Akmerkez'in patronu gözünü nükleere dikti
Akmerkez'in de ortaklarından olan Akkök Grubu, Ak Enerji ile gözünü nükleer santrallere dikti.
Yakın zamanda devraldığınız SEDAŞ'la perakende elektrik dağıtım işine girdiniz...
Ak Enerji önümüzdeki 5 yıllık süre içinde 3 bin megavatlık bir kapasiteye ulaşmak üzere projelerini hazırladı. Sadece üretim değil dağıtım işini de yapıyor. Bu kapsamda da SEDAŞ sakarya Elektrik'i bolu, sakarya, düzce ve İzmit çevresine 1.3 milyon aboneye toplam 8 milyar KWH elektrik sağlamak üzere 600 milyon dolara özelleştirmeden aldık. Devir işlemi geçtiğimiz haftalarda tamamlandı.
Müşterinizin nihai tüketici olması ne değiştirecek?
Bugüne kadar ürettiğimiz elektriği toptan satıyorduk. Artık elektriği tüketiciye ulaştıracağız. Bir malın toptancısı olmakla perakende arasında fark var. Daha detaycı olmak zorundasınız. Zor ve zahmetli bir iş. Elektrik yandığında kimsenin aklına gelmezsiniz ama elektrik kesilip de asansörde kalan biri olduğunda istemediğiniz yorumlarda bulunabilir hakkınızda. Artık dağıtım konusunda CEZ'le olan ortaklığımız dağıtım ve özelleştirme projelerinde büyüyecek.
GÖZLER ÖZELLEŞTİRMEDE
Ak Enerji'yi anlatır mısınız?
1989 yılında kurulan Ak Enerji, ilk özel sektör elektrik üretim şirketi. Sektörde yüzde 10 piyasa payına sahip bir şirket. Doğalgaza dayalı elekrtik üretme faaliyetlerinde bulunMuş. Yüzde 25'i halka açık. Geri kalanın da yarısı Çek gruba yarısı bize ait.
Yeni ihalelerle ilgilenecek misiniz?
Önce SEDAŞ'ı hazmedip istediğimiz şekilde çalışır hale getirdikten sonra, özelleştirme tarihine göre yeni dağıtım bölgelerini incelemeye alacağız. Sanıyorum sene sonunu bulur, krizin biraz dağılmasının ardından. Biz de bu ihalelerle ilgileniriz. Üçüncü çeyrekten sonra hareket bekliyoruz.
Yatırım projelerinize ilişkin neler söylersiniz?
Şu anda 496 MW mevcut kurulu güce ilave olarak toplam 375 MW kapasiteli 9'u hidrolik 1'i rüzgar olmak üzere 10 ayrı santral yatırımı devam ediyor. 2009 yılında ilk devreye alacağımız tesisimiz rüzgar santrali olacak. 2012-2014 yıllarında 3 bin megavata ulaşacağız. SEDAŞ'a 600 milyon dolar verdik, toplam 1 milyar dolarlık yatırım yapmış olacağız. Bunun dışında 2 milyar doların üzerinde yatırım daha yapacağız.
Yabancı enerji şirketleri arasında neden ÇEZ'i şeçtiniz ortak olmak için? Birlikte hareket etmenizin nedeni nedir?
Ortağımız ÇEZ, zaten kendi ülkesinde ağırlıkla nükleer santralle ilgili çalışmalar yapıyor. ÇEZ Orta Avrupa ve Türkiye'ye olan ilgisi bizi ÇEZ'le buluşturdu. startejik yatırımcı olarak Türkiye'de kalmak istemesi ve büyüme hedefi. Ak Enerji doğalgaz ve hidroliklerde tecrübeli, CEZ ise nükleer santralleri konusunda tecrübeli. Birbirimizi tamamlıyoruz. Bu da birlikte hareket etmemize neden oldu.
Elektrik üretmek kárlı bir iş mi, ne kadar kazanıyorsunuz?
Yaklaşık 5 milyon SEDAŞ'la birlikte 1.5 milyara ulaşacağız. Aktif grubun içinde Ak Enerji yüzde 60-70'lik bir paya sahip olacak.
Çok oyuncu olacak mı piyasada?
Bazı firmaların sektörde kalıcı olmak üzere pozisyon aldıklarını görüyoruz. Avrupa'ya baktığımızda da küçük şirketleri diye bir konsept yok. Enerji şirketleri o ülkelerin en büyük şirketleri konumunda bulunuyor. 2020'lere geldiğimizde sektörde yüzlerce enerji şirketi olmayacak.
Elektrik üretimi ya da yatırımı konusunda çalışırken karşınıza hangi sorunlar çıkıyor?
Üreticiler satmış oldukları elektriğin bedelini zamanında alamıyor. Parasını tedarik edemediğiniz elektriği satıyorsunuz yani. Buna karşın elektrik üretim maliyetinizin yüzde 80'ini oluşturan Botaş'ın gaz faturasını ise hemen ödemek zorundasınız. Bu ciddi bir külfet getiriyor. Malı satıp parayı almadan, ödemeleri yapıyorsunuz. Ciddi bir işletme sermayesi olmalı ki bunun altından kalkabilesiniz.
DPT TECRÜBESİ AVanTAJ
Enerji işine girmek nereden aklınıza geldi?
Uzun yıllar yurtdışında Belçika'da çalıştım. 2008'de Ak Enerji'de çalışmaya başladım. 1980-1992 sonuna kadar DPT'de uzman yardımcılığı dahil değişik görevlerde bulundum. Aslında siyasal bilgiler mezunuyum. Öyle elektrik mühendisi filan değilim. Enerji özel bir seçim değildi benim için. Kamudaki 13 yıllık geçmişim özel sektördeki çalışmalara ciddi fayda sağladı. Masanın diğer tarafında olaylara nasıl baktıklarını görmek çok önemli. O taraftaki insanların belli yükümlülükler ve mevzuat gerekleri altında çalıştıklarını görüyorsunuz. Bu da çözüm üretmenizde, ortak yol bulmakta size çok fayda sağlıyor.
İş dışında neler yapıyorsunuz, hobileriniz var mı?
tenis oynarım, bisiklete binerim. Kayak yaparım. 20 yıldır yurtdışında yaşıyorum. Ailem hálá Belçika'da Brüksel'de yaşıyor. Dolayısıyla haftasonları oraya gidiyorum. Boş vakitlerimi uçakta geçiriyorum diyebilirim yani. Daha önce de iş gereği değişik ülkelere gidip geliyordum. Ayın 20 günü ailemden uzakta geçiriyordum. En azından şimdi sabit bir yerim var, yerim belli.
Yakıt fiyatı düşmedikçe elektrik de ucuzlamaz
BİZİM en önemli giderimiz yakıt. Maliyetin yüzde 45'i doğalgaz. Üretim maliyetinizi de bu belirliyor. Yerli elektrik üretimi teşvik edilmeli. Ama yine de yakıt konusunda dışarı bağımlılığın devam edeceğini öngörüyoruz. Nihai tüketici fiyatlarını biz belirlemiyoruz. Bir şey diyemiyorum o yüzden. Ama maliyetlerin düşmesi lazım ki bu fiyatlara yansısın.
Üretimindeki gerileme elektrik talebini düşürdü
KRİZ tüm sektörleri etkiliyor. Enerji biraz daha az etkileniyor tabi. Çünkü elektrik her zaman lazım. Sanayi üretimindeki düşüş elektriğe gelen talebi de etkiledi. Kriz öncesi arz talep dengesi zaten sağlıklı bir yapı içinde değildi. Yeterli üretim kapasitesi zaten yok. Elektriğe gelen talepteki artış hızı azaldı. Elektrik talebi gayrisafi büyüme hızımızın hep yüzde 3-4 üzerinde seyreder. Böyle bir denge var.
`Meşakkatli olduğunu bilsem girmezdim'
ENERJİ konusunda hükümetin ciddi gayret içerisinde olduğunu belirten Ahmet Ümit Danışman, özellikle özelleştirme konusunda önemli adımlar atıldığını ifade etti. Danışman, kriz ortamı olmasaydı bu özelleştirmelerin daha da hızlı gideceğine inandıklarını söyledi. Danışman `Özelleştirme konusu yıl sonunda yine gündeme gelecektir. Biz sahaya girdiğimizde bürokratik konularda sıkıntı olduğunu gördük. Çeşitli kamu kuruluşlarından alınması gereken izinler, orman arazileri, yöre halkının tepkisi gibi bir takım sıkıntıları gördük. Prosedür ve bürokrasi ya da mevzuat düzenlemeleri beklendiği için 4-5 yıl kaybettiğimiz oluyor. Bu da maliyeti ciddi yükseltiyor. Yatırımın geri dönüşü de 5 seneyi buluyor. Bürokrasi ve prosedürlerdeki sıkıntıların azaltılmasıyla yatırımlar daha da hızlar. Daha çok yatırım yaparız. Enerji işinin bu kadar meşakkatli olduğunu bilseydim hiç girmezdim. Yıllarca uğraşıyorsunuz bir proje üreteceğim diye' diye konuştu.
Star