Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanunu Uygulama Yönetmeliği!
Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanunu Uygulama Yönetmeliği 29 Haziran 1985 tarihinde ve 18796 sayılı Resmi Gazete'de yayımlandı. İşte Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanunu Uygulama Yönetmeliği hükümleri...
SULAMA ALANLARINDA ARAZİ DÜZENLENMESİNE DAİR TARIM REFORMU KANUNU UYGULAMA YÖNETMELİĞİ
Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi : 11.6.1985, No : 85/9588
Dayandığı Kanunun Tarihi : 22.11.1984, No : 3083
Yayımlandığı R. Gazetenin Tarihi : 29.6.1985, No : 18796
Yayımlandığı Düsturun Tertibi : Cildi: , S.
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 – Bu yönetmelik, 1 Aralık 1984 tarihinde yürürlüğe giren 3083 Sayılı Sulama Alanlarında
Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanununun uygulanması ile ilgili hususları düzenler.
Tanımlar
Madde 2 – Bu yönetmelikte geçen,
1) Kanun: 22 Kasım 1984 tarih ve 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım
Reformu Kanunu,
2) Bakanlık: Tarım Reformu Genel Müdürlüğünün bağlı olduğu, Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığını,
3) Genel Müdürlük: Tarım Reformu Genel Müdürlüğünü,
4) Bölge Müdürlüğü: Tarım Reformu Bölge Müdürlüğünü,
5) Bağ, Bahçe ve Ağaçlık Arazi: Uygulama tarihinde dönümden en az, 6831 Sayılı Orman Kanununa
göre Yapılacak Orman Kadastrosu ve Aynı Kanunun 2/B Maddesinin Uygulanması Hakkında Yönetmelik'te
cinsi ve sayısı yazılı ağaç, ocak, kök veya fidan bulunacak şekilde kültüre tabi tutulmuş arazileri,
6) Proje Alanı: Bir projenin uygulanacağı sınırlar içerisinde kalan alanı,
7) Az Topraklı Çiftçi Ailesi: Dağıtım normundan daha az toprağa sahip bulunan çiftçi ailesini,
8) Köy Gelişme Alanı: Mevcut köylerin iskan yönünden geliştirilme alanlarını,
9) Yeni Köy Yerleşme Alanı: Kurulması planlanan yeni iskan alanlarını,
10) Çayır: Taban suyunun yüksek bulunduğu veya sulanabilen yerlerde, biçmeye elverişli yem üreten ve
genellikle kuru ot üretimi için kullanılan ve özel mülkiyette olmayan araziyi,
11) Mera: Bir veya birkaç köy veya beldeye münferiden veya müştereken hayvanlarını otlatmaları ve
otundan yararlanmaları için tahsis edilen araziyi,
12) Yaylak: Bir veya birkaç köy veya beldeye münferiden veya müştereken hayvanları ile birlikte yaz
mevsimini geçirmeleri, hayvanlarını otlatmaları ve otundan yararlanmaları için tahsis edilen araziyi,
13) Kışlak: Bir veya birkaç köy veya beldeye, münferiden veya müştereken hayvanlarını kış mevsiminde
barındırmaları ve otundan yararlanmaları için tahsis edilen araziyi,
14) Fon: Tarım Reformu Fonunu,
15) Banka: T.C. Ziraat Bankasını,
16) (Ek : 9/10/2000 - 2000/1860 K.; Değişik : 14/5/2001 - 2001/2505 K.) Tarımsal Arazi Kullanım
Planlaması: Uygulama alanlarında ülkesel ve bölgesel planlara uygun olarak çevre kaynaklarının rasyonel
kullanımını sağlamak için toprak, su, iklim ve çevre verileri ile tarımsal üretim ve tarımsal potansiyel dikkate
alınarak hazırlanan tarımsal alan ile tarım dışı alanların belirlendiği planlardır.
ifade eder.
Hukuki Dayanak
Madde 3 – Kanunun 25 inci maddesi, bu yönetmeliğin hukuki dayanağını teşkil eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Esaslar
Uygulama Bölgesinin İlanı
Madde 4 – Kanunda tesbit edilen amaçların gerçekleştirilmesinde önceliği bulunan yerler, Genel
Müdürlükçe Bakanlık Makamına sunulur.
Bakanlıkça, bu yerlerin uygulama bölgesi olarak ilan edilmesinde fayda görülmesi halinde, karar
alınmak üzere Bakanlar Kuruluna teklif edilir. Bakanlar Kurulunca, teklifin uygun görülmesi halinde de bu
yerler uygulama bölgesi olarak ilan edilir.
Bir yerin Kanunun 1 inci maddesinin g fıkrası sebebiyle uygulama alanı olarak tesbiti gerektiğinde, Milli
Güvenlik Kurulu'nun görüşü alınır.
Bakanlar Kurulu Kararı, kamulaştırma ve diğer işlemler bakımından Kamu Yararı Kararı sayılır. Bu
Karar Resmi Gazetede, yayımlanır.
(Değişik beşinci fıkra: 14/7/2005 - 2005/9218 K.) Uygulama bölgesi olarak belirlenen yerlere ait 1/5000 ölçekli
güncelleştirilmiş standart topografik kadastral haritalar, bu haritalar yoksa güncelleştirilmiş mevcut kadastral haritalar Tapu
ve Kadastro Genel Müdürlüğünden temin edilir.Tarım Reformu Genel Müdürlüğünce uygulama alanının etüdü yapılarak
arazi kullanma kabiliyet sınıfları tespit edilir ve temin edilen haritalara işlenir.
Temliki Tasarrufların Durdurulması
Madde 5 – Uygulama alanlarında Bakanlar Kurulu Kararının Resmi Gazetede yayımı tarihinden
itibaren, beş yıl süre ile gerçek kişilerle özel hukuk tüzel kişilerine ait arazilerin mülkiyet ve zilyetliği, devir,
temlik ve ipotek edilemez ve satış vaadine konu olamaz. Sulama alanlarında sulama şebekesi tamamlanıp
sulamaya geçinceye kadar ilave kısıtlama süresi de beş yılı aşamaz.
Kısıtlamalar, Bakanlar Kurulu Kararının Resmi Gazetede yayımı ile birlikte uygulama bölgesindeki
Tapu Sicil Muhafızlıkları tarafından tapu siciline resen şerh edilir.
Kısıtlama Süresi İçinde Satış İzni
Madde 6 – Kısıtlama süresi içinde arazisini ve varsa üzerindeki tesisleri satmak isteyen gerçek ve özel
hukuk tüzel kişilerinin müracaatları halinde, Bölge Müdürlüğü altmış gün içinde bunların kamulaştırılmasına
lüzum görüp görmediğini ilgilisine bildirir. Arazinin kamulaştırılmasına lüzum görülmediği takdirde, dağıtım
normundan daha büyük parsellerin, bölge için tesbit edilen dağıtım normundan daha küçük parçalara, dağıtım
normundan daha küçük parsellerin ise hiçbir şekilde bölünmeme şartı ile satışına izin verilir.
Kısıtlama süresi içinde diğer kamu kuruluşlarınca yapılacak kamulaştırmalarda birinci fıkra hükümleri
uygulanmaz.
Belgelerin Temini
Madde 7 – Uygulama bölgesinin ilanından itibaren bölgenin tapu kayıtları veya tapu tesbit tutanakları
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce, sulama projesi içindeki sulanan yerler tapulama paftalarına işlenmiş
olarak ilgisine göre Devlet Su İşleri veya Köy Hizmetleri Genel Müdürlüklerince, Hazine arazisi ile ilgili tahsis
ve kiralama işlemleri hakkındaki gerekli bilgi ve belgeler ise Maliye ve Gümrük Bakanlığınca altmış gün içinde
Genel Müdürlüğe verilir.
Arazi Bildirimi
Madde 8 – Uygulama bölgesinin ilan edilmesinden itibaren üç ay içinde arazi malikleri, müşterek ve
iştirak halindeki mülkiyette temsilci, hissedarlardan herhangi biri veya tamamı, velayet ve vesayet altındakiler
için kanuni temsilcileri, tüzel kişiler için temsile yetkili olanlar, mülkiyeti ihtilaflı arazide hak iddiasında
bulunanların herbiri, uygulama alanı içinde bulunan arazilerini, matbu bildirim formlarında göstermek ve bu
formları, ilgili Bölge Müdürlüğüne vermek veya göndermekle yükümlüdür.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Sahibine Bırakılacak Arazi Miktarı
Arazi Varlığının Hesabı
Madde 9 – Gerçek kişilerle, özel hukuk tüzel kişilerinin arazi varlığı, kişilerin uygulama bölgesindeki
tapulu arazisine, tapulamanın henüz sonuçlanmamış olduğu hallerde askı süresi bitmiş tapulama tesbit
tutanaklarında belirtilen arazisi ile iştirak halinde ve müşterek mülkiyet durumundaki hissesine düşen arazi
miktarı ilave edilmek suretiyle bulunur.
Sahibine Bırakılacak Arazi Miktarı ve Kamulaştırma
Madde 10 – Uygulama bölgesinde, gerçek kişilerle özel hukuk tüzel kişilerinin bağ, bahçe ve ağaçlık
arazisi ile örnek işletmesi hariç mülkiyetinde bulunan tarım topraklarından, dağıtım normunun on katını aşan
veya Bakanlar Kurulunca arttırılan miktarlardan fazla olan kısmı ile varsa üzerindeki tarımsal yapı ve tesisler,
bedelleri nakden ve peşin ödenmek suretiyle Genel Müdürlük tarafından kamulaştırılır ve geri kalan kısmı
kendilerine bırakılır.
Bakanlar Kurulunca Kanunun birinci maddesinin (g) bendine göre uygulama alanı olarak ilan edilecek
diğer alanlarda, gerektiğinde arazi ve diğer gayrimenkullerin tamamı kamulaştırılabilir.
Sahibine bırakılacak arazi miktarının hesabında, arazinin bir kısmı sulu, bir kısmı kuru ise, ayni zirai
işletme gelirinin sağlanabilmesi için arazi sınıfları da dikkate alınmak suretiyle sulu arazi kuru araziye tahvil
edilir.
Toprak Seçimi
Madde 11 – Sahibine bırakılacak toprak, mümkün olduğu kadar toplu halde ve işletmeyle ilgili yapı ve
tesislerden yararlanmaya en elverişli biçimde, malik veya kanuni temsilcisi tarafından seçilir.
Seçim hakkı, toprakların düzenli biçimde dağıtılmasını ve verimli şekilde işletilmesini engelleyecek
tarzda kullanılamaz.
Seçim hakkı, malik veya kanuni temsilcisi bulunamaz veya Bölge Müdürlüğünün talebinden itibaren
otuz gün içinde birinci fıkra uyarınca kullanılamaz veya ikinci fıkra uyarınca yerinde kullanılmaz ise, seçim, bu
madde esaslarına göre Bölge Müdürlüğünce yerine getirilir.
Müşterek Mülkiyette Hissenin Kamulaştırılması, Taksim ve İfrazı
Madde 12 – Bölge Müdürlüğü, kamulaştırılacak hisse oranını önceden tesbit ederek, durumu müşterek
maliklere bildirir. Müşterek maliklerin otuz gün içinde muvafakatlarını bildirmeleri halinde, kamulaştırılmasına
karar verilen hisse miktarı, ifraz krokisi de hazırlanarak kamulaştırma kararı ile birlikte müşterek maliklere
bildirilir ve tapuya tescil için gönderilir.
Hazırlık Dosyası
Madde 13 – Bölge Müdürlüğü, kamulaştırmaya muhatap olacak her şahsa ait taşınmaz malların tapu
kayıtlarını, kamulaştırılacak ve sahibine bırakılacak arazi miktarlarını, mal sahiplerinin kanuni ikametgah ve
adresini, aile nüfus listesini, vergi beyanı ve vergi değerlerini,beyan bulunmadığı hallerde beyan yerine geçecek takdir değerlerini,
tarımsal gelirin hesaplanmasında kullanılacak değerleri, toprak sınıflarını ve devletçe sulanan arazinin sınırlarını,
toprak seçimini gösteren bilgi ve belgeleri de ihtiva eden bir hazırlık dosyası tanzim eder.
Bedel Takdir Komisyonu
Madde 14 – Bedel Takdir Komisyonu, üçü Genel Müdürlükçe görevlendirilen beş üyeden teşekkül eder.
Diğer iki üye mahallin en büyük mülki amirince seçilir. Seçim sırasında yedek üyeler de ayni usullerle belirlenir.
Uygulama alanındaki iş durumuna göre birden fazla bedel takdir komisyonu kurulabilir.
Komisyon üyelerinin hizmet süresi bir yıldır. Süresi biten üye yeniden görevlendirilebilir. Komisyon üyeleri göreve başlamadan önce Sulh Hukuk Mahkemesinde yemin ederler.
Bedel Takdir Komisyonlarının görevi, kamulaştırılarak arazi ile varsa üzerindeki zirai yapı ve tesislerin
bedelini tesbit etmektir.
Komisyonlar, görevlerinin gerektirdiği her türlü bilgi ve belgeyi kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerinden istemeye yetkilidir.
Komisyon, bütün üyelerin katılması ile toplanır. Kararları çoğunlukla alır. Kararlar komisyon başkan ve üyelerince imza edilir. Karşı görüşte bulunan üye, karşı oy sebebini yazıp, kararı imzalamak zorundadır.
Komisyon üyeleri Bölge Müdürlüğünce yapılacak tebligat üzerine çalışmalara başlar. Faaliyetlerini, Bölge Müdürlüğünce tesbit edilen önceliklere göre yürütür.
Bedel takdir komisyonları, uzmanlıkları dışında kalan konularda, kamulaştırılacak malın cinsine göre bilirkişilerden görüş alabilir.
Kamulaştırılacak gayrimenkullerin sahipleri ile bunların usul ve füruu, karı-koca veya üçüncü derece dahil kan ve sıhri hısımları komisyonlara katılamaz ve görüş bildiremez.
Bedel takdir komisyonunun başkan ve üyelerinin ücretleri, Genel Müdürlükçe tesbit edilecek esaslar dahilinde Fon'dan karşılanır.
Bedel Takdiri
Madde 15 – Bölge Müdürlüğü bedel takdiri yapılacak arazi ve şahıslarla ilgili dosyaları komisyona
gönderir.
Bölge Müdürlüğünün tebligatı ile çalışmaya başlayan Bedel Takdir Komisyonu, bedelin takdir edileceği
günü tesbit eder, bunu ilgililere ve bilgisine başvuracağı bilirkişiye de bildirir.
Bedel Takdir Komisyonu, tespit edilen günde kamulaştırılacak arazinin bulunduğu yere giderek, araştırmasını yapar. Hazır bulunan ilgilileri de dinledikten sonra taşınmaz malın rayiç bedelini tesbit eder ve
raporunu tesbit tarihinden itibaren onbeş gün içinde Bölge Müdürlüğüne verir.
Kamulaştırma Kararı
Madde 16 – Kamulaştırma kararı, Bölge Müdürünün başkanlığında, Kamulaştırma - Toplulaştırma ve Dağıtım Şubesi Müdürü ile ilgili uzmandan müteşekkil üç kişilik bir heyet tarafından alınır.
Kamulaştırma kararı, Genel Müdürün veya yetkili kıldığı kişinin onayı ile kesinleşir.
Kamulaştırma Bedelinin Ödenmesi
Madde 17 – Kamulaştırma bedelleri hak sahipleri adına bankaya yatırılır. Ancak, kamulaştırma konusu olan taşınmaz malın aynının ihtilaflı olması halinde, bedelin ödenebilmesi için hak sahibinin kamulaştırılan taşınmaz malın maliki olduğunu belgelendirmesi gerekir.
Tescil ve Tahliye
Madde 18 – Tebliğ edilen kamulaştırma işlemine karşı idari ve adli yargıya başvurulmadığı veya bu
konuda açılan davaların kesin olarak sonuçlanmasına rağmen, taşınmaz mal sahibinin ferağ vermemesi halinde,
Bölge Müdürlüğü, takdir edilen ve arttırılan bedelin tamamının bankaya yatırıldığına dair makbuz ve diğer
belgelerin örnekleriyle birlikte, kamulaştırılan taşınmaz malın Hazine adına tesciline karar verilmesi için Asliye
Hukuk Mahkemesine müracaat eder.
Taşınmaz malın Hazine adına tesciline karar verilmesi halinde, kararın tapu sicil muhafızlığına tebliği ve
tescil işlemleri Bölge Müdürlüğünce takip edilir.
Kamulaştırılan taşınmaz malın aynı üzerindeki ihtilaflarda Genel Müdürlüğe husumet düşmez.
Mülkiyetin kişiler arasında ihtilaflı olması taşınmazın idare adına tesciline engel değildir.
Kamulaştırılan taşınmaz mal, tapuya tescil edildikten sonra, Bölge Müdürlüğünce arazinin tahliyesi için
ilgililere tebligat yapılır. Bu tebligata rağmen, arazi rızaen tahliye edilmezse Bölge Müdürlüğü, o mahaldeki icra
memurluğuna müracaat ederek araziyi tahliye ettirir. Arazi ekili ise, tahliye hasat sonuna bırakılır. İtiraz ve
şikayetler tahliyeyi durdurmaz ve mahkemece ihtiyati tedbir kararı verilmez.
Yabancı Uyruklular
Madde 19 – Yabancı uyruklulara ait taşınmazların kamulaştırılmasına Bakanlar Kurulunca karar verilir,
Kamulaştırma halinde bedelin tesbiti ve ödenmesi mütekabiliyet esasları dahilinde yapılır. Genel Müdürlük,
Bakanlar Kurulu Kararında tesbit edilecek esaslara göre işlemleri yürütür.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Toplulaştırma ve Arazi Değişimi
Toplulaştırma
Madde 20 – Toplulaştırma, uygulama alanında ekonomik üretime imkan vermeyecek şekilde parçalı ve
hisseli arazinin birleştirilmesi ve bu amaçla kamulaştırma, az topraklı veya topraksız çiftçinin topraklandırılması,
sahibine bırakılacak arazinin belirlenmesi, köy gelişme ve yeni köy yerleşme alanlarına yer ayrılması gibi arazi
düzenlemesine dair diğer hususları kapsar.
Toplulaştırmanın uygulanacağı yerler, teknik, ekonomik, sosyal ve hukuki faydalar gözönünde
bulundurularak Bölge Müdürlüğünün teklifi ve Genel Müdürlüğün onayı ile belirlenir.
Toplulaştırma İsteğinin Tespiti
Madde 21 – Toplulaştırma yapılması uygun görülen yerler, Bölge Müdürlüğünce alışılmış usullerle
ilgililere ilan edilir.
Toplulaştırmanın yapılacağı proje alanındaki arazinin, yarısından çoğuna malik bulunan ve sayıca
maliklerin üçte ikisini teşkil eden arazi sahibi çiftçilerin muvafakatı ile isteğe bağlı toplulaştırma yapılır. Bu
karar, proje alanındaki bütün malikleri bağlar.
Zorunlu Toplulaştırma
Madde 22 – Toplulaştırma yapılması uygun görülen yerlerde, arazi malikleri ve bunların sahip oldukları
arazi miktarına ait çifte ekseriyetin sağlanamaması halinde Bölge Müdürlüğünün teklifi ve Genel Müdürlüğün
onayı ile zorunlu toplulaştırma yapılabilir.
Toplulaştırmanın İlanı ve Proje Hazırlığı
Madde 23 – Toplulaştırma yapılmasına karar verilen yerler, sınırları da belirtilmek suretiyle Bölge
Müdürlüğünce alışılmış usullerle mahallinde ilan edilir.
Ayrıca, Toplulaştırmanın yapılacağı yerler, mahallin en büyük mülki amirine de bildirilir.
Toplulaştırma projeleri teknik talimatla belirtilen esaslara göre hazırlanır ve Bölge Müdürünün teklifi ve
Genel Müdürün onayı ile kesinleşir.
Tapu Siciline Şerh Verilmesi
Madde 24 – Toplulaştırmanın uygulanacağı proje alanında bulunan parseller, tapu kütüğüne şerh
verilmesi için Bölge Müdürlüğünce mahalli tapu sicil muhafızlığına bildirilir.
Şerh tarihinden sonra araziyi devralan veya üzerinde bir hak iddia eden kimse, eski malikin
yükümlülüklerini aynen kabul etmiş sayılır.
Derecelendirme Komisyonunun Seçimi
Madde 25 – Proje alanlarında derecelendirme komisyonu, biri başkan olmak üzere beş üyeden oluşur.
Komisyonun başkanı Genel Müdürlükçe tesbit edilir.
Ayrıca, Bölge Müdürlüğünce komisyonda biri toprak etüd ve araştırma işlerinde tecrübeli Ziraat
Mühendisi olmak üzere iki üye görevlendirilir.
Köylerde Köy muhtarı veya temsilcisi, beldelerde Belediye Başkanı veya temsilcisi komisyonun tabii
üyesidir.
(Değişik : 9/10/2000 - 2000/1860 K.) Proje alanındaki arazi sahipleri, Genel Müdürlükçe belirlenecek
esaslar dahilinde Komisyona kendi aralarından bir asıl ve iki yedek üye seçerler. Ancak parsellerin tamamı
Hazineye ait veya davalı olduğu için malikleri belli olmadığı durumlarda; bu parsellerin bulunduğu alanda arazi
maliki asil ve yedek üye seçimi yapılmaz. Bu yerlerde Derecelendirme Komisyonu diğer üyeler ile çalışmalarını
sürdürür.
Derecelendirme Komisyonunun çalışma usul ve esasları Genel Müdürlükçe belirlenir.
Derecelendirme ve Derecelendirmenin İlanı
Madde 26 – Derecelendirmede denkliğin nasıl yapılacağı ve derecelerin birbirine tahvillerinin nasıl
sağlanacağı teknik talimatla belirlenir.
Derecelendirme komisyonu tarafından hazırlanan derecelendirme haritası, mülkiyet listeleri ve
derecelerin birbiriyle denkliğini gösteren tablo, muhtarlık veya belediyede herkesin görebileceği yere onbeş gün
süreyle asılarak ilan olunur. Harita, liste ve tablonun ilanı ve ilandan indirilmesi bir tutanakla belgelendirilir.
Toplulaştırmaya konu olan malikler, derecelendirme haritası, liste ve tabloya itirazlarını, ilan gününden
başlayarak yirmi gün içinde derecelendirme komisyonu başkanlığına yazılı olarak yapabilirler. Bu müddet içinde
itiraz etmeyenler derecelendirmeyi kabul etmiş sayılır. Komisyon, yapılan itirazları inceler ve en geç onbeç gün
içinde karara bağlar. Karar ilgililere yazılı olarak ilan edilir.
İlgililer, bu karara karşı ilan tarihinden başlayarak onbeş gün içinde Bölge Müdürlüğü kanalıyla Genel
Müdürlüğe itiraz edebilirler. Genel Müdürlüğün otuz gün içinde vereceği karar üzerine derecelendirme
kesinleşmiş olur. Bu karar ilgililere aynı şekilde ilan edilir.
Alınacak Tedbirler
Madde 27 – Proje alanında uygulamaya başlamak için hasat zamanı dikkate alınarak ekilecek ürün
çeşitleri, köy ihtiyar heyetiyle birlikte tespit edilir. Aynı maksatla gerekli diğer tedbirlerle ilgili kararlar alınır.
Bu kararlara uymayanlar, herhangi bir zarar iddiasıyla, tazminat talebinde bulunamazlar.
Toplulaştırma ilanından sonra proje alanında sabit tesis yapılamaz. Proje planlaması ve uygulaması
esnasında izinsiz olarak yapılan sabit tesisler, dikkate alınmaz ve ihtilaf halinde bunlar tazminat konusu olamaz.
Uygulama ve Tescil
Madde 28 – Proje, zemine uygulandıktan sonra, zemindeki işaretlerin korunması için gerekli tedbirler
Bölge Müdürlüğünce alınır.
Eski ve yeni mülkiyet listeleri ile uygulanan tasarruf krokisi, tapu tesciline esas olacak rölove ölçümleri
yapılmak üzere mahalli Tapu Sicil Muhafızlıklarına gönderilir.
Rölöve ölçümleri sonunda, projeye göre tahsis edilen ve zeminde tespit edilen parsellerin yüzölçümünde
farklılık görülürse, fazla miktar için malik borçlandırılır, eksik miktar için kamulaştırılmış gibi işlem yapılır.
Tahsis edilen parseller, malikleri adına tapuya resen tescil edilir ve eski kütük sayfaları kapatılır. Eski
sayfalarda kayıtlı bütünhak ve mükellefiyetler yeni sayfalara aktarılır.
Proje uygulamasına başlanıldıktan sonra uyuşmazlıkların çözüme bağlanması halinde, haklı çıkan tarafa
projenin bütünlüğünü bozmamak kaydıyla mevcutsa arazi aynen iade edilir. Aynen iadenin mümkün olmaması
veya eşdeğer arazi verilememesi halinde, haklı çıkan tarafa bu Yönetmelik hükümlerine göre kamulaştırma
bedeli ödenir.
Proje alanında eski ve yeni durumu belirten mülkiyet listeleri Bölge Müdürlüğünce, ayrıca ilgili vergi
dairelerine gönderilir.
Arazinin Değiştirilmesi
Madde 29 – Teknik, ekonomik, hukuki zorunluluklar nedeniyle, Genel Müdürlük tarafından lüzum
görülmesi halinde, gerçek ve tüzel kişilere ait arazi, sahiplerinin muvafakatı ile Kanunun birinci maddesinin (g)
bendine göre uygulama alanı olarak ilan edilen yerlerde ise, herhangibir muvafakat aranmaksızın Genel
Müdürlük emrine geçen eşdeğer arazi ile değiştirilebilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Toprak Dağıtımı
Toprak Büyüklüğünün Tesbiti
Madde 30 – Genel Müdürlük ilgili kamu kuruluşlarından sağlayacağı bilgilerden de yararlanarak, sulu
ve kuru şartlarda geriye doğru dört yıllık ekiliş ortalamalarını almak suretiyle, ortalama ekiliş oranlarını tesbit
eder. Tesbit edilen ortalama ekiliş oranlarından, bu işletmelerin, bir dönümüne isabet eden ortalama tarımsal
işletme gelirleri bulunur.
1984 yılı toptan eşya fiyatları endekslerine göre, bir milyon lira olarak tesbit edilen tarımsal işletme geliri, işletmelerin kuru ve sulu şartlar için bulunan, bir dönümünün ortalama tarımsal işletme gelirine bölünerek,
uygulama alanındaki III üncü sınıf topraklarda gerekli sulu ve kuru arazi büyüklükleri bulunur.
Birinci ve ikinci fıkra hükümlerine göre bulunacak III üncü sınıf toprak büyüklüğü toprak dağıtımında
esas alınır.
(Ek : 9/10/2000 - 2000/1860 K.) İmar, ihya ve ıslah sonucu tarıma kazandırılacak veya topografya,
toprak, iklim gibi etmenler nedeniyle ekonomik verimi yüksek özel bitki plantasyonu veya özel üretim yapılacak
alanlarda arazi kullanım kabiliyeti sınıflaması yerine özel üretim veya potansiyel verimlilik kriterlerinin dikkate
alındığı bir sınıflamaGenel Müdürlükçe kurulacak bir komisyon tarafından yapılır. Bu tür alanların dağıtımında
bu sınıflama esas alınır. Bu sınıflamaya ilişkin detaylar teknik talimatla düzenlenir. Özel sınıflamanın uygulanacağı alanlarda birinci ve ikinci fıkra hükümlerine göre dağıtım normu hesaplanır.
Toprak Normunun İlanı
Madde 31 – Genel Müdürlükçe uygulama bölgeleri için 30 uncu madde gereğince hesaplanan, kuru ve
sulu toprak büyüklükleri, Bakanlık Makamına sunulur, Bakanlıkça, toprak büyüklüklerinin uygun görülmesi
halinde karar alınmak üzere Bakanlar Kuruluna teklif edilir. Bu konudaki Bakanlar Kurulu Kararı "Dağıtılacak
Toprak Normu" olarak Resmi Gazete'de yayımlanır.
Tarım Topraklarının Tahvili
Madde 32 – Üçüncü sınıf tarım topraklarının, diğer toprak sınıflarına tahvillerinde aşağıdaki katsayılar
kullanılır.
III. Sınıftaki Toprakların
Toprak Sınıfı Diğer Sınıflara Tahvil Katsayısı
I 0.707
II 0.816
III 1.000
IV 1.414
Arazinin bir kısmı kuru, bir kısmı sulu ise, yönetmeliğin 30 uncu maddesine göre tesbit edilen sulu ve
kuru toprak büyüklüklerinin oranları dikkate alınarak sulu ve kuru arazinin birbirlerine tahvili yapılır.
Dağıtım İlanı
Madde 33 – Genel Müdürlüğün emrine geçen arazinin hak sabibi çiftçilere yönetmelik hükümlerine
göre dağıtılacağı, köy veya belde halkına mahallinde alışılmış usullerle ilan edilir. Bu ilanın bir sureti mahalli
mülki amirlik ve diğer sureti de Bölge Müdürlüğü binalarına asılarak altmış gün süre ile ilan edilir.
İlanlarda, dağıtımın yapılacağı köy veya belde, toprak talebinde bulunulacak sürenin başlangıç ve bitiş
günleri, beyannamelerin temin edileceği yer ve başvurulacak merci, doldurulacak beyanname ekinde istenilen
belgeler ile süresinde talepte bulunmayanların toprak dağıtımından yararlanamayacakları belirtilir.
Toprak Talebi
Madde 34 – Toprak dağıtımından yararlanmak isteyenlerle zorunlu hallerde bunların kanuni ve iradi
mümessilleri, uygulama bölgesi içinde ve dışındaki kendisinin ve aile fertlerinin malik veya zilyed oldukları
arazi varlıklarını toprak istek beyannamesinde göstermek suretiyle, toprak dağıtım ilanında belirtilen altmış
günlük süre içinde bizzat veya P.T.T. aracılığı ile talepte bulunabilirler.
Bu süre içinde talepte bulunmamış olanlar toprak dağıtımından yararlanamazlar.
Hak Sahipliği Tesbit Komisyonu
Madde 35 – Dağıtımda hak sahiplerinin tesbiti işlemleri Bölge Müdürlüğü elemanları arasından seçilen
bir başkan ve iki üye olmak üzere üç kişiden oluşan bir komisyon marifetiyle yürütülür. Komisyon, Kamulaştırma, Toplulaştırma ve Dağıtım Şubesi Müdürünün teklifi ve Bölge Müdürünün onayı ile kurulur.
Komisyon, gerekirse, arazi istek beyannameleri ve ilgili belgelerin gerçeğe uygun olup olmadıklarını,
mahalli bilirkişi veya köy ihtiyar heyeti ile de müştereken inceleyebilir.
Hak Sahipliğinin Tesbitinde Aranacak Şartlar
Madde 36 – Dağıtımda toprak, toprağı kendisinin işleyeceğini ve çiftçilik yapacağını taahhüt eden ve
aşağıdaki şartları taşıyan kişilere verilir:
a) T.C. Vatandaşı olmak,
b) (Değişik : 1/11/1996 - 96/8712 K.) Mümeyyiz olmak,
c) Aile reisi olmak,
d) (Değişik : 1/11/1996 - 96/8712 K.) Toprak dağıtılacak yerde ikamet ediyor olmak,
e) (Değişik : 1/11/1996 - 96/8712 K.) Bedeni noksanlığı bulunanlar ile 65 yaş üzerinde olanların,
çiftçilik yapmaya mani halinin bulunmadığını sağlık kurulu raporu ile belgelemek,
f) (Değişik : 1/11/1996 - 96/8712 K.) Uygulama alanı ilan edilmeden önce Devletçe verilen arazi ile
uygulama alanı ilan edildikten sonra sahibi olduğu araziyi satmak, hibe etmek vb.herhangi bir sebeple elden
çıkarmamış olmak,
g) (Değişik : 9/10/2000 - 2000/1860 K.) Kendisi, eşi ve reşit olmayan çocuklarının toplam arazi varlığı,
dağıtılacak toprak normunun altında olmak,
h) Kanunun 24 üncü maddesinde belirtilen suçlardan hüküm giymemiş olmak,
ı) (Ek : 9/10/2000 - 2000/1860 K.) Geçimini çiftcilik yaparak sağlamak ve tarımda sigortalılık dışında
Devlete ait bir sosyal güvenlik kuruluşunun mensubu olmamak.
Ancak, Bakanlar Kurulu Kararına istinaden uygulama bölgelerine naklen iskan edilenlerde (h) bendi
hariç herhangi bir şart aranmaz.
(Ek fıkra: 8/3/2004-2004/6984 K.) Miras yoluyla intikal üzerine, mirasçıların işletme bütünlüğünü
temin etmeye yönelik olarak kendi aralarında yapılan devirler hak sahibi olmaya engel değildir. Ancak, hak
sahibi olan mirasçıların topraklandırılmalarında devredilen arazi miktarları dikkate alınarak değerlendirme
yapılır.
Toprak Dağıtımında Hak Sahipliği Sırası
Madde 37 – Toprak dağıtımında;
a) Sahip olunan arazi miktarı,
b) Tahsil durumu,
c) Zirai eğitim,
d) Yaş durumu,
e) Medeni hali ve çocuk sayısı,
f) Bölgede oturma süresi,
g) Bölgede oturacak konutunun bulunması,
h) Üretim araçlarına sahip olması,
ı) Müstakil işletme kurabilme şartlarına sahip olması,
gibi hususlar ile uygulama bölgesinin şartları da dikkate alınarak teknik talimatla belirlenecek puanlama
sistemine göre hak sahipliği sırası tesbit edilir. (Son cümle Mülga: 20/5/2002-2002/4223 K.)
Hak Sahipliği Listesi
Madde 38 – Hak sahipliği tesbit komisyonu, verilen beyanname ve belgelerin gerçeğe uygun olup
olmadıklarını inceleyerek yapacağı değerlendirmeye göre geçici hak sahibi listesini hazırlar ve bu listeyi köy
veya beldede onbeş gün süre ile askıya çıkartır.
Askı süresi içinde yapılan itirazlar,komisyonca değerlendirilerek geçici hak sahipliği listesinde, gerekli
değişiklikler yapılır.
Genel Müdürlük, bölgenin özelliği ve güvenliği açısından, ilgili güvenlik kuruluşlarının görüşünü alarak,
bu listede değişiklik yapmaya yetkilidir.
Kesinleşen liste, mahallinde alışılmış usullerle ilan edilir. Bu ilanda, hak sahiplerinin öncelik sırası,
kimliği, arazi varlığı ve III üncü sınıfa tahvil edilmiş miktarı ile verilmesi gereken arazi miktarı belirtilir.
Kesinleşen listelere yapılacak itirazlar dikkate alınmaz. Ancak gerçeğe aykırı bilgi ve belgelerle hak
sahibi olanlar, gerçeğin anlaşılması halinde, uygulamanın hangi safhasında olursa olsun hak sahipliğinden
düşürülür.
Bunların yerine, hak sahipliği listesinde yer alan yedekler, sırasıyla getirilir.
Toprak Dağıtımı Bedel Takdir Komisyonu ve Bedelin Tesbiti
Madde 39 – Dağıtılacak tarım topraklarının rayiç bedellerini tesbit etmek üzere Bölge Müdürlüğünce üç
kişiden teşekkül eden yeteri kadar komisyon kurulur.
Komisyonca tesbit edilen rayiç bedel Genel Müdürlüğün onayı ile kesinleşir.
Uygulama
Madde 40 – Tesbit edilen hak sahibi listesindeki çiftçiler, Bölge Müdürlüğünce hazırlanan ve Genel
Müdürlükçe onaylanan dağıtım projelerine göre topraklandırılır. Bunların borçlandırılmaları ve dağıtılan
toprakların adlarına tescil işlemleri bu Yönetmelik hükümlerine göre Bölge Müdürlüğünce sağlanır.
ALTINCI BÖLÜM
Köy Gelişme ve Yeni Köy Yerleşme Yerleri
Yer Seçimi
Madde 41 – Uygulama bölgesinde, Bölge Müdürlüğünce yapılan çalışmalara göre, Genel Müdürlükçe
uygun görülen yerlerde, köy gelişme ve yeni köy yerleşme yerleri seçilir.
Seçilen yeni köy yerleşme yerlerinin kurulması veya mevcut köyler ile köyaltı yerleşme birimlerinin
birleştirilmesi ilgili kuruluşların da görüşü alınarak Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulunun Kararı ile olur.
(Ek : 9/10/2000 -2000/1860 K.) Tarım Reformu uygulama alanlarında köy gelişme ve yeni köy
yerleşme yerlerinin alt yapı hizmetlerini Tarım Reformu Genel Müdürlüğü yapar veya yaptırır.
Arsa Bedel Takdir Komisyonu
Madde 42 – Köy imar planları içindeki arsaların rayiç bedelleri, Bölge Müdürlüğünce kurulan üç kişilik
komisyonlar marifetiyle tesbit edilir
Arsa Tahsisi
Madde 43 – Bakanlar Kurulunca uygulama alanına yerleştirilmesi kararlaştırılanlarla kanuna göre
topraklandırılanlardan, konut veya yeni zirai yapı ve tesis kurmak isteyenlere arsa tahsisi yapılabilir.
Tahsis Usulleri
Madde 44 – Köy gelişme ve yeni köy yerleşme alanlarının imar planları ile arsaların bedellerini gösterir
liste, Bölge Müdürlüğünce onbeş gün müddetle ilgili köy veya köylerde alışılmış usullerle ilan edilir.
Arsaların tahsisi, ilan süresi içinde hak sahipleri kendi aralarında anlaşarak müracaat ettikleri takdirde bu
anlaşmaya uygun olarak, anlaşma sağlanamadığı takdirde ilan süresinin bitiminde Bölge Müdürlüğünce kura
usulü ile yapılır.
Kura çekiminden itibaren on gün içinde müşterek dilekçe ile müracaat edenlerin parselleri, karşılıklı
olarak değiştirilebilir.
Arsa tahsisinin kesinleşmesinden sonra ilgililer bu yönetmelik hükümlerine göre borçlandırılarak,
arsaların adlarına tescilleri sağlanır.
Arsa Satışı
Madde 45 – (Değişik: 8/3/2004-2004/6984 K.)
Uygulama alanlarında; dağıtım yapılan köylerdeki tahsis fazlası arsalar ile köy gelişme alanı çalışmaları
tamamlanan diğer köylerdeki arsalar, köy nüfusuna kayıtlı reşit ve mümeyyiz T.C. vatandaşlarına Kanunun 24
üncü maddesinde yazılı suçlardan hüküm giymemiş olmaları şartı ile 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu
hükümlerine göre satılabilir veya Hazinenin tasarrufuna bırakılabilir.
YEDİNCİ BÖLÜM
Borçlandırma ve Borç Tasfiyesi
Borçlandırma
Madde 46 – Bu yönetmelik hükümlerine göre topraklandırılanlar ile yerleşime tabi tutulanlar,
mülkiyetini iktisap edecekleri tarım toprakları ile varsa üzerindeki yapı ve tesisleri, tahsis edilen arsaları ve diğer
gayrimenkulleri tesbit edilen bedeller üzerinden Genel Müdürlüğe karşı borçlanırlar. Bölge Müdürlüğü,
ilgililere, borç senetlerini imzalamaları ve borçlanma ile ilgili diğer işlemleri, bizzat veya vekilleri tarafından
tamamlamaları için bir aylık süre tanır ve bunu alışılmış usullerle mahallinde ilan eder.
Bu süre içinde, belgelendirilmiş hastalık, tutukluluk, askere alınma gibi mazeretler dışında,
borçlandırılma işlemlerini tamamlayamayanlar bu haklarını kaybederler.
Tescil
Madde 47 – Borçluların, borç senetlerini imzalamalarını müteakip, dağıtılan topraklar ile varsa
üzerindeki yapı ve tesislerin, tahsis edilen arsaların ve diğer gayrimenkullerin hak sahipleri adına tescilleri engeç
bir ay içinde Bölge Müdürlüğünce, mahalli tapu sicil muhafızlığından talep edilir.
Ödeme
Madde 48 – Borçlar, borçlandırma tarihinden sonra gelen dördüncü yılın Ocak ayını takip eden ve
Genel Müdürlük tarafından hasat dönemleri dikkate alınarak tesbit edilecek aylardan başlamak üzere on yılda ve
on eşit taksitte faizsiz olarak ödenir.
Dağıtılan Toprakların Geri Alınması
Madde 49 – Aşağıdaki hallerde dağıtılan topraklar, Bölge Müdürlüğünün teklifi ve Genel Müdürlüğün
onayı ile geri alınır.
a) Topraklarını, askerlik veya belgelendirilmiş uzun süreli hastalık gibi geçerli bir mazereti olmaksızın,
aralıksız üç yıl süre ile kanunun öngördüğü şekilde verimli olarak işletmeyenler,
b) Borç ve kredi taksitlerini aralıkız üç yıl süre ile ödemeyenler,
c) Kendilerine toprak dağıtıldıktan sonra Kanunun 24 üncü maddesinde belirtilen suçların herhangi
birinden mahkum olanlar ile mahkum oldukları sonradan anlaşılanlar,
d) Dağıtılan toprakları, mirasçıların, mirasın açılmasından itibaren altı ay içinde kendi aralarında aile
ortaklığı şeklinde işletmedikleri veye rızaen kendi aralarında devir ve temlik işlemlerini yapmadıkları
anlaşılanlar,
e) Gerçeğe aykırı bilgi ve belgelerle, hak sahibi olduğu sonradan anlaşılanlar.
Geri alma kararı, ongün içinde ilgilisine ve mahalli tapu sicil muhafızlığına bildirilir. Kayıt, tapu sicil
muhafızlığınca, hiç bir hükme hacet kalmaksızın Hazine adına düzeltilir.
Tasfiye
Madde 50 – Çiftçilikten herhangi bir sebeble vazgeçmek istiyenler ile topraklarının geri alınmasına
karar verilenlerin kalan borç senetleri kendilerine iade edilir.
Çiftçi tarafından yapılmış zaruri ve faydalı tesis ve diğer gayrimenkullerin rayiç bedelleri, sahibine
ödenir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Tarımsal Arazi Kullanım Planlaması
Tarımsal Arazi Kullanım Planlaması Tespiti
Madde 51 – (Değişik : 14/5/2001 - 2001/2505 K.)
Tarımsal Arazi Kullanım Planı harita ve rapordan oluşur. Toprağın derinliği, eğimi, taşlılığı, konumu
gibi arazi faktörleri ile yapılacak tarımsal faaliyetlerin özellikleri gözönüne alınarak tarımsal alanlar mevcut ve
potansiyel arz eden tarımsal arazi kullanımları için ayrı ayrı değerlendirilerek sonuç alternatifli olarak harita
şeklinde verilir. Bu işlemler rapor kısmında açıklanır. Değerlendirme sonucunda tarımsal faaliyetlere uygun
olmayan alanlar tarım dışı amaçla kullanılmak üzere haritada gösterilir.
Tarımsal Arazi Kullanım Planlamasının yapım ve uygulanmasına ilişkin işlemler teknik talimatla
düzenlenir.
Tesbit ve Tahsis
Madde 52 – (Mülga : 9/10/2000 - 2000/1860 K.)
Tesbit ve Tahsis Kararı
Madde 53 – (Mülga : 9/10/2000 - 2000/1860 K.)
Yararlanma Hakkı ve Kapsamı
Madde 54 – (Mülga : 9/10/2000 - 2000/1860 K.)
Yönetim Şekilleri
Madde 55 – (Mülga : 9/10/2000 - 2000/1860 K.)
Tahsis Amacının Değiştirilmesi
Madde 56 – (Mülga : 9/10/2000 - 2000/1860 K.)
Islah, Bakım ve Geliştirme
Madde 57 – (Mülga : 9/10/2000 - 2000/1860 K.)
Koruma
Madde 58 – (Mülga : 9/10/2000 - 2000/1860 K.)
İnşaat Yasağı
Madde 59 – (Mülga : 9/10/2000 - 2000/1860 K.)
DOKUZUNCU BÖLÜM
Kiralama
Kiralama
Madde 60 – Genel Müdürlüğün tasarrufuna geçen arazi, dağıtım, toplulaştırma, tahsis, değiştirme, iskan
gibi işlemler tamamlanıncaya kadar, dağıtımda hak sahiplerinde aranacak şartlara sahip çiftçilere, çiftçilik
yapmak şartıyla kiralanabilir.
Kiralama çalışmaları, bölge müdürlüğünce yapılacak plan ve projelere ve Genel Müdürlükçe tesbit
edilecek esaslara göre kurulacak ve çalışacak kiralama komisyonlarınca yürütülür.
Kira Bedelinin Tesbiti ve Tahsili
Madde 61 – Rayiç kira bedeli, arazinin kuru veya sulu olmasına ve tarım toprağının sınıflarına göre,
Bölge Müdürlüğünün teklifi ve Genel Müdürlüğünün onayı ile belirlenir.
(Değişik : 9/10/2000 - 2000/1860 K.) Kira bedeli her yıl peşin olarak tahsil edilir.
Kiracılara Verilecek Arazi Miktarı ve Kiralama Süresi
Madde 62 – Kiracılara varsa kendi toprağı da dikkate alınarak, bölge için tesbit edilen dağıtım normu
kadar toprak kiralanır.
Uygulama bölgesinde kiraya verilecek arazi, kiracı sayısına göre ihtiyaçtan fazla ise, bölge müdürlüğünün onayı ile arazi normu artırılarak mevcut çiftçilere kiralanabileceği gibi, mücavir köylerde bulunan
az topraklı veya topraksız çiftçilere de kiralanabilir.
Bu şartlarda da arazi artar ise, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine göre kiraya verilebilir.
Kira sözleşmeleri dört yıla kadar yapılabilir. Bölge Müdürlüğü, Genel Müdürlüğün onayı ile her kira
döneminin sonunda, fesih hakkı saklı kalmak üzere kira sözleşmelerini uzatmaya yetkilidir.
Kiracının Yükümlülükleri
Madde 63 – Kiracı, izinsiz olarak arazi üzerinde sabit tesis kuramaz. Kiraladığı araziyi hiç bir şekilde
tamamen veya kısmen başkasına kiralayamaz veya ortağa veremez.
İdarenin Sözleşmeyi Fesih Hakkı
Madde 64 – Bölge Müdürlüğü,
a) Kira bedelinin ödenmesinde; uzun süreli hastalık, tabii afetler, askerlik gibi sebeplerle gecikme olması
ve bölge müdürlüğünce tanınan otuz günlük süre içinde ödeme yapılmaması,
b) Kiracının, toprağın verimli şekilde işletilmesini tehlikeye sokması, amacı dışında kullanması veya
faydalanmak imkanını önemli derecede azaltması,
c) Kiracının arazinin tamamını veya bir kısmını başkasına kiraya veya ortağa vermesi,
d) Kiracının arazinin Devlet tarafından sulanır hale getirilmesi sırasında yapılan çalışmaları engellemesi,
e) Sözleşme süresi içinde kiracının ölümü üzerine, eşinin veya reşit çocuklarının üç ay içinde
sözleşmenin devamını talep etmemiş olması,
f) Kiralanan arazinin dağıtılmasına karar verilmesi,
g) Kiralanan arazinin, diğer kamu kuruluşlarına tahsis edilmek üzere Hazinenin tasarrufuna bırakılması
ve tahsis sonucu uygulamaya geçilmiş olması,
h) Gerçeğe aykırı bilgi ve belgelerle, kiralamada hak sahibi olunduğunun sonradan anlaşılması,
ı) Kanunun 24 üncü maddesinde yazılı suçları işlemesi veya işlediğinin sonradan tesbit edilmesi,
hallerinde süre bitiminden önce kira sözleşmesini fesheder.
ONUNCU BÖLÜM
Tarım Arazisinin Tarım Dışı Amaçlarda Kullanılması
Tarım Arazisinin Tarım Dışı Amaçlarla Kullanılması
Madde 65 – (Değişik: 3/1/2011-2011/1246 K.)
Uygulama alanlarında, Kanun hükümlerine göre sahibine bırakılan, dağıtılan veya Genel Müdürlüğün emrine geçen
tarım arazisi, tarım dışı amaçlarla kullanılamaz. Ancak bu arazi, tarım dışı amaçla kullanımın zorunlu olması hâlinde Genel
Müdürlüğün izni ile tarım dışı amaçlarla kullanılabilir. Zorunluluk; her derece ve türden eğitim hizmetleri için yapımına
ihtiyaç duyulan okullar, tarımsal işletme veya tarım ürünlerinin işlenmesi ve muhafazasıyla ilgili yapı ve tesisler ile sanayi
bölgeleri, havaalanları, baraj ve göletler, içme suyu ve bunlara ait tesisler, ham petrol ve doğalgaz arama, üretim, iletim ve
depolama tesisleri ile bunlara ait ek tesisler, turistik yerler, sportif alanlar, maden işletmesi, depolar, oto yakıt ve dinlenme
tesisleri, enerji, ulaşım, haberleşme yatırımları ve imar planı talepleri veya benzerleri ile Milli Savunma ihtiyaçları için
kullanımı ifade eder.
Zorunluluk hâli, kurulacak Arazi Değerlendirme Komisyonu tarafından tespit edilir.
Tarım Arazilerinin Hazine Tasarrufuna Bırakılması
Madde 66 – (Değişik : 8/3/2004-2004/6984 K.)
Genel Müdürlüğün tasarrufuna geçmiş arazi, Kanunun amaçları gözetilerek Genel Müdürlükçe uygun
görülmek şartı ile satılmak, kiralanmak, sınırlı ayni hak tesis edilmek, ilgili mevzuatı gereğince mülkiyeti
devredilmek veya kendilerine özel kanunlarla verilen görev ve yetki içinde kullanmaları şartı ile kamu
kuruluşlarına tahsis edilmek üzere, Hazinenin tasarrufuna bırakılabilir. Ayrıca, teknik ve ekonomik olarak
Kanunun amaçları doğrultusunda kullanılamayacak arazi de Hazinenin tasarrufuna bırakılabilir.
ONBİRİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Çiftçilerin Desteklenmesi
Madde 67 – Uygulama alanlarında Kanunun öngördüğü hükümlere göre topraklandırılanlarla,
kendilerine uzun süreli arazi kiralananlar ve dağıtım normuna kadar arazi sahibi olan çiftçiler, Fon
yönetmeliğinde tesbit edilecek usul ve esaslar dahilinde ayni ve nakdi kredi ile desteklenirler.
Tarım Reformunu Kolaylaştırma Yükümlülüğü
Madde 68 – Resmi daire, kurum, kuruluşlar ve gerçek kişilerle özel hukuk tüzel kişileri, Tarım Reformu
ile ilgili hususları yerine getirmek, gerekli işlem ve incelemeleri öncelikle yapmak ve her türlü işlerde kolaylık
göstermekle yükümlüdürler.
İdari Sınırlarda Değişiklik
Madde 69 – Özel kanunları gereğince, köy veya belediye veya mülki idare sınırlarında yapılacak
değişiklikler bu yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin kararları etkilemez.
Orman Sınırlarının Tespiti
Madde 70 – Bu yönetmelik hükümlerinin uygulanması sırasında, uygulama alanı içinde veya sınırında
tesbit ve tahdidi yapılmamış orman varsa, Orman Genel Müdürlüğünce, 6831 sayılı Orman Kanununa göre
sınırlar, öncelikle tayin ve tesbit edilir.
Talimat Hazırlanması
Madde 71 – Genel Müdürlük, bu yönetmeliğin uygulamasını sağlamak, kolaylaştırmak, tamamlamak ya
da açıklamak maksadıyla talimat çıkarmaya yetkilidir.
Yürürlük
Madde 72 – Bu yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 73 – Bu yönetmelik hükümlerini Tarım Orman ve Köyişleri Bakanı yürütür.