AVM'lerde mescit olmalı mı
İstanbul'da sayıları giderek artan alışveriş merkezlerinin bazılarında mescit bulunmuyor, bulunanlar ise ya temiz değil ya da çok küçük. İstisnalar haricinde ibadethanelere önem vermeyen alışveriş merkezleri konu hakkında açıklama yapmaktan kaçınıyor
Öğle namazının vakti geçiyor. Alışveriş merkezinde alışverişe dalmışken zamanın nasıl geçtiğini anlamadınız. Alelacele içerideki görevlilere 'Mescit nerede' diye soruyorsunuz. Gelen cevap enteresan 'Ne, mescit mi Çık dışarıda camide namazını kıl, bu alışveriş merkezinde mescit yok.' İstanbul'da böyle bir cevapla karşılaşma oranınız oldukça yüksek. Çünkü birçok alışveriş merkezi insanların ibadet hassasiyetini algılayamıyor ve bunun için bir düzenleme yapmıyor. Olayın başka ilginç bir boyutu daha var. Türkiye'de mimarlar da bu hassasiyete sahip değiller. Türkiye'nin iyi üniversitelerinden birinde mimarlık okuyan bir öğrencinin ödev olarak hazırladığı alışveriş merkezi maketinde mescidin olması, o öğrencinin projeden düşük not almasına neden oluyor. Çünkü düşünceye göre 'Mescit bir alışveriş merkezinde olmazsa olmazlardan değildir.'
OTOPARKTA MESCİT
Yemek, içmek, eğlenmek ve daha birçok imkanı tek çatı altında sunmakla övünen alışveriş merkezi yöneticileri şikayet kutularından en çok ibadethanelerle ilgili taleplerin çıktığını saklamıyor. Çünkü birçok alışveriş merkezi ya mescit açmıyor, ya da açtıkları mescitlere gereken özeni vermiyor. Birçok işi ibadet için mescit ararken kendini otoparkta buluyor. Çünkü koskoca binada yer bulamayan alışveriş merkezi yöneticileri mescitleri otoparkın bir köşesinde açmayı uygun görüyor. Bu konuyla ilgili Facebook'ta bir grup bile kurulmuş. "AVM'lere Mescit İstiyoruz" üst başlığıyla açılan grupta Türkiye'nin her yerinden insanlar şikayetlerini dile getiriyor, alışveriş merkezlerini sanal alemden uyarıyorlar. Grup açıklamalarını ise: "Alışveriş ve Yaşam Merkezi" olarak tanıtılan AVM'lerde, hayatımızın ayrılmaz bir parçası olan namazlarımızı kılmak için mescit istiyoruz.
Öyle kıyıda köşede, derme çatma değil, namazın saygınlığına yaraşır kalitede. Eğer namaz sizin hayatınızın da bir vazgeçilmezi ise... Veya namaz kılmadığınız halde, namaz kılanların bu ihtiyaçlarını saygın bir ortamda giderebilmesine destek veriyorsanız, lütfen bize katılın" cümleleriyle yapıyor. Ayrıca bir çok yazar da bu mesele üzerine görüşlerini çeşitli internet sitelerinde ve gazetelerde dile getiriyor. Uyarıcı yazılardan sonra bazı alışveriş merkezleri mescit açsa da, bu söylenenlere kulaklarını tıkayanlar da yok değil.
HEM İSLAMİ HEM İNSANİ GÖREV
Konuyla ilgili görüşünü aldığımız İstanbul İl Müftü Yardımcısı Kadriye Avcı Erdemli de bu konudan yakınıyor. Bunu büyük bir eksiklik olarak gören Erdemli sözlerine şöyle devam ediyor: "Alışveriş merkezleri insanları alışverişe, yemeye, içmeye davet ediyor. Ama bir şeyi unutuyor, insanların ibadet ihtiyaçlarını. Halkının yüzde 99'u Müslüman olan bir ülkede bu konuda dikkatli davranmak zorunludur." Mescit taleplerine gelen 'Camide namazınızı kılın' önerisini de değerlendiren Erdemli, "Bazı zamanlarda namazın vakti daralıyor. Alışveriş merkezlerine giriş çıkış da çok zaman alıyor. Bu yüzden o anda bulunduğumuz yerde kılmak bizim hakkımızdır" deyip ekliyor, "Bu hem insani hem İslami bir görevdir." Müftü yardımcısı Erdemli ayrıca var olan mescitlerin temizlikleri noktasına da değiniyor: "Dinimiz temizlik dinidir. İbadet mekanına gösterdiğimiz özen, ibadete gösterdiğimiz ihtimamı da gösterir. Bodrum katında, küf kokan kalorifer dairelerinde namaz kılmak istemiyoruz." Son dönemlerde gelen talepleri değerlendiren Tüketiciler Birliği Genel Başkanı Nazım Kaya da bu durumdan şikayetçi. "Tüketicinin gün içi yaşamını sürdürebileceği alanlar ilan edilerek alışveriş için cazip hale getirilen alışveriş merkezlerinde ibadethane olmaması tüketicinin gün içi ihtiyaçlarının dikkate alınmadığını gösteriyor. İstanbul'da 65 adet alışveriş merkezinde yaptığımız araştırmada 44 tanesinde ibadethanenin olmadığını tespit ettik" diyor.
Geçtiğimiz günlerde açılan Marmara Forum mescidiyle diğer mekanlara örnek olacak nitelikte. Rahatça abdest alabilme ve temiz bir yerde namaz kılma şansınıza sahip olduğunuz Marmara Forum'da halılar, mescit, başörtüler ve namaz etekleri oldukça temiz. Konuyla ilgili görüştüğümüz yetkililer mescidin henüz son halini almadığını belirtti. Bu haliyle bile gelen müşterilerin takdirini kazanan mescidin tamamlanmış halini şimdiden merak ediyoruz.
Mescidi olmayan alışveriş merkezlerinin listesi ise şöyle: AK Merkez, Capitol AVM, Carousel AVM, Kanyon AVM, Carrefour Haramidere, Carrefoursa Maltepe, Carrefoursa Ümraniye, Carrefoursa Bayrampaşa, Carrefoursa İçerenköy, Prestige Mall AVM, World Atlantis Atrium AVM, Migros AVM, Beylikdüzü Capacity AVM, Doğuş Power Center Başak Park AVM, Mayadrom Akadlar AVM
Bünyesinde mescide yer veren alışveriş merkezleri: Hayatpark AVM, İstanbul Outlet Park, Kale Center AVM, İstinye Park, Deposite Outlet Merkezi, Tepe Nautilist AVM, Atırus AVM, Cevahir AVM, Palladium Rezidans ve AVM, Optimum Outlet, Airport AVM, Metrocity, Astoria AVM, City's Nişantaşı, Metroport AVM, Pendik Park Outlet Center, Akvaryum AVM, Kadir Has Çocuk Dünyası, Historia AVM, Profilo AVM, Via Port Outlet, Maxi Center Silivri, Silivri AVM, Aymerkez, Olivium Outlet Center, Fox City, Real Beylikdüzü, M1 Meydan AVM, Armonipark Outlet Center, Flynn AVM 1. kat.
AVM'lere mescit isteniyor
Başta istanbul olmak üzere ülkemizin dönt bir yanında hızla yaygınlaşan ve insanların alışveriş alışkanlıklarını değiştiren birçok alışveriş merkezinde mescit yok. Bu durum namazını kılmak isteyenlerde sıkıntı yaratıyor.
AYSEL YAŞA/Yeni Şafak