Akkuyu Nükleer Santrali'nde düzenleme başladı!

Türkiye'nin yapımını Rus Şirketi Rosatom'a ihale ettiği Akkuyu Nükleer Santral Projesi için geri sayım başladı. Rusya ile Türkiye arasında kurulan ticari ilişkinin en büyük ortaklığını gösteren Akkuyu Projesi, 2015 Kasım döneminde yaşanan 'uçak düşürülmesi' olayı sonrasında durma noktasına gelmişti. Aylardır pek ilerleme kaydedilmeyen projeye Türkiye, yeniden yoğunlaşıyor.

KOMİSYONDAN GEÇTİ

Sürecin uzaması nedeniyle nükleer santral tecrübesi olmayan Türkiye'de santral inşaatı yapımı konusunda özel kanunlar çıkartılması çalışması başlatıldı. TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu'nda önümüzdeki günlerde nükleer santral için görüşülecek kanun teklifleri masaya yatırıldı. Komisyonda tartışmaların ardından kanun teklifleri kabul edildi. Muhalefetin ret oyu kullandığı komisyon toplantısındaki oylamada kanun teklifi iktidar milletvekillerinin oylarıyla kabul edildi. Muhalefetin kanun teklifine yönelttiği itirazlara cevap veren TBMM Bayındırlık İmar Ulaştırma ve Turizm Komisyonu Başkanı Erol Kaya, enerjisinin yüzde 74'ünü nükleer santrallerden karşılayan Fransa'nın hem turist sayısının hem de turizm gelirleri açısından dünyanın en sayılı ülkeleri arasında olduğuna dikkat çekti. Kaya, Akkuyu nükleer santral inşaatı için başta kıyı kanunu olmak üzere bazı kanunlarda değişikliğe gidileceğini söyledi.

DEĞİŞİKLİK SADECE NÜKLEERİ KAPSIYOR

Muhalefetin itirazlarının kıyı kanununda yapılacak değişiklik üzerinde yoğunlaştığını belirten Komisyon Başkanı Kaya, bu düzenlemenin sadece nükleer santral için çıkartılacağının altını çizdi. Kaya “Kıyıları koruma amaçlı kıyı kanun özel şartlara uygun yapılar dışında imar izni vermiyor. Nükleer santral inşaatı için kıyı kenar kanunumuzda gerekli düzenleme yok. Ülkemizin ihtiyacı olan ve yurt dışına enerji bağımlılığını azaltacak olan nükleer santral için kıyı kanununu sadece inşaat sahası için düzenleme yapmak zorundayız” diye konuştu.

DÜNYANIN HER YERİNDE VAR

Komisyona gelen kanun teklifinin gerek işletme maliyetini düşürmek gerekse güvenlik açısından kıyı kenar çizgisinin denizle buluştuğu son noktaya tesis kurmayı öngördüğünü anlatan Kaya, “Bu kapsamda komisyonunuzum kanun teklifini uygun buldu. Nitekim kanun sadece santral yapılacak alanı ilgilendiriyor ayrıca Dünyanın her yerinde bütün nükleer santraller bu şekilde yapılıyor" dedi.

GECİKME KABUL EDEMEYİZ

Kaya; muhalefetin santralde çalışacak işçiler için yapılacak tesislerin belediyeler tarafından denetlenmesinin istenmesini de yersiz buldu. Kaya ayrıca, nükleer santrale bağlı diğer yapıların inşaatına Elektrik Üretim Lisansı alınmadan başlanabileceğini de söyledi. Kaya, “Çünkü bu lisansın alınması minimum 18 ay sürüyor. Tesise yardımcı diğer binaların yapımı bu lisansın alınmasına bağlı bırakılmış. Eğer inşaat izni için lisans şartı arayacak olursak, bu santral inşaatının planlanan süreden daha geç biteceği anlamına geliyor. Bu gecikmeyi Türkiye kabul edemez” dedi.

YAPI DENETİMİNE GEREK OLMAYACAK

Nükleer santral inşaatının denetimini yapı denetim şirketlerinin yapmayacağını söyleyen Erol Kaya, şunları kaydetti: “Nükleer sahalarda yapılacak binalarda yapı ruhsatı ve denetimi ile ilgili hususlar çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Türkiye Atom Enerjisi Kurumu tarafında belirlenecek. Çünkü yapı denetim kurumlarının nükleer enerji tesislerini denetleyecek teknik kapasite ve alt yapıya sahip değil. Nükleer santral tecrübesi olan bir yapı denetim şirketi de yok.”

Yeni Şafak

Haber Sözcü Gazetesi'nde şu şekilde yer aldı;

Hükümet, Rusların Akkuyu’da yapacakları nükleer santral için ‘bölge ayrıcalığı’ kazandıracak kritik bir düzenleme yapıyor

Hükümet, Rus uçağının düşürülmesi ile gerilen Türkiye-Rusya ilişkilerinde Putin’e ”Akkuyu jesti” yaptı. İktidar, Türkiye’ye ithalat ambargosu uygulayan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i sevindirecek, Rus nükleer santraline askeri bölge ayrıcalığı kazandıracak kritik bir düzenleme çıkarıyor.

Hükümet, Meclis Sanayi ve Enerji Komisyonu’nda görüşülen ve kayıp kaçak giderlerini mahkeme kararlarına rağmen elektrik abonelerine yükleyen yasa teklifine, kritik bir madde ekledi. Madde önümüzdeki günlerde Meclis Genel Kurulu’nda büyük tartışma yaratacak. Maddeye göre Rusların Akkuyu’da yapacağı nükleer santral, Türk Silahlı Kuvvetleri’ne sağlanan ayrıcalığı kullanıp ülkenin kıyı şeridini doldurabileceği gibi isterse denizi genişletip sınır çizgisini değiştirebilecek. Kıyıya yapı inşa etme yetkisi de verilen Ruslar’a, zeytinlik bölgelere uygulanan yapılaşma yasağından bile muaf tutuldu. İşte AKP’li vekillerin önergesiyle yasa teklifine eklenen ayrıcalıklı madde:  

İŞTE O MADDE

“MADDE 27/A: Askeri yasak bölgeler ve güvenlik bölgelerinde veya ülke güvenliği ile doğrudan ilgili Türk Silahlı Kuvvetlerine tahsisli ve fiilen kullanımında olan araziler, harekât ve savunma amaçlı yerlerdeki tesisler (konut ve sosyal tesisler hariç) ile özel güvenlik bölgesi ilan edilen yerlerdeki tesisler, rafineri, petrokimya tesisleri ve eklentileri ile nükleer santral projeleri kapsamında yapılması öngörülen tesis ve faaliyetler hakkında 3621 sayılı Kıyı Kanununun kıyılar, sahil şeritleri, doldurma ve kurutma yoluyla kazanılan arazilere ilişkin yapı ve yapılaşmaya dair sınırlayıcı hükümleri ile 3’ncü maddesi hükümleri ve nükleer santral projeleri kapsamında yapılması öngörülen tesis ve faaliyetler hakkında 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunun sınırlayıcı hükümleri uygulanmaz.”

KIYI ARTIK RUSLAR’IN

Kıyı Kanunu’na göre, herkesin eşitlik ve serbestlikle yararlanmasına açık olan kıyılara hiç bir yapı yapılamıyor duvar, çit, parmaklık, tel örgü, hendek, kazık ve benzeri engeller konulamıyor. Ayrıca kıyılarda, kıyıyı değiştirecek boyutta kazı yapılamıyor kum, çakıl alınamıyor. Bu yasaklar bir tek askeri bölgelerle ülke güvenliği için TSK’nın yaptığı işlemlere uygulanamıyor. Yasa teklifi Meclis’ten geçerse, Rus nükleer şirketi, inşaatın bulunduğu Akdeniz kıyısını tel örgüyle çevirebilecek, denizi doldurup alanı genişletebilecek ya denizden kum ya da çakıl çekebilecek.  

ZEYTİNLİK YASAĞINI DA DELDİLER

Yeni maddeyle ayrıca zeytinlik alanlar için yatırımcılara uygulanan yasaklar da Rus nükleer şirketine işlemeyecek. Mevcut yasaya göre, zeytinlik sahalarına en az 3 kilometre mesafede zeytinyağı fabrikası hariç zeytinliklerin gelişmesine mani olacak kimyevi atık bırakan, toz ve duman çıkaran tesis yapılamıyor, işletilemiyor. Ayrıca zeytinlik sahaları daraltılamıyor, belediye alanlarındaki zeytinliklerde toplam yapılaşma zeytinlik alanın yüzde 10’unu geçemiyor. Yeni düzenlemeyle Akkuyu Nükleer Santrali’ne zeytinlik yasağı uygulanmayacak, elde edeceği ayrıcalıkla zeytinlik bölgeler yok edilebilecek.  

RUSYA İTİRAFI

Önergenin gerekçesinde, milletlerarası yükümlülüklerin zamanında ve tam olarak yerine getirilebilmesi için Ruslar’a ait Akkuyu Nükleer Santrali’ne özel düzenleme yapıldığı itiraf edildi. Düzenleme hakkında komisyona bilgi veren Enerji Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Necati Yamaç, düzenlemedeki asıl amaçlarının açıkça ve somut olarak Akkuyu’ya yapılacak nükleer santral projesi olduğunu ifade etti. Yamaç ayrıca, “Akkuyu Nükleer Santral Projesi’nde Zeytincilik Kanunu’yla ilgili sorunlar yaşıyoruz. Bu santral hükümetlerarası anlaşmaya istinaden gerçekleştiriliyor. Böyle bir değişiklik yapmak, artık, uluslararası yükümlülük hâline geldi. Akkuyu santrali, ülkemizin tek kalemde en büyük yatırım projesi. Böyle bir projenin gerçekleştirilmesi için ‘Zeytincilik Kanunu’na sınırlayıcı hükümleri uygulanmaz’ hükmüne ihtiyacımız var” dedi.

Sözcü