Arsa satışlarında kamu yararı aranır mı?

Posta Gazetesi Ekonomi sayfası köşe yazarı Tamer Heper'in bugün ki köşe yazısında arazisi olan bir kişinin yabancı şirketler açısından alınması ile ilgili okuyucusunun sorusunu cevaplandırıyor.

İhtilaflı bir miktar arazimiz var ancak yabancı petrol şirketleri açısından petrol istasyonu yapmak için cazip. Bu yerleri yabancı petrol şirketleri "Kamu yararı var" diye istimlak edebilir mi? • A.O. 

Eski tabiri ile istimlak, yeni tabiri ile kamulaştırma yapmak için öncelikle kamu yararı kararın m bulunması şarttır. Bu doğru ancak kamu yararı kararı öyle her araziye talip olanlar tarafından verilmez. Kamu yararı kararı verecek makamlar kamu kuruluşlarıdır ve bunların hangileri olduğu kanunda sayılmıştır. Dolayısı ile kamu yararı kararını kanunda sayılı bu kamu kurumları verir ama bu kararla iş bitmez bir de bunların onay makamı vardır. Yani verilen karar bir başka kamu kuruluşu tarafından onaylanmalıdır. Şimdi sizlere kamu yararı verecek ve onaylayacak makamları tek tek sayamıyorum zira bu liste oldukça uzun. Ancak bir petrol şirketinin kamu kurumu olmadığını, bir ticari şirket olduğunu ve kanunda sayılı kamulaştırma yetkisi haiz kimselerden olmadığını söylemekle yetineceğim. Şayet bir petrol şirketi veya herhangi bir hükmi şahsiyet sizin arazinize ihtiyacı bulunduğu görüşünde ise sizinle irtibata geçer, verir parasını araziyi satın alır. Unutmayın ki kamulaştırma kanunu dahi istisnai kanunlardandır. Vatandaşın malı Anayasa teminatı altında olup gelişigüzel el konulamaz. Bu nedenle kamulaştırılacak gayrimenkullerde kamu yararı aranır. Herkesin malından tasarruf yetkisi vardır ve bu yetki ancak yasa ile sınırlandırılır, işte kamulaştırma yasası da bu istisnai yasalardan biridir. Kimsenin malına durduk yerde el konulamaz. 

Posta