Antik tiyatronun üzerinden geçen karayolu kaydırılacak!
Zonguldakın Çaycuma ilçesine bağlı Filyos beldesindeki Tieion Antik Kentindeki bulunan Roma dönemine ait antik tiyatronun üzerinden geçen karayolunun güzergahı değiştirilecek
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Zonguldak İl Özel İdare Müdürlüğü tarafından desteklenen antik kentteki kazı kazılar kapsamında, 1 Temmuz itibariyle 30 işçi ve 35 öğrenciyle çalışmalar başlayacak. Roma dönemine ait 2 bin 500 kişilik antik tiyatrodaki kazılarda, oturma alanları ve sahnenin gün ışığına çıkarılması amaçlanıyor.
Karabük Üniversitesi Arkeoloji Bölümü ve Kazı Ekibi Başkanı Prof. Dr. Sümer Atasoy, kazıların tiyatronun yanı sıra tarihi kale alanında sürdürüleceğini ve çevrede de yüzey araştırması gerçekleştireceklerini söyledi. Kazılar için bu yıl 150 bin lira kaynak aktarılmasını beklediklerine kaydeden Prof. Dr. Atasoy, şöyle konuştu:
"Tiyatro alanında çok miktarda toprak yığını birikmiş, bunların temizlenmesi fazla zaman alıyor. Geçmiş dönemde bol miktarda toprak attık. Yeni oturma kademelerini ortaya çıkardık. Kaç adet oturma sırası kalmış, kaçı eksik, bunlar belirlendikten sonra restorasyon projesi hazırlanabilir. Antik tiyatronun bir kısmının üzerinden karayolu geçiyor. Bu yolun kaldırılması planlanıyor. Tiyatronun arka kısmından 20 metre genişliğinde yeni yol yapılmasına yönelik proje hazırlanıyor. Tiyatronun üzerindeki yol kalkacak. Yoldaki kanallar ve elektrik direklerinin de yerine değişecek. Böylece tiyatronun tamamını gün yüzüne çıkarmak mümkün olacak."
Prof. Dr. Atasoy, tiyatronun sıra taşlarının geçmişte çevredeki inşaatlarda kullanıldığını belirlediklerine işaret ederek, "Bunlar bizim için önemli sorunlar. Tiyatronun tam kapasiteyle ortaya çıkarılıp restore edilmesi 5-6 yılı bulacaktır. Tiyatro turizme kazandırılırsa antik kente ilgiyi arttıracaktır. Tarihi kalıntının arka kısmındaki mezarlığın kaldırılması ve yol açılması gerekli. Aksi takdirde tiyatroya giriş ve çıkışı sağlamak mümkün olamaz" dedi.
ANTİK KENTİN MERKEZİ ÖZEL MÜLK ALANINDA
Tarihi kale içerisindeki Roma dönemine ait tapınak ve Bizans kilisesinin de ortaya çıkarılmasına yönelik kazılar yapacaklarını ifade eden Atasoy, şunları kaydetti:
"Asıl sahil kısımdaki bölgeyi kazmak istiyoruz. Orası çok hisseli özel mülkiyet olduğu için kamulaştırılması lazım. Bu da çok para tutuyor. Oraya yaptığımız ön çalışmaların ardından el süremiyoruz. Elektro radarla gerçekleştirdiğimiz çalışmalarla arazide ne olduğu biliyoruz. Binalar, sokaklar ve iki hamam gibi eserler var. Para aktarılamadığı için kamulaştırma konusunda herhangi gelişme yok. Antik kentin ana merkezi bu arazidir. Karadenizde Kastamonu, Sinop, Samsun, Ordu ve Trabzonda eski yerleşim alanlarının izleri kayboldu. Filyos bu açından bozulmamış ve el değmemiş tek yer konumunda."
TİEİON ANTİK KENTİ
Zonguldakın kuzeydoğusunda sahil kenti Filyostaki Tieion Antik Kenti, Tios adlı rahibin öderliğindeki Miletos kolonisince kurulmuş. Tarih boyunca Herakleia Pontika (Ereğli) ve Amastrisin (Amasra) gölgesinde kalan kent, çeşitli krallıklara bağlı varlığını sürdürmüş. Romalılar tarafından yıkılıp yağma edilen kent, daha sonra yeniden inşa edilerek Roma eyaletlerine bağlı ticaret ve balıkçı bölgesi olarak varlığına devam etmiş. Bölge, sonraki dönemlerde balıkçı kasabasına dönüşmüş. 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren yabancı araştırmacılar ve seyyahlarca araştırmalar yapılan antik kentte, 2006da başlatılan kazı çalışmalarının Karadeniz ve Küçük Asya tarihiyle arkeolojisine ışık tutması planlanıyor.
AA