Ayasofya Medreseleri yeniden inşa ettiriliyor!
Dünyanın en önemli medreselerinden olan ve bir zamanlar İstanbul’un en önemli Yüksek Öğrenim Okulu olarak kabul edilen, Fatih Sultan Mehmet Han’ın Ayasofya Camii’nin hemen yanında yaptırdığı tarihi Ayasofya Medre
Yapım ve restore projesi tamamlanan Ayasofya Medresesi, 1.5 yıl içinde aslına uygun olarak tamamlanacak. Medrese İsmet İnönü tarafından “Ayasofya’nın yanında harabe görüntüsü sergiliyor” denilerek dönemin Antikiteler ve Müzeler Umum Müdürü Aziz Ogan’a yıktırılmıştı.
Fatih Sultan Mehmed Han tarafından İstanbul’un fethinden hemen sonra yaptırılan; 1934 yılında dönemin Başbakan’ı İsmet İnönü tarafından “Ayasofya’nın yanında harabe görüntüsü sergiliyor” denilerek yıktırılan Ayasofya Medresesi aslına uygun olarak yeniden inşa ediliyor.
1.5 YIL İÇİNDE KAPILARINI AÇIYOR
Medresenin yeniden inşası projesi yaklaşık 2 yıl sürdü. Yapı izni, İstanbul 1 No’lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Korumu Kurulu’ndan çıkan medrese inşaatı, aslına uygun olarak inşa edilecek. Ayasofya bahçesinde bulunan medrese 1.5 yıl içinde kapılarını açacak.
Tarihi medresenin temelleri hâlâ Ayasofya bahçesinin kuzey tarafında bulunuyor.
Fatih Sultan Mehmet Han’ın yaptırdığı Ayasofya Medresesi o zamanlar dünyanın en önemli ilim merkezlerinden birisi olarak biliniyordu. Birçok alim yetiştiren medresenin müdürlüğünü de Şeyh-ül İslam yapıyordu.
İSMET İNÖNÜ YIKTIRMIŞTI...
İstanbul’un Fatih ilçesi, Sultanahmet Meydanı’nda bulunan Ayasofya Medresesi, Fatih Sultan Mehmet tarafından Ayasofya’yı camiye çevirdikten sonra kuzeyine yaptırılmıştı. Evliya Çelebi’nin “Ebu’l Feth Sultan Han binası olan Ayasofya’yı kebir medresesi” olarak sözünü ettiği bu yapı, Ayasofya ile Topkapı Sarayı dış avlu surları arasında yer alıyordu.
Fatih Sultan Mehmet’in vakfiyesinde de bu medreseden söz ediliyor. Ayasofya Medresesi dış narteksten avluya açılan yan kapı ile Sultan III. Murad’ın yaptırdığı minare yanından başlayarak Soğukçeşme Sokağı’ndaki avlu duvarına kadar uzanıyordu. Medresenin camiye bitişik olmadığı, Ayasofya ile medrese arasında üstü örtülü bir yol olduğu da Fatih Sultan Mehmed’in vakfiyesinden öğrenilmekte.
Ünlü Osmanlı âlimlerinden Ali Kuşçu, Fatih Sultan Mehmed’in Uzun Hasan üzerine yaptığı sefere katılmış, dönüşünde de burada müderrislik yapmıştı. Onun bu medresede verdiği matematik dersleri epey rağbet görmüş ve devrin ünlü âlimleri de onu dinlemişti. İl kuruluşunda Müderris Molla Hüsrev, Mehmet Biri Feramürz da burada ders vermişti Ayasofya Medresesi Dârü’l-Hıl’atü’Aliyye Medresesi olarak 1924 yılına kadar eğitim hizmetine devam eden medrese, bu tarihten sonra İstanbul Belediyesi’nce öksüzler yurdu haline getirilmişti.
1934 yılına gelindiğinde, Ayasofya Camii etrafında yapılan düzenlemeler çerçevesinde, görünümü bozduğu gerekçesiyle dönemin Başbakanı İsmet İnönü’nün talimatıyla, Antikiteler ve Müzeler Umum Müdürü Aziz Ogan tarafından yıktırıldı.
Akit
