Ayazağa Kültür ve Kongre Merkezi, Novada Maslak oluyor!

Yılan hikayesine dönen, 4 cumhurbaşkanı, 8 başbakan ve onlarca kültür bakanı eskiten Ayazağa Kültür ve Kongre Merkezinin 23 yıllık öyküsü, Nejat Eczacıbaşının bir sanat mabedi yapma amacıyla başladı. Cumhurbaşkanı Kenan Evrenin de araya girmesiyle 1. Orduya ait olan ve içinde tarihi köşklerin de bulunduğu Maslaktaki yaklaşık 60 dönümlük arazi, Kültür Bakanlığına tahsis edildi. 1988de gerçekleşen tahsisin ardından bakanlık İstanbul Kültür ve Sanat Vakfıyla (İKSV) protokol yaparak araziyi kültür ve kongre merkezinin inşası için vakfa bıraktı. Amaç, İstanbulu opera ve bale gösterileri ile senfoni orkestralarına ev sahipliği yapabilecek dünya standartlarında bir sanat merkezine kavuşturmaktı.

Kaynak bulunamadı
Proje sanat camiasında da büyük heyecan uyandırdı. Amaca uygun bir yapının ortaya çıkması için uluslararası bir yarışma düzenlendi. New York, Londra ve Paristen mimarlık ofislerinin katıldığı yarışmayı Skidmore Owings & Merill adlı mimarlık ofisinin hazırladığı Osmanlı külliyesini anımsatacak proje kazandı. Ve inşaat 1995 yılında başladı. Üç tarihi köşkün de yer aldığı alanda yükselen İstanbulun yeni sanat merkezinin kaderini ekonomik kriz ve koruma kurullarıyla yaşanan ihtilaflar etkiledi. 2000li yıllara gelindiğinde inşaat durdurulmuş, İKSV de desteğini yitirmişti. Proje için yeniden maddi kaynak sağlayamayan vakıf, 2006 yılında Kültür Bakanlığına irtifak hakkını devretti. O tarihten sonra göreve gelen kültür bakanları da merkezi hayata geçirecek bir formül aradı ancak başarılı olunamadı. Bunun üzerine merkezin irtifak hakkının devri için ilana çıkıldı. Ancak bu kez de ilana başvuran olmadı. 2008e gelindiğinde ise merkeze sürpriz bir talip çıktı. Dünya çapında alışveriş merkezleri yapan TurkMall isimli firma projeyi hayata geçirmek için bakanlığa başvuruda bulundu. Arazinin 49 yıllığına irtifak hakkını alan firma eski inşaat projesini iptal edince bitmemiş senfoniye de nokta koyulmuş oldu.

Arazinin irtifak hakkını alan TurkMall, burada farklı bir işletme modeliyle yeni bir kültür merkezi inşa edecek. Novada Maslak adı verilen proje, 6 bin kişilik bir gösteri merkezi, 1000 kişilik bir konser ve kongre salonu ile mimarlık müzesini barındıracak. Aynı zamanda projede, atölye, seminer ve toplantı mekanlarıyla oluşturulan ofis alanları yer alacak. Arazinin yüzde 15inin ticari amaçlı kullanılacağı projenin 2013 yılında tamamlanması hedefleniyor. Binada kültür sanat ürünleri satan az sayıda mağaza ve yatay ofisler bulunacak. Kendi ofisini de binaya taşıyacak olan TurkMall, oluşturacağı fonla bir sanat merkezi de yapacak. Merkezdeki konser etkinliklerini Pozitif düzenleyecek, komplek içinde açılması planlanan mimarlıkla ilgili bölümü ize Arkitek grubu üstlenecek.

28 milyon $ harcandı
Kamu kaynaklarıyla yapılan inşaat için yaklaşık 28 milyon dolar harcandığını belirten İKSV Genel Müdürü Görgün Taner, yapının 30 milyon dolar daha harcanarak tamamlanabileceğini vurgulayarak şunları söyledi:  Proje için İKSV, bilgi birikimini, insan gücünü ve uzmanlığını ortaya koydu. Kamu da maddi kaynak sağladı. Kaynağın bir kısmını  TOKİ  bir kısmını da Menkul Kıymetler Borsası sağlamıştı. İKSVnin projeden çekilmesi maddi kaynak sıkıntısı ortaya çıkmasıyla oldu. Ecevit hükümeti döneminde kaynaklar kesilmişti. Sonraki dönemlerde de inşaatın tamamlanması tercih edilmedi, projenin önceliği yoktu. Yeni anlayış özel sektörle hayata geçirmek. Yıllar içinde ihtiyaçlar da değişiyor. Biz 20 yıl önce planlamıştık. Dünyada müzik anlayışı, kültür merkezlerinin
yapısı değişti. Her şey bir işletme modeliyle beraber gelir diye konuştu. 
Gürkan Akgüneş/Milliyet