Ağustos'ta konut satışı neden arttı?

Konut satışları bu yıl Ağustos ayında yüzde 25 artış gösterdi. 105 binden fazla konut satışının yapıldığı sektörde normalde en ölü ay olarak anılan Ağustos ayındaki yüzde 25'lik satış artışının nedenleri şöyle sıralanabilir.

- Cumhurbaşkanlığı seçimleri 10 Ağustos'ta bitti. Konut alıcısı en azından 2015 Haziran'a kadar seçim psikolojisinden çıkmış oldu.

- Geçtiğimiz yıl Ağustos ayına gelen ve satışları olumsuz etkileyen Ramazan bayramı ve oruç dönemi bu yıl satışlarda yüzde 20 düşüşün yaşandığı Temmuz'a denk gelmişti.

- Bankalar kredi vermek konusunda hala iştahlı değil. Ama senetle satış kampanyaları giderek daha cazip şartlara sahip hale geliyor.

- Temmuz ayında satışlar önceki yıl aynı aya göre yüzde 20 düşmüştü. Önceki ay ile bu ayında satış farkı da yüzde 25'e yakın. Yani konutta ertelenen talep Ağustos'ta satışa döndü.

TÜİK'in verilerine göre Türkiye genelinde satışlarla birlikte ipotekli konut satışları da artış gösterdi. Ancak toplam konut satışı yüzde 25 artarken ipotekli konut satışındaki artış yüzde 12'de kaldı. Yani sektörde bankacılık sisteminin dışında yapılan peşin alım ve senetle alımın payı yüzde 71.4'e çıktı. Toplam 35.338 konutun banka kredisiyle alıcı bulduğu sektörde senet ve peşin satışın payı yüzde 71'i buldu. Bu oran Nisan ayından sonra ilk kez yüzde 70'in üzerine çıkmış oldu.

İpotekli satışlarda İstanbul 6.982 konut satışı ve yüzde 19,8 pay ile ilk sırayı aldı. Toplam konut satışları içerisinde ipotekli satış payının en yüksek olduğu il yüzde 44,6 ile Bilecik oldu.

Yaşar Aşçıoğlu insanların tatil nedeniyle ertelediği taleplerini Ağustos ayında yeniden alışverişe dönüştürdüğünü söylüyor. Sektörün şu an iyi durumda olduğunu söyleyen Aşçıoğlu önlerindeki en büyük riski IŞİD ve Orta Doğu'daki durum olarak gösteriyor.

YABANCIYA SATIŞ ARTTI AMA ETKİSİ SINIRLI

Torunlar GYO Yönetim Kurulu Üyesi Haluk Sur mütekabiliyet ile yabancı alımının da bu artışı etkilediğini ifade etti. Sur Ağustos ayında, bayram sonrası yabancı alımı olduğunu belirtti. TUİK verilerine göre de yabancı alımında yüzde 98'lik bir artış görünüyor. Ancak, toplam 105 bin 624 konut satışının yapıldığı dönemde yabancı alımı sadece 1774'de kalmış durumda. Bu artış genel konut satışını etkileyecek boyutta değil.

Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Dumankaya "Şu an piyasada firmalar mevcut durumu korumaya ve daha fazla kayıp vermemeye çalışıyor. Bazı konutlardaki yüzde 1 KDV'li fırsat için alım yapılmış olabilir. Senetli satışlar arttı. Senette vadede 60 aylar konuşuluyor. Yani vadeler oldukça uzun. Bu da cazibesini artırıyor. Ama bu riskli bir durum. Yıllar önce Vefa Tanrı bir GYODER toplantısında şöyle demişti: Gayrimenkul firmaları zaten işin pazarlama ve geliştirme tarafında. Neden finansmanına da giriyorsunuz? Ben bunu sektör ve ekonomi için risk görüyorum. Bu sözün ardından biz senetle satışı 4 yıl önce bıraktık. Şu anda da payı yüzde 10'un altında."

SEKTÖRDE YİNE DE KEYİF YOK

Konutder Başkanı Ömer Faruk ÇÖElik'e göre sektörde Ağustos ayında birkaç firmanın satışları iyi gitti. Ama bunun Eylül ayında da böyle olmasını beklemediğini ifade eden Çelik "Sektörde şu an keyif yok" diye konuştu.

Ayşegül Akyarlı Güven / wsj.com.tr