Alışveriş merkezleri krizde fren yaptı
Jones Lang LaSalle'in raporuna göre kriz, alışveriş merkezi yatırımlarının hız kesmesine neden oldu
Ocak-Temmuz 2008 döneminde İstanbul'daki alışveriş merkezlerinde kiralanabilir alanlardak 135 bin metrekare olan artış 2009'da 70 bin metrekareye düştü. Geçen yıl 8 alışveriş merkezi açılırken bu yıl sadece 3 tane açılabildi.
Jones Lang LaSalle tarafından hazırlanan "Perakende Piyasasına Bakış" raporuna göre, küresel kriz Türkiye'de alışveriş merkezlerinin hızını kesti. Alışveriş merkezi yatırımlarının 2008'in ikinci yarısından itibaren gerilemeye başladığının vurgulandığı rapora göre, Ocak-Temmuz 2008 döneminde İstanbul'daki alışveriş merkezlerinde kiralanabilir alanlardaki artış 135 bin metrekare olurken, 2009 yılının aynı döneminde sadece 70 bin metrekarelik bir büyüme kaydedildi.
Sadece 3 tane açıldı
Anadolu'da toplam kiralanabilir alanda 2008'de gerçekleşen yüzde 15.8'lik büyümeye karşı bu yıl aynı dönemde artış oranı yüzde 3.6'da kaldı. Türkiye alışveriş merkezi piyasasındaki mevcut toplam kiralanabilir alan, 2009 Temmuz ayı sonu itibarıyla 5.03 milyon metrekare, inşaat halindeki projelerin toplam kiralanabilir alanı ise 3.5 milyon metrekare olarak hesaplandı.
2008 Ocak-Temmuz dönemi boyunca İstanbul'da 8, Anadolu'da 18 AVM açılırken, 2009 yılının aynı döneminde İstanbul'da 3, Anadolu'da 5 açılış gerçekleşti. Temmuz ayında sadece Bahçelievler'deki CarrefourSa Alışveriş Merkezi açıldı. Ocak-Temmuz ayları arasında açılan 8 alışveriş merkezinin toplam kiralanabilir alanı 179 bin 300 metrekare oldu.
Raporda, yatırımcı algısının pozitif yönde gelişmesinin bir sonucu olarak inşaat faaliyetlerinin yılın ikinci çeyreğinden itibaren canlanmaya başlamasına rağmen bazı projelerin 2010 yılı sonrasına ertelenmesinin muhtemel olduğu kaydedildi.
Rapora göre, toplam perakende piyasasında yüzde 38'lik pay edinen İstanbul, 2009 Temmuz ayı itibarıyla 1.91 milyon metrekarelik kiralanabilir alanıyla Türkiye'nin en büyük perakende pazarı olarak yerini korudu. Şu anda devam eden 43 alışveriş merkeziyle birlikte 2011 yılı sonunda İstanbul'daki toplam kiralanabilir alanın 3.6 milyon metrekareye, alışveriş merkezi sayısının da 117'ye yükselmesi bekleniyor.
Anadolu daha iyi
Anadolu'da ise AVM gelişimi biraz yavaşlayarak da olsa devam ederken, 2011 sonunda buradaki AVM sayısının 197 olarak gerçekleşeceği tahmin ediliyor. 2011 sonunda Türkiye genelinde alışveriş merkezi sayısı da 314'e ulaşacak.
Outlet oranı yüzde 15'in üzerine çıktı
Ankara, 176 metrekarelik, bin kişi başına düşen kiralanabilir alan ile en yoğun perakende pazarı olarak yerini korudu. İstanbul ve Denizli 151 ve 122 metrekarelik, bin kişi başına düşen kiralanabilir alan ile Ankara'yı takip etti.
Rapora göre, tamamlanacak projelerle birlikte İstanbul, Ankara piyasasını geçerek bin kişi başına düşen 265 metrekarelik kiralanabilir alan ile Türkiye'nin en yoğun piyasası olarak konumlanacak.
AVM sektörünün türlerine göre dağılımına ve yıllar içindeki değişime bakıldığında ise outlet merkezlerinin 2007 sonunda yüzde 11.1 olan sektör içindeki payının, 2009 Temmuz sonu itibarıyla yüzde 15.3'e yükseldiği görüldü. Raporu göre, 2007 yılı sonunda pazar payı yüzde 21.5 olan üst bölgesel alışveriş merkezlerinin payı, Temmuz 2009 itibarıyla yüzde 18.2'ye geriledi.
Vatan