Ekonomi

Asgari ücrette sürpriz dolar etkisi! Dövizdeki artış maaşlara yansıdı

Asgari ücrete yılbaşında yapılan yüzde 50'lik zam dolar kurundaki hareketlilik ve enflasyon nedeniyle 6 ayda alım gücünü kaybetti. Hükümetin asgari ücretliyi enflasyona karşı ezdirmeyeceğiz açıklamalarının gölgesindeki maaşların akıbeti belli oldu. İşte dikkat çeken rakamlar.. 248 dolarlık asgari ücretle Türkiye, Latin Amerika’nın en yoksul ve güvencesiz ülkelerinden biri olan Bolivya’nın asgari ücret seviyesinin gerisine düştü

Türkiye'de 2015 yılında asgari ücret dolar bazında 429 dolar iken, 2022 yılı ocak ayında yüzde 50 zam yapılmasına rağmen TL’nin değer kaybı nedeniyle asgari ücret Haziran 2022 itibariyle 247 dolar civarına kadar geriledi. 248 dolarlık asgari ücretle Türkiye, Latin Amerika’nın en yoksul ve güvencesiz ülkelerinden biri olan Bolivya’nın asgari ücret seviyesinin gerisine düştü.

Asari ücretin geldiği seviye Türkiye'deki çalışma ortamının Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) standartlarının oldukça altında bir emek piyasasına evrildiğini gösteriyor.

Avrupa ülkeleriyle karşılaştırıldığında en fazla asgari ücret ve civarında maaşla çalışma oranı Türkiye’de. Bunun yanı sıra 2,5 milyondan fazla insan asgari ücretin altında bir maaşla çalışmaya mecbur kaldı.

 

Muhalefet kanadından asgari ücretin en az 10 bin lira olmasına yönelik çağrılar yapılmasına rağmen hükümetin Temmuz'da asgari ücrette nasıl bir artış sağlayacağı henüz netleşmedi. Enflasyondaki artışın asgari ücrete yansıtılması bekleniyor ancak yıllık bazda yüzde 73,50 olan artışın asgari ücrete nasıl yansıyacağı merak konusu.

Öte yandan yapılan bir araştırma asgari ücretlinin maaşının geçen yılki rakamına göre bu senenin altıncı ayında 26 dolar geriye düştüğü tespit edildi.

DW Türkçe'nin haberine göre; asgari ücretli çalışanın maaşı geçen yıla göre 26 dolar, uzman doktorun maaşı 159 dolar, polis maaşı 102 dolar ve öğretmen maaşı 77 dolar kayba uğradı.

1 Aralık'ta toplanan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, dördüncü toplantı sonrasında 16 Aralık'ta 2022 için asgari ücreti 4 bin 253 lira 40 kuruş olarak belirledi Bu rakam Türk Lirası (TL) bazında yüzde 50'ye yakın bir artışa denk geldi.

 

Geçen yıla 7,43 TL'den başlayan dolar kuru, Mart 2021'de 8 TL'yi görmüş, uzun süre bu seviyelerde işlem gördükten sonra ekimde 9 TL geçmişti. Kasım 2021'de 11 TL civarına ulaşan dolar kuru, 20 Aralık'ta 18 TL'yi geçerek tüm zamanların rekorunu kırmıştı.

2021 yılında asgari ücret 2 bin 825 TL 90 kuruş seviyesindeydi. Aynı yıl ortalama dolar kuru ise 8,86 olarak gerçekleşti. Buna göre asgari ücretin karşılığı 319,1 dolar ediyordu.

DOLAR 17 LİRAYI AŞTI

Doların rekor seviyeleri görmesinin ardından 21 Aralık 2021'de Kur Korumalı Mevduat uygulaması devreye alındı. Uygulamayla birlikte dolar, Aralık sonunda 10-11 TL seviyelerine kadar çekilse bunun etkisi uzun sürmedi. Bu yıla 13,4 TL seviyesinden başlayan dolar kuru, yılbaşından bu yana yüzde 28 yükseldi. Mart'ta 14, Mayıs'ta 16 TL'yi geçen kur, 17 liranın üzerinde işlem gördü.

Son verilere göre bu yıl ortalama dolar kuru 14,51 seviyesinde bulunuyor. Buna göre 4 bin 253 TL'lik asgari ücretin karşılığı 248 dolar ediyor. Bu durum, asgari ücretin geçen yıla göre 26 dolar az olduğuna işaret ediyor.

 

MEMUR ZAMMI DA ERİDİ GİTTİ

Ocak ayında emekli ve memura yılın ilk yarısı için enflasyon farkı ödemesi ve yüzde 7,5'lik toplu sözleşme zammı yapılmıştı.

Buna göre yıl başında aile yardımı ödeneği dahil en düşük memur maaşı 4 bin 881 TL'den 6 bin 429 TL'ye, en düşük memur emekli aylığı da 3 bin 276 TL'den 4 bin 289 TL'ye yükseltildi. Ancak yılın ilk yarısı için yapılan zam, kur artışıyla eriyip gitti.

Geçen yılın ikinci yarısında 4 bin 881 TL'lik en düşük memur maaşı 495,8 dolara denk gelirken 6 bin 429 TL'lik zamlı maaş 443 dolar ediyor.

En düşük memur emekli aylığı da zam öncesinde 332,8 dolar ederken, zam sonrası 295,6 dolara denk geliyor.

Buna göre yapılan zamma rağmen, artan kur karşısında en düşük kademedeki memurun maaşı 52,8 dolar, en düşük kademedeki memur emeklisinin aylığı da 37,2 dolar eridi.

SSK ve Bağ-Kur emeklisi için de durum değişmedi. SSK, 2000 öncesi en düşük emekli maaşı 2 bin 624 TL'den 3 bin 292 TL'ye çıktı. Ancak dolar bazında 266,6 dolardan 226,9 dolara geriledi.

2000 sonrası SSK emekli maaşı bin 626 TL'den 2.041 TL'ye çıkarılırken bu maaşı alanlar dolar bazında 24,6 dolar kaybetti.

Bu yılın başında 2 bin 350 TL'den 2 bin 949 TL'den yükseltilen Bağ-Kur esnaf emeklisi maaşı da dolar bazında 238,7 dolardan 203 dolara indi.

DOKTOR VE POLİS MAAŞLARI NE DURUMDA?

Öte yandan geçen yıl 8 bin 277 TL'lik 1/4 derecesinde avukat maaşıyla 841 dolar alınırken bu yıl zamlı 10 bin 551 TL'lik maaşla 727 dolar alınabiliyor.

Yılbaşında 1/4 derecesinde uzman doktor maaşı 2 bin 773 TL artışla 10 bin 93 TL'den 12 bin 866 TL'ye çıkarken dolar bazında 1025,3 dolardan 866,7 dolara indi. Bu maaşı alan doktorların kur kaybı yaklaşık 159 dolar oldu.

8/1 derecesinde polis memuru maaşı 7 bin 431 TL'den 9 bin 473 TL'ye çıktı, ancak maaştaki 2 bin 42 TL'lik artış, dolar bazında 102 dolar zarara döndü.

1/4 derecesinde öğretmen maaşı ise yılbaşında 6 bin 586 TL'den 8 bin 594 TL'ye çıkarılmıştı. Zam öncesinde öğretmen maaşıyla 669 dolar alınıyorken, zamlı maaşla 592,3 dolar alınabiliyor. Öğretmen maaşının da 76,7 doları kur farkına gitti.

İş dünyasına asgari ücrete 'enflasyon' zammı çağrısı: Yeni rakam açıklandı

Gelire Endeksli Senet nedir ne zaman uygulanmaya başlayacak! Getirisi nasıl hesaplanacak?

Hükümetten flaş altın adımı! Borsa İstanbul nezdinde 'Emtia Pazarı' kuruldu

Merkez Bankası'ndan peş peşe iki faiz sinyali! Tarihleri resmen açıkladı