Aman dikkat! Zincir marketlerden ‘özel ürün’ tuzağı! Rekabet Kurulu devreye girdi!
Üretici firmaların büyük marketlere özel yaptıkları ürünler Rekabet Kurulu'nun incelemesine takılırken; kurul, bu ürünlerin daha hafif, yani gram olarak düşük olmasına karşın, ucuz gibi sunularak tüketicinin yanıltılabileceğini belirtiyor. Bu doğrultuda, bu gibi özel ürünlere belirli bir ambalaj ve Raporda, piyasada faaliyetine devam eden bütün marketlerin ürün satın alma ve satma işlemleri detaylı bir şekilde anlatıldı
Rekabet Kurumu, zincir marketlerin durumunu incelediği Türkiye Hızlı Tüketim Malları Perakendeciliği Sektör İncelemesi raporunu paylaştı. Raporda, piyasada faaliyetine devam eden bütün marketlerin ürün satın alma ve satma işlemleri detaylı bir şekilde anlatıldı. Rekabet Kurulu, söz konusu raporunda marketlerin üreticilere kendilerine özel ürettikleri ürünler incelendi.
Piyasada üreticiler, büyük marketler için tuvalet kâğıdı, zeytinyağı, sabun gibi ürünlerin üretimini yapıyor ve bu ürünler yalnızca bir markette satılıyor. Örneğin önemli bir zeytinyağı üreticisi yalnızca bir markete özel bir marka oluşturuyor. Bu market de raflarında özel ürünleri genelde fiyat olarak daha ucuz ve marketteki başka markalı ürünlere göre daha cazip bir şekilde satışa sunuyor.
"ÖZEL DEĞİL GRAMAJI DÜŞÜK"
Rekabet Kurulu, "özel ürün" adı verilen bu imalatların temelinde fiyat bakımından hiçbir avantajı olmadığını saptadı.
Kurulun raporunda, "özel ürün" olarak marketlerin 39 ürünün satışını yaptığı ifade edilirken, bunlar, "içecekler, süt ürünleri, taze meyve ve sebze, şekerlemeler, yağlar, donmuş gıdalar, bakliyat, sigara, kişisel bakım ve ev temizliği" şeklinde sıralandı.
Kurul önemli marketlere ne kadar özel ürün satışını yaptığını sordu. Bir firma farklı kategorilerde 90 çeşit ürünün, bir başkası farklı kategorilerdeki 83 çeşit ürünün, bir diğeri de 56 çeşit ürünün, "özel gramajlı/özel ambalajlı olarak kendi mağazalarında sattığını bildirdi. Marketler, bu ürünlerin "standart gramajından farklı bir gramajla birlikte yalnızca kendi mağazalarında satışa çıkarılan ürünlerin aktif madde, içerik ya da reçete açısından orijinal gramajlı ürünlerden farklılaşmadığını" söyledi.
İşte detaylar...
"YEREL MARKETLERE HAKSIZLIK"
Rekabet Kurumu, raporunda öncelikle bölgesel ve yerel marketlerin büyük üreticilere bu tür özel ürünlerin üretimlerini yaptıramadıklarını aktararak, durumun bu bakımdan haksız bir ortam yarattığına dikkat çekildi. Raporda, "Bölgesel/yerel market zincirlerinin üreticiler ile birlikte özel gramajlı ürün üretimi anlaşması yapacak ölçeklerde çalışamadığı ve bu yüzden özel gramajlı ürün satışı yapamadıkları, diğer taraftan özel gramajlı ürün satışının tüketici algısını yanlış yönlendirdiği ve özel gramajlı ürünlerin satışı yapan marketlerin rakiplerine karşı haksız avantaj elde ettiği belirtilmiştir." İfadeleri yer aldı.
"TÜKETİCİDE ALGI YARATILIYOR"
Kurulun özel ürünlere ilişkin başka tespiti ise şu şekilde:
" Piyasada alışılmış gramaj ve fiyatla satılan belirli bir markaya ait ürünün aynı ambalajlarda fakat ona oranla daha düşük gramaj ile ve daha düşük fiyatlardan satışının yapılmasının tüketiciyi de yanıltabileceği düşünülmektedir. Özel üretimle satılan söz konusu ürünler, tüketici tarafından indirimli olarak algılanabilecekken aslında daha düşük fiyatlı olması, ürünün gramajının düşük olmasından kaynaklanabilmektedir. Bu durum tüketici nezdinde söz konusu marketlerin yerel marketlere göre daha ucuz olduğu algısının oluşmasına neden olabilecektir. Bu marketlerin hâlihazırdaki pazar güçleri dikkate alındığında, pazardaki yoğunlaşmanın tüketicinin olası bir yanlış algısıyla daha da artmasının önlenmesi gerekmektedir. Bu sebeple özel gramajlı olarak üretilen ürünlerin satışına son verilmesini sağlayacak düzenlemeler yapılması gerektiği düşünülmektedir."