Akıl sağlığı yerinde olmayanların gayrimenkul satışı!

Posta Gazetesi yazarlarından Tamer Heper bugünkü köşe yazısında okuyucularından birinin sorduğu soruya cevap olarak Akıl sağlığı yerinde olmayanların gayrimenkul satışı konusuna değindi..

Dedem 86 yaşında. Akıl sağlığı yerinde değil. Bir gayrimenkulu var, çocukları satmak istiyor. Satabilirler mi? • S.B. 

"Satamazlar" deyip bırakabilirim ama konuyu biraz açmakta yarar görüyorum. Bir kimsenin malından ancak kendisi tasarruf edebilir. Yani bu gayrimenkulü ancak dedeniz satabilir veya akıl sağlığı yerinde olduğu zaman vekalet verdiği biri satabilir. Çocuklan satamaz. Dedenizin de satabilmesi için akıl sağlığının yerinde olması şarttır. Bugün akıl sağlığı yerinde olmadığı için o da satamayacak. Peki satılması çok gerekli ise örneğin dedenizin bakımı için para gerekiyor ve paranın da bu gayrimenkulün satışından temin edilmesi gerekiyor ise bu durumda mahkemeye başvurup dedenizin hacir altına alınmasını talep edeceksiniz, mahkeme vasi tayin edecek. Ondan sonra mahkemece tayin olunan vasi yine mahkemeden izin isteyecek. Mahkeme durumu inceleyecek ve dedenizin bakımı için gayrimenkulün gerçekten satışının şart olup olmadığına bakacak. Gerekli görürse saüşına izin verecek, görmezse talebi reddedecek. 

İşte satışın tek yolu bu. Ancak mahkemeler böyle bir satış talebini çok kolaylıkla da kabul etmiyor. 

Satış gerçekleşmiş Bir anonim şirketteki hisselerimi kardeşime devir sözleşmesi ile devrettim. Sözleşmede devir bedeli de yazılı ancak bunu devrettikten ve bedelini almadan kardeşim vefat etti. Şimdi hisselerimi geri alabilir miyim? • B.E. 

Kardeşiniz hayatta iken hisselerinizin devri gerçekleşmiş. Ancak bedelini almamışsınız. Fakat bu da sizin alacak hanenize yazıldı, yani kardeşiniz size borçlu. Borcunu ödemeden vefat ettiği durumda; şirket hisseleri, mirasçılarına geçti aynı zamanda borç da mirasçılarına geçti. Zira bir kimse öldüğünde malvarlığı da alacakları da borçları da mirasçılarına geçer. Dolayısı ile bugün kardeşinizin mirasçıları şirket ortağıdır ancak size karşı da borçludurlar. 

İstisnai bir durum; mirasçılar şayet ortaklıktan bir yarar beklemiyorlarsa ve satış konusu bedeli de ödemekte güçlük çekeceklerse yine karşılıklı sözleşme ile şirket hisselerini size devredebilirler ama bu karşılıklı anlaşma ile olur. Yoksa kardeşinizin ölümü ile hisseler size otomatikman geçmez. 

Tamer Heper-Posta