Arsa alırken dikkat edilmesi gereken noktalar!
Arsa gibi taşınmaz mal alım satım işlerinde bazı noktalara dikkat etmeniz gerekiyor. Peki arsa alırken dikkat edilmesi gereken noktalar neler?
1-Hisseli mi, müstakil mi?
Tapunun malik bölümünde tam, 1/1 yazıyor ya da bir oran yazmıyor ise tapunun tek sahibi vardır. Eğer ½, 1/10 gibi oran yazıyorsa Arsa birden fazla kişiye aittir ve kimin nereye sahip olduğu belli değildir. Bu durumda ifraz yani ayırma işlemi yapıp arsayı müstakil hale getirin.
2-Şufa (ön alım) hakkı var mı?
Hisseli bir arsa alıyorsanız ‘şufa’ yani ‘ön alım hakkına’ dikkat etmelisiniz. Hisseli satışta öncelikli alım hakkı diğer hissedarlarda. Son düzenlemeye göre habersiz olan hissedarların bunu talep etmeleri için 2 yıl hakları var. Yani son 2 yıl içinde çok değerlenen hisseli yeriniz, 2 yıl dolmadan elinizden çıkabilir. Hatta yeni tarım yasasında arazilerin satışında bitişik komşu parsel sahiplerine de ön alım hakkı getirildi. Arsa başka kişilerce işgal ediliyorsa, üzerinde bir kaçak yapı varsa bu yatırımı olumsuz etkiler.
3-‘Arsa’ olması ‘İmarlı’ demek değil
Taşınmazın tapu senedinde ‘arsa’ yazması o yerin imarlı olduğunu göstermez. Bu nedenle mutlaka ilgili belediyenin İmar ve Şehircilik Müdürlüğü’nden arsanın imar durumunun teyit edilmesi gerekir. Ayrıca artık birçok belediyenin e-imar menüsünden de faydalanılabilir.
4–Arsayı yerinde görün
Arsayı yerinde görün. İmkansızsa internetten kontrol edin, uzman kişilere danışın. Yeni devreye alınan ‘adresindeki parsel sorgulama sistemi’ üzerinden ada ve parsel bilgileri girilerek, Türkiye genelinde sorgulama yapılabiliyor. Bu sorgulama ile uydudan çekilmiş haritalara ulaşabilirsiniz. GPS verisiyle de coğrafi sorgulama yapabilirsiniz.
5–Yeni düzenlemelere dikkat edin
Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’yla, tarım arazilerinin yatırım aracı olmaktan çıkartılması hedeflendi. Bu nedenle alınan taşınmaz arsa mı yoksa arazi durumunda mı mutlaka kontrol edilmeli. Arazi ise henüz tarım vasfında mı, yoksa imar sahası içinde mi bilgi alınmalı. Tarım arazileri Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nca belirlenen büyüklüklerin altında ifraz edilemiyor, hisselendirilemiyor, pay ve paydaş sayısı artırılamıyor. Bu büyüklük mutlak tarım arazilerinde ve özel ürün arazilerinde 2 hektar. Tarımsal nitelik taşıyan tüm arazilerin müstakil veya hisseli olarak devredilebilmesi için mal sahibinin aynı ilçe sınırları içinde başka taşınmazı olmaması gerekiyor. Birden fazla yeri varsa da hepsinin aynı anda devredilmesi gerekiyor.
6–Yabancı uyruklulara özel şart
Yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri, satın aldıkları yapısız taşınmazda (arsa ve arazi) geliştireceği projeyi 2 yıl içinde ilgili bakanlığın onayına sunmak zorunda. Aksi halde devletin arsayı bedelsiz geri alma hakkı bulunuyor.
Zaman