Arsa istimlak bedeli nasıl hesaplanır?

İstimlak, özel mülkiyette bulunan gayrimenkullerin, kamu yararı amacıyla, devlet veya bir kamu tüzel kişisinin mülkiyetine geçmesi olarak ifade ediliyor. Peki, arsa istimlak bedeli nasıl hesaplanır?

Arsa istimlak bedeli nasıl hesaplanır?

Özel kişilere ait taşınmaz malların devlet veya kamu tüzel kişilerince kamu yararı gereğince kanunla gösterilen esaslar çerçevesinde parası peşin ödenmek kaydıyla mülkiyetinin zorla alınmasına istimlak deniyor. İstimlak bir başka deyişle kamulaştırma olarak da ifade ediliyor. 

Belediyece istimlakin yapılabilmesi için imar planında taşınmazın kamu hizmetine tahsisli olması gerekmekiyor.(Park, yol, metro, hızlı tramvay, alt ve üst geçit, otopark mezarlık alanı, kamu hizmet alanı, vb. gibi)

İstimlaklarda gayrimenkulün Anayasa ile ilgili kanunda öngörülen esaslara göre tespit edilmiş bedelinin nakden ve peşin olarak koşulsuz ödenmesi gerekiyor. 

Özel kanunlarla ön görülen olağanüstü durumlarda (Halk sağlığını tehdit  eden unsurları oluşturan taşınmazlar vb. gibi) 4650 Sayılı kanun ile değişik 2942 Sayılı Kanunun 27. maddesi uygulanıyor. Bu maddeye göre kamulaştırma kararı Bakanlar Kurulundan alınıyor. Peki, arsa istimlak bedeli nasıl hesaplanır?

Arsa istimlak bedeli nasıl hesaplanır?

15 inci madde uyarınca oluşturulacak bilirkişi kurulu, kamulaştırılacak taşınmaz mal veya kaynağın bulunduğu yere mahkeme heyeti ile birlikte giderek, hazır bulunan ilgilileri de dinledikten sonra taşınmaz mal veya kaynağın;

a)Cins ve nevini,

b) Yüzölçümünü.

c) Kıymetini ektileyebilecek bütün nitelik ve unsarlarını ve her unsurun ayrı ayrı değerini,

d)Varsa vergi beyanını,

e)Kamulaştırma tarihindeki resmi makamlarca yapılmış kıymet takdirlerini,

f) Arazilerde, taşınmaz mal veya kaynağın kamulaştırma tarihindeki mevkii ve şartlarına göre ve olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net gelirini.

g) Arsalarda, kamulaştırılma gününden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre satış değerini,

h) Yapılarda, (…)(2) resmi birim fiyatları ve yapı maliyet hesaplarını ve yıpranma payını,

ı) Bedelin tespitinde etkili olacak diğer objektif ölçüleri,

Esas tutarak düzenleyecekleri raporda bütün bu unsurların cevaplarını ayrı ayrı belirtmek suretiyle ve ilgililerin beyanını da dikkate alarak gerekçeli bir değerlendirme raporuna dayalı olarak taşınmaz malın değerini tespit ederler.

Taşınmaz malın değerinin tespitinde, kamulaştırmayı gerektiren imar ve hizmet teşebbüsünün sebep olacağı değer artışları ile ilerisi için düşünülen kullanma şekillerine göre getireceği kâr dikkate alınmaz.

Kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı tesisinde, bu kamulaştırma sebebiyle taşınmaz mal veya kaynakta meydana gelecek kıymet düşüklüğü gerekçeleriyle belirtilir. Bu kıymet düşüklüğü kamulaştırma bedelidir.

İstimlak Kanunu 2014!

Öznur YASLI/Emlakkulisi.com