Aksaray, Yozgat Nevşehir ve Kırşehir mevduatta dolarcı çıktı!
Ülke genelinde mevduat hacmi içinde döviz payında ciddi düşüş yaşanan yılın ilk dokuz ayında, Aksaray, Nevşehir, Kırşehir ve Yozgat gibi Orta Anadolu illeri payları gerilemekle birlikte ilk sıralarda yer aldı.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) açıkladığı toplulaştırılmış aylık verilere göre toplam yurt içi mevduat, ocak-eylül döneminde yüzde 49,7 oranında 4,1 trilyon lira artarak 12 trilyon 354 milyar liraya çıktı.
Bunun 7 trilyon 641,1 milyarını TL, 4 trilyon 712,9 milyar liralık bölümünü ise döviz cinsi mevduatlardan oluştu. 2022 sonuna göre TL mevduatlar cari olarak yüzde 64 oranı ile enflasyonun üzerinde artış kaydederken, döviz mevduatının TL cinsi tutarındaki nominal büyüme yüzde 31,1 olarak gerçekleşti.
Dunya.com köşe yazarı Naki Bakır’ın bu konuyu değerlendirdiği yazısı şöyle: 2022 yılında TÜFE bazında yüzde 49,86 olan dokuz aylık enflasyonla indirgendiğinde TL mevduatlarda reel olarak yüzde 9,4 artış yaşanırken, döviz mevduatı hacminin kur farkı da dahil reel olarak yüzde 12,5 daraldığı gözlemlendi. 2022 sonunda toplam mevduat hacminin yüzde 43,6’sını oluşturan döviz tevdiat hesaplarının payı bu yıl dokuz ayda 5,4 puan düşerek eylül sonu itibarıyla yüzde 38,2 düzeyine indi.
MEVDUATIN YARISI İSTANBUL’DA
Toplam yurt içi mevduatın yüzde 44,9 oranındaki 5 trilyon 550,2 milyar lira ile yarıya yakını nüfus ve ekonomik büyüklüğü nedeniyle İstanbul’da yer alıyor. İstanbul, 3 trilyon 384,9 milyar lira ile toplam TL mevduatın yüzde 44,3’üne ve 2 trilyon 165,3 milyar lira ile de döviz mevduatının yüzde 45,9’una hakim durumda. İldeki toplam mevduatın yüzde 39’u döviz cinsinden. Toplam mevduat hacminde İstanbul’u 1 trilyon 797,2 milyar lira ile Ankara, 668,4 milyar lira ile İzmir takip ediyor.
En az mevduatı olan iller ise 2,9 milyar lira ile Bayburt, yaklaşık 3,6 milyar lira ile Ardahan, 4,1 milyarla Hakkâri, 4,5 milyarla Kilis ve 6,2 milyar lira ile Gümüşhane.
EN DOLARCI İL AKSARAY
Toplam mevduatı içinde dövizin payı en yüksek il eylül sonu itibarıyla yüzde 48,9’la Aksaray oldu. Bu ili döviz payında yüzde 46,4’le Nevşehir ve Kırşehir, yüzde 46,2 ile Yozgat, yüzde 45,4’le Kütahya takip ediyor. Yalova yüzde 45,3, Bayburt yüzde 45,2, Karaman ve Elâzığ yüzde 44,4 ile mevduatında dövizin payı en yüksek ilk on il arasında yer bulunuyor.
EN ÇOK MEVDUAT MARMARA’DA
En çok mevduata sahip bölge olan Marmara, döviz payında da İç Anadolu ile yarışıyor. Eylül 2023 sonu itibariyle toplam mevduatın 6 trilyon 620,3 milyar lira ile yüzde 53,6 milyarı bu bölgede bulunuyor. Toplam mevduatın yüzde 19,3’ü İç Anadolu, yüzde 10,3’ü Ege, yüzde 8,4’ü Akdeniz, yüzde 4’ü Karadeniz, yüzde 2,7’si Güneydoğu ve yüzde 1,7’si Doğu Anadolu’da. Toplam döviz mevduatının ise yüzde 54,4’ü Marmara, yüzde 19,6’sı İç Anadolu, yüzde 9,8’i Ege, yüzde 8,5’i Akdeniz, yüzde 3,7’si Karadeniz, yüzde 2,4’ü Güneydoğu ve yüzde 1,6’sı Doğu Anadolu illerinde.
İSTANBUL-HAKKARİ FARKI 23,5 KAT!
İstanbul, kişi başına düşen ortalama mevduat miktarında yaklaşık 349 bin TL ile 81 il içinde zirvede bulunuyor. Bu ili, kişi başı 310,8 bin lira ile Ankara, 165,3 bin lira ile Muğla, 152 bin lira ile Antalya ve 149,8 bin lira ile İzmir takip ediyor.
Kişi başına mevduat miktarı en düşük iller arasında sırasıyla 14,8 bin TL ile Hakkâri, 15,5 bin TL ile Şırnak, 16,7 bin lira ile Ağrı, 17 bin lira ile Muş, yaklaşık 19 bin TL ile Bitlis var. Buna göre İstanbul’da kişi başına ortalama mevduat miktarı Hakkâri’nin 23,5 katı düzeyinde gerçekleşiyor.