşil alan gereksinimini önemli ölçüde karşılayacağız. Türkiye’nin en modern hayvan barınağı olacak tesis için çalışmaları hızlandırdık. Yeni hayvan barınağının 2020 bahar aylarında hizmete girmesi planlanıyor. 50’nci yılına giren Adana Altın Koza Film Festivali, tamamen sanatçılara teslim edildi ve köklerine uygun şekilde ismi yeniden özüne kavuşturuldu, önümüzdeki yıl çok daha iyi olacak. Diğer yandan Adana’nın turizm potansiyelini ne kadar artırsak az. Hep masamızda olan konu turizm.

- Peki, turizm konusunda hangi adımları attınız?

Adana’nın gastronomiden doğal güzelliklerine, tarihinden kültürüne pek azını kullandığı bir turizm potansiyeli var. Kebabı biz de seviyoruz da Adana, yalnızca kebaptan ibaret değil. Bu kent, turizmle eskisinden bile daha fazla zenginleşebilir. Bu zenginlik tabana yayılabilir. Bunun için gece gündüz çalışıyoruz. Adana’nın festivaller kenti olarak markalaşmasını istiyoruz. Portakal Çiçeği Karnavalı ve Lezzet Festivali’ne destek veriyoruz. Adana’nın 10 bin yılı aşkın tarihi zenginliğinin ortaya çıkarılması ve tanıtılması adına yürütülen çalışmalara da destek oluyoruz. Bu amaçla Tatarlı Höyüğü kazı çalışmalarına destek için protokol imzalandı. 

ADIM ADIM AKILLI KENT

- Meclis toplantılarını ve ihaleleri de canlı yayımlıyorsunuz. Burada amacınız nedir ve son olarak gelecekle ilgili ne hedefliyorsunuz?

Belediyecilikte şeffaf yönetim olmalı. Bu anlayışla Adana Büyükşehir Belediyesi Meclis Toplantıları ve ASKİ ihaleleri, belediyenin sosyal medya hesaplarından canlı yayımlanarak, halkın parasının nerelere nasıl harcandığına dair şüpheye yer bırakmayacak şekilde kamuoyuna bilgi aktarılıyor. Adanalı kuruşunun hesabını bilmeli. Adana’yı şeffaflığın esas olduğu akıllı bir kent haline getiriyoruz. Adım adım.

Adana-Gaziantep YHT projesinde son durum ne?