AVM'lerle büyüyen zincir sinemalar semt sinemalarına perde kapattırıyor

Birbiri ardına açılan alışveriş merkezleri (AVM) içinde faaliyete geçen sinemalar, semt sinemalarını zorda bıraktı.

İzleyicilerinin yarısından fazlasını alışveriş merkezlerindeki sinemalara kaptıran eski sinemacılar birer birer sektörden elini çekiyor. Son iki yılda 20'si Anadolu'da olmak üzere kapanan salon sayısı 40'ı buldu. Birçok sinema salonu da devredilmeyi bekliyor. İstanbul Kadıköy'deki Ocak Sineması'nı kapatarak küçülmeye başlayan Avşar Film, Beşiktaş Mıstık'ı Beşiktaş Kültür Merkezi'ne devrettikten sonra Bakırköy'deki Sinema 74'ü de kapattı. Avşar Film Genel Koordinatörü Murat Çiçek, Bakırköy'deki son sinemalarının ise yeni düzene ancak iki yıl dayanabileceğini söylüyor. Çiçek, "Bakırköy Avşar Sineması'na yılda 400 bin seyirci gelirdi. Alışveriş merkezlerinin sayısının artmasıyla birlikte bu sayı şu anda 150 bine düştü. Seyirciler bölüşüldü. Önümüzdeki yıl Bakırköy'de yeni bir alışveriş merkezi daha açılacak. Yeni rakiplerimizle rekabet edebilmek için bilet fiyatlarını düşüreceğiz. Şu ana kadar ayakta kalabilmemizin tek sebebi mülk sahibi olmamız" diyor.

Bir perde kapanmak üzere

Artan alışveriş merkezlerine bağlı olarak sinema sayısında hızlı bir yükseliş söz konusu. 2006'da 458 olan salon sayısı 2007'de 1346 adede ulaştı. Yeni nesil sinemaların sayısının artması yıllara meydan okuyan semt sinemaları için ise bir perdenin kapanması anlamını taşıyor. Sokak arası sinemaların pazarda payı yüzde 5'lere gerilemiş durumda. "Sinema işletmeciliğinde salonlar çoğalıyor ama seyirci artmıyor. Türkiye'nin sinema seyirci sayısı yaklaşık 25 milyon. Seyirci aynı kalıp salonlar arttıkça işletmelerin payı daralıyor" diyen Çiçek, bu durumda sadece büyük grupların ayakta kalabildiğine değiniyor.

Çoklu salon sistemini benimseyen zincir sinemalar güçlü finansman yapıları nedeniyle vizyon filmlerinin tamamını alabiliyor. Çiçek, kendileri gibi film dağıtım şirketlerinin de böyle çoklu salonları tercih ettiğini belirtirken "Artık her sinemaya film verilmiyor. 50 kopya çıkan filmler sinemaların doluluk oranlarına göre seçilerek dağılıyor. Bu gidişle dışarıdaki sinemalar kapanacak" açıklamasını yapıyor. Beyoğlu'ndaki sinemaların da kapanma tehdidi altında olduğunu anlatan Çiçek, Atlas'ın salon sayısını artırarak ayakta kaldığını ancak Emek Sineması'nın tek salonla uçurumun kenarında olduğunu ifade ediyor.

150 salon daha kapanabilir

Anadolu'daki sinemalarını kapatmaya başlayan Umut Sanat 1.5 yıl önce 5 salonluk Konya Truva'yı kapattı. Ardından kapatılan 2 salonluk Bolu Doruk'a başka bir işletmeci talip oldu. Ancak her kapanan sinema hemen yeni bir işletmeci bulamıyor. Özen Film'in Kadıköy'de kapattığı Broadway Sinemaları'na masaj salonlarının talip olması da artık yatırımcıların sinemacılıktan uzak durduğunu gösteriyor.

Etiler'deki 4 salonluk Movieplex'in ardından Kadıköy'deki sinemaları da satışa çıkaran Özen Film'in Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Soyarslan sektördeki değişimi şöyle anlatıyor: "Geçen sene film başına hasılatlar çok düştü. Bunun peşinden birçok film beklenen rakamları yapamadı. Sinemalardaki seyirci sayısı da düşünce her yeni açılan salon bir öncekinin müşterisini almaya başladı. Bizimle beraber birçok sinema kapılarını kapattı." Eski alışveriş merkezlerinin de seyircilerini yeni salonlara kaptırdığını söyleyen Soyarslan, "Bu hızla devam ederse bir sene içinde 100-150 salon kapanır" diyor.

Soyarslan'ın gösterdiği tek çözüm ise Kültür Bakanlığı'nın sinemalara vereceği destek. Sinemacılığın bir endüstri olarak kabul edilip desteklenmesi gerektiğini ifade eden Soyarslan, "Gösterim yapacak salon kalmayınca film yapımına destek vermenin de anlamı olmayacak" diyor. 1980'lerin başında da sinema salonlarının ardı ardına kapandığını hatırlatan Soyarslan'a göre bir süre sonra büyük salonlar sadece gişe yapacak yabancı filmleri tercih etmeye başlayacak ve yerli filmler açıkta kalacak.

Demirören Alışveriş Merkezi Beyoğlu seyircisini çekecek

Beyoğlu İstiklal Caddesi üzerinde inşaatı devam eden Demirören Alışveriş Merkezi, içinde yer alacak sinemalarla çevredeki salonları endişelendiriyor. Bölgede giderek düşen seyirci sayısı yüzünden Beyoğlu Sineması da kapılarını kapatmayı bekliyor. Atlas, Alkazar ve Majestik dışındaki sinemalara ise çok şans tanınmıyor. Sektör temsilcilerinin tahminlerine göre Demirören Alışveriş Merkezi Beyoğlu seyircisinin yüzde 75'ini toplayacak. Merkezin komşusu olan Sinepop Sineması'nın sahibi Mehmet Soyarslan da salon sayısını 10'a çıkaran Fitaş dışındaki sinemaların şansı kalmadığına işaret ediyor.

Anadolu'da son 2 yıl içinde kapanan sinemalar

Adana Altınkoza

Alanya Beld

Alanya Tüze

Altınoluk Molinda

Ankara Derya

Ankara Kavaklıdere

Ankara Tüze On

Antalya G Mall AFM

Balıkesir Edremit Cumhuriyet

Bodrum Prenses

Bursa Tayyare

Denizli Çivril Km

Eskişehir Arı

Gaziantep Arı

Gemlik Tutku

Hakkâri İl Kültür

Konya Festival

İzmir Fransız Kütür

İzmir Çivril Km

İzmit Derince Galaxine

Gebze Cineland

Karabük Yenişehir

Konya Kent

Mardin Beld

Mersin Gediz

Tarsus Afra

Yozgat Yerköy

Sinema ve salon sayısı Yıl Sinema Salon

1992 279 292

1993 283 301

1994 285 310

1995 266 339

1996 285 375

1997 307 469

1998 342 583

1999 357 694

2000 389 827

2001 403 888

2002 395 930

2003 416 1.072

2004 420 1.187

2005 439 1.218

2006 458 1.299

(Referans)