AVM tasarısından memnun olan yok

Büyük marketler ve AVM yasa tasarısı, alışveriş merkezlerini olduğu gibi zincir marketleri ve bakkalları da memnun etmedi

Bu yasanın bakkalları korumayacağı gibi zincir marketlerde haksız rekabete yol açacağı öne sürülüyor. Tasarının sektörün bütünü için düzenleyici olmak yerine engel teşkil edeceği de belirtiliyor.

Esnaf ve sanatkârlar ile küçük işletmelerin korunması, sağlıklı bir rekabet ortamının oluşturulması ve girişimcinin korunmasına yönelik hazırlanan "Alışveriş Merkezleri, Büyük Mağazalar ve Zincir Mağazalar Kanunu Tasarısı", ne alışveriş merkezlerini, ne zincir marketleri, ne de bakkalları memnun etti.

Tasarının teknik olarak zincir mağazacılığa darbe vuracağını öne süren hiper market yöneticileri, tasarının 400 metrekareden küçük zincir mağazalarda otopark mecburiyeti aranması, özel markalı (private label) ürünlerin toplam cirodaki paylarının yüzde 20'yi geçemeyecek olması ve mağaza açılış ve kapanış saatlerine sınırlama getirilmesi hükümlerine karşı çıkıyor.

Bakkallar da mevcut tasarının bu haliyle küçük esnafa hiçbir kolaylık getiremeyeceğini öne sürerken yasada zincir market ve AVM'lerin kurulacakları yerlerdeki nüfus yoğunluğu, ulaşım kolaylığı, bölgedeki esnaf ve sanatkârların da yoğunluğunun dikkate alınması gerektiğine vurgu yapıyorlar.

AVM tarafında ise yasa tasansı, alışveriş merkezlerinin (AVM) mesai saatlerinin sınırlanması, örneğin pazar günü kapalı olması gibi tartışmalan beraberinde getirdi.

Sektör, böyle bir durumda 81 bin çalışanın işini kaybedebileceğini, yabancı sermayenin de çekileceğini kaydediyor.

Ayrıca denetimlerin ve ruhsat almanın zorlaşacağı belirtilen hükümlere ilişkin de sektörün zaten Ticaret Kanunu, Borçlar Kanunu ve Rekabet Kanunu gibi yasalarla hareket ettiğini belirten sektör temsilcileri, etkin bir denetim sistemi ile kayıt dışının ortadan kaldırılmasını isterken ancak hazırlanan yasa tasarısının kayıtlı-kurallı ekonomiye geçmeye çalışanlara önemli bir sekte vuracağını iddia ediyorlar.

Bu tasarının kayıtlı ekonomiyi teşvik etmediğini dile getiren AVM yöneticileri, her türlü denetlemenin adil bir şekilde ve tüm sektör için yapılması gerektiğine vurgu yapıyorlar. 
 
Kayıt dışını  tetikliyor

Real Türkiye Genel Müdürü Kubilay Özerkan: Tasarı sadece 400 metrekare altında satış alanına sahip esnaf ve sanatkârlar ile ufak zincir mağazalarını koruyan, serbest rekabet ilkesine aykm bir biçimde hazırlanmış. Bu durum ise kayıt dışılığı teşvik ediyor. Ayrıca büyük mağazaların kendi markalan ile üretim yaptırmalarını kısıtlayan tasarı, dolayısıyla bu üretimi yapan KOBİ niteliğinde üreticilerin büyümesini ve bu tür ürünlerin yarattığı fiyat avantajından tüketicilerin yararlanmasını engelleyen hükümler de getiriyor.

Bakkala da yaramaz

Metro Cash&Carry Genel Müdürü Hakan Ergin: Bu yasayla bakkalların korunması mümkün gözükmüyor. Biz ciromuzun büyük bir kısmını bakkallar sayesinde elde ediyoruz. Ancak bu yasa onaylansa dahi insanlar AVM'lere ya da zincir marketlere gitmekten vazgeçmeyecekler. Bakkallann yapacağı tek şey farklılaşmak olmalıdır. AB'deki gibi sebze-meyvelerden balıkçılığa kadar her türlü gıda ürününü aynı çatıda satmalılar.
Cumhuriyet/Murat Gülderen