Ağustos ayında yüksek çıkan enflasyonu hangi harcamalar tetikledi?
TÜFE’de yüzde 9,09’la en yüksek ağustos ayı enflasyonu gerçekleşti. Aylık enflasyonun 2,78 puanlık bölümü ağustosta yüzde 16,61 artan ulaştırma, 2,27’lik bölümü de yüzde 8,48 artan gıda fiyatlarından oluştu.
Türkiye İstatistik Kurumu, tüketici fiyatları (TÜFE) bazında ağustos aylık enflasyonunu yüzde 9,09 olarak açıkladı.
Bu rakamın 2005 yılı bazlı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) tarihindeki en yüksek ağustos ayı oranı olduğu belirlendi. TÜİK’in verilerine göre TÜFE’de ocak-ağustos dönemi kümülatif artış yüzde 43,06’ya ulaştı. Yıllık enflasyon da temmuz sonu düzeyine göre 11,1 puan yükselerek yüzde 58,94’e çıktı.
Dunya.com yazarı Naki Bakır’ın konuyla ilgili köşe yazısı şöyle: Ekim 2022’de yüzde 85,51’e kadar yükseldikten sonra bu yıl haziran sonunda yüzde 38,21’e inmiş olan yıllık enflasyon, son iki ayda ise 20,75 puan birden yükseldi.
TÜFE kapsamındaki ana harcama grupları içinde yüzde 15,05 paya sahip olan ulaşımda ağustos ayında yapılan yüzde 16,61 oranındaki zam, aylık enflasyona büyük katkı yaptı.
Aylık yüzde 9,09 olarak ölçülen enflasyonun 2,78 puanı ulaşımdan gelirken, gıdada yaşanan yüksek zamlar da genel oranı 2,27 puan olarak etkiledi.
Konutta yaşanan yüzde 6,89’luk artışın genel orana yansıması da 0,86 puan oldu. Buna göre aylık enflasyonun yüzde 5,92’lik kısmı bu üç harcama grubundan oluştu.
Endeksteki ağırlığı bunlardan daha düşük olan diğer harcama gruplarındaki artışların aylık enflasyona toplam katkısı 3,17 puan oldu. Son bir yılda ise gıda, yüzde 72,86’lık fiyat artışıyla, yıllık enflasyona 18,13 puanla en büyük katkıyı yaptı. Yüzde 70,24 zamlanan ulaşımın yıllık enflasyona katkısı da 11,75 puan olarak gerçekleşti. Yıllık bazda artışın en yüksek olduğu ana harcama grubunun yüzde 89,31 ile lokanta ve oteller, en az artış gösteren ana grubun ise yüzde 24,97 ile konut olduğu tespit edildi.
ÜFE’DE AYLIK ARTIŞ YÜZDE 5,89
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) ise temmuz ayında önceki aya göre yüzde 5,89, aralık ayına göre 31,59, on iki aylık ortalamalara göre yüzde 71,97 artış gösterdi. Sanayinin dört sektöründe bir yıl içerisinde madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 66,42, imalatta yüzde 54,41, su teminin de yüzde 67,09 artış olurken, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında ise yüzde 8,21 azalış oldu.
EMEKLİ ZAMMI ERİDİ
Enflasyonun yeniden tırmanışa geçmesi ile birlikte temmuz başı- ağustos sonu arasındaki iki aylık dönemde gerçekleşen kümülatif TÜFE artışı yüzde 19,44 olarak belirlendi. Yaşanan enflasyonist süreç, yüzde 34 artırılan asgari ücret ve yüzde 25 artırılan emekli aylıklarını büyük oranda eritti. Temmuz-ağustos aylarındaki enflasyonla asgari ücrete yapılan zammın yüzde 89,1’i, emekli aylıklarına yapılanın ise yüzde 95,6’sı geri alınmış oldu.