Artvin Deriner Barajı'nda enerji üretmi gelecek yıl başlıyor!

         Artvinde, Çoruh Nehri üzerinde inşa edilen, temelden 249 metre yüksekliği ile beton kemer
 barajlar sınıfında dünyada üçüncü, Türkiyede ise ilk sırada yer alan Deriner
 Barajında önümüzdeki yıldan itibaren elektrik üretimine başlanacak. 3.3 milyon
 metreküp beton dökülerek gövdesinin yüzde 99u tamamlanan barajdan yılda 2 milyar
 118 kilovatsaat enerji üretilecek.
         Erzurum ve Bayburt sınırındaki Mescit Dağlarından doğan, 6 bin 824
 hektomekteküp su potansiyeline sahip 431 kilometre uzunluğundaki Çoruh Nehri
 Gürcistanın Batum kentinden Karadenize dökülüyor.
         Çoruh Havzasında, 10 adedi ana kolda, 2 adedi Berta kolunda, 2 adedi
 Oltu kolunda, 1 adedi de Barhal kolunda olmak üzere toplam 15 adet baraj ve 163
 adet nehir tipi HES planlandı. Bu projelerin toplam kurulu gücü 2001de kabul
 edilen 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ile özel sektöre su kullanım hakkı
 anlaşmaları yolu açılması ve gelen proje teklifleri ile yıllık 4 bin 698 megavat,
 enerji üretimi ise 15,12 milyar kilovatsaat olarak belirlendi. Bu rakam ise
 Türkiyede üretilen toplam enerjinin yüzde 7,7sine, hidrolik enerjinin ise yüzde
 42sine eşit.

         Bu barajlardan Çoruh Nehrinin en aşağı kısmında, Gürcistan sınırına en
 yakın noktada bulunan Muratlı Barajında 2005de, bu barajın hemen yukarısında
 inşa edilen Borçka Barajında ise 2008de elektrik üretimine başladı. Muratlı
 Barajında yıllık 444 gigavatsaat, Borçka Barajında ise yıllık 1026 gigavatsaat
 enerji üretiliyor. Çoruh Nehri üzerinde aşağıdan yukarıya doğru yapılan
 sıralamaya göre üçüncü sırada yer alan Deriner Barajı HES inşaatında ise sona
 yaklaşıldı.

        TÜRKİYEDE ÜRETİLEN ENERJİNİN YÜZDE 1.1i DERİNERDEN
         Deriner Barajı ve HES inşaatı, ERG İnşaat AŞ Liderliğinde, Rusya
 Federasyonundan TechnoStroyExport, İsviçreden Stucky, Abb (Alstom), Sulzer
 Hydro Ltd (Va-Tech) ve HydroVeveyden (Va-Tech) oluşan konsorsiyuma, hükümetler
 arası ikili işbirliği sözleşme teklif birim fiyatı ile 04 Kasım 1997de 711
 milyon 431 bin 243 dolar keşif bedeliyle ihale edildi. 2. keşif artışıyla keşif
 bedeli 1 milyar 387 milyon 190 bin 260 dolar oldu.
         Hem yatay hem de düşey eğimli beton kemer şeklinde inşa edilen Deriner
 Barajı, temelden 249, nehir seviyesinden ise 207 metre yüksekliğe sahiptir. Bu
 özellikleri ile Deriner Barajı, dünyada üçüncü, Türkiyede ise ilk sırada yer
 alıyor. Gövdesinin üst kısmı 720 metre uzunluğa sahip barajda, 3.3 milyon
 metreküp beton dökülerek, gövdenin yüzde 99u tamamlandı.
         Önümüzdeki yıl tamamlanacak 670 megavat kurulu güce sahip barajdan yılda,
 Türkiyede üretilen enerjinin yüzde 1.1ine, Çoruh Havzasındaki projelerde
 üretilecek toplam enerjinin ise yüzde 14üne denk gelen 2 milyar 118 kilovatsaat
 enerji elde edilecek.

         Deriner Barajında, her iki yakasında karşıdan alışlı, üstten aşmalı,
 tünelli ve sıçratma eşikli toplam deşarj kapasitesi saatte 2 bin 250 metreküp
 olan iki adet dolusavak ile baraj gövdesinde toplam deşarj kapasitesi saatte 7
 bin metreküp olan sekiz adet orifis dolusavak mevcut. 4 adet düşey eksenli
 Francis tipli türbin santral binası vadinin doğu yakasında, yer altında kurulu. 4
 üniteden her birinin debisi ise saatte 90 metreküp.
         Santraldaki çalışmalar, baraj gövdesinin inşaatına paralel devam ediyor.
 Toplam fiziki gerçekleşme ise yüzde 96 seviyesine ulaştı.

         Baraj inşaatında saatte 360 metreküplük üretim kapasitesine sahip beton
 santrali, 5 adet 2 bin 500 ton kapasiteli çimento ve uçucu kül siloları, günde
 210 ton kapasiteli buz tesisi, 3 adet 30 tonluk kablolu vinçler ve saatte 1000
 ton kapasiteye sahip kırma eleme tesisi kullanılıyor. Baraj inşaatı ve söz konusu
 tesislerde çok sayıda kişi istihdam ediliyor.
     AA