Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, 2023 sensesi Kahramanmaraş ve Hatay zelzeleleri Raporu'nda zelzelenin yol açtığı hasarın Türkiye ekonomisi üstünde yaklaşık 2 trilyon TL'lik (103,6 milyar dolar) yük oluşturacağını öngördü. Bu nüfusun yüzde 96,7'si 13,5 milyon insan il ve ilçe merkezlerinde hayat sürerken kalan kısım belde ve köylerde oturuyordu

14 MİLYON YURTTAŞ, 1,7 MİLYON GÖÇMEN ETKİLENDİ

Raporda, 48 binden fazla vatandaşın hayatını kaybettiği depremden etkilenen 11 şehrin toplam nüfusunun 14 milyon olduğu, bu nüfusun ülkenin yüzde 16,4’ü olduğu söylendi.

Bu nüfusun yüzde 96,7'si 13,5 milyon insan il ve ilçe merkezlerinde hayat sürerken kalan kısım belde ve köylerde oturuyordu. Ayrıca zelzele bölgesinde 1 milyon 738 bin kişi, geçici muhafaza kapsamında oturan göçmen nüfustan oluşuyordu.

1,5 MİLYON KİŞİ KAYIT DIŞI ÇALIŞIYORDU

2021 senesi verilerine göre 11 şehiri kapsayan afet bölgesinde 3,8 milyon kişi istihdamda yer alırken bölge istihdamının ülke istihdamı içerisinde payı yüzde 13,3 seviyesindeydi.

İş yapanların 2,3 milyonu kayıtlı, 1,5 milyonu ise kayıt dışı iş yapıyotdu. Afet bölgesi genelinde istihdamın kayıt dışılık oranı yüzde 39 civarındaydı.

DEPREMİN TOPLAM YÜKÜ 2 TRİLYON TL

Zelzelenin Türkiye ekonomisi üstündeki toplam yükü içerisinde en önemlisi 1,07 trilyon TL (56,9milyar dolar) ile konut masrafı oluşturdu. Konut zararı toplam yükün yüzde 54,9’una karşılık geldi.

İkinci ağırlıklı hasar kalemi ise 242,5 milyar TL (12,9 milyar dolar) ile kamu altyapısı ve hizmet yerlerindeki çöküntüden oluştu. Konut dışı özel kesim zararı ise 222,4 milyar TL (11,8 milyar dolar) oldu. Bu kalem içerisinde imalat sanayi, enerji, haberleşme, turizm, sağlık ve eğitim sektörleri, küçük esnaf ile ibadethanelere ait hasar yer aldı.

Ayrıca, sigortacılık sektörü kayıpları ve esnafın maddi kayıpları ile makroekonomik tesirler dikkate alındığında, Zelzelenin yol açtığı afetin Türkiye ekonomisi üstündeki toplam ağırlığı yaklaşık 2 trilyon TL (103,6 milyar dolar) seviyesinde oldu. Bu büyüklüğün 2023 senesi milli akarın yaklaşık yüzde 9'una erişebileceği tahmin edildi.

GSYH’NİN YAKLAŞIK YÜZDE 10’U

Bölgede ağırlıklı üretim icraatları sırasıyla, hizmet, sanayi ve tarım sektörlerinde gerçekleşirken zelzeleden etkilenen şehirlerin 2021 senesinde Gayri Safi Yurt İçi Hasıladan (GSYH)  aldığı pay yüzde 9,8 seviyesindeydi. Ayrıca 79 milyar dolar büyüklüğünde milli gelir bu bölgede oluştu.

Bölgenin fert başına milli gelir düzeyi Türkiye ortalamasının belirgin olarak arkasında kaldı. Söz konusu sene verileri dikkate alındığında, zelzelenin tesiri altında kalan 11 şehrin ortalama kişi başına GSYH'sı 5 bin 924 dolar olarak hesaplandı.

2021’de Türkiye’de kaydedilen yüzde 11,4 civarındaki ekonomik büyümeye zelzeleden etkilenen 11 şehrin katkısı 0,98 puan olmuştu.