Aydın Söke kent merkezinde eski yapılar çoğunlukta!

Söke'de ve Aydın'da geçen haftanın gündemini Söke Belediyesi'nin hazırladığı 1/5000'lik Nazım İmar Planı krizi oluşturdu.Açıkçası planı hazırlayanlar ve oylayanlar dışında kimsenin böyle bir plandan haberi yoktu.

aziran ayında Büyükşehir Belediyesi'ne gönderilen plan, önce imar komisyonunda görüşüldü.Komisyon toplantısına üyelerin yanısıra, Söke Belediye Başkan Yardımcısı Mine Aşçı, İmar ve Şehircilik Müdürü Müge Bayrak ile Söke Belediyesi İmar Komisyonu'nun CHP'li üyeleri Afet Er ile İsmail Yerli de katıldı.

TÜRKİYE'NİN SAYILI HOCALARININ HAZIRLADIĞI KENTSEL TASARIMDA KALİTE ÖDÜLLÜ PLAN REDDEDİLDİ

Büyükşehir Belediyesi İmar Komisyonu üyeleri; Söke Belediyesi'nin hazırladığı planın yoğun yapılaşmanın bulunduğu kent merkezinde uygulanamayacağını belirtti.Komisyon, ayrıca şehirlerin ve bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını ve kentsel gelişme alanlarının gelişme yön ve büyüklüklerini belirleme yetkisi ve kararının Büyükşehir Belediyesi'nin uhtesinde olduğunu hatırlatarak, planı oy birliğiyle uygulanamaz buldu.

Oysa Söke Belediyesi'nin yaklaşık 2 yıl süre ile üzerinde çalıştığı bu plan, Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (İMSAD) tarafından geçen yıl İstanbul'da düzenlenen Uluslararası İnşaatta Kalite Zirvesi'nde mimarlık camiasında büyük ses getiren projeler arasında gösterilmiş.Planlamayla birlikte kentsel tasarıma yer verdiği için Jüri Özel Ödülü'ne layık bulunmuştu.Planlama sürecine, Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü öğretim üyeleri Profesör Zekai Görgülü, Yardımcı Doçent Ali Kılıç, Dokuz Eylül Üniversitesi Mimarlık Fakültesi'nden Profesör Emel Göksu, Doçent Şebnem Gökçen Dündar, Öğretim Görevlisi Levent Ünverdi, Mimar Bülend Tuna, Kentsel Tasarımcı Ali Kural, Mimar Murat Şanal gibi alanında isim yapmış, söz sahibi şehir plancıları emek vermişti.İşte bu proje Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 11 Ağustos tarihli oturumunda reddedildi.

BU NOKTAYA NASIL GELİNDİ?

İsterseniz bu noktaya nasıl gelinmiş ona bakalım.Kamuoyunun bilmediği planla ilgili bu aşamaları başkan Toyran, Büyükşehir Meclisi'nde yaşanan kriz sonrası düzenlediği basın toplantısında açıkladı.

Bu açıklamaya göre;30 Mart 2014'te Söke Belediye Başkanlığı'nı kazanan Süleyman Toyran ve ekibi, Büyükşehir Yasası'nın getirdiği büyümeyi de hesaba katarak ve daha çağdaş bir Söke için kolları sıvar.

Amaçları, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planlarında; Üniversite Eğitim Kenti, Turizm Gelişme Bölgesi, Organize Tarım Bölgesi, Sanayi Kenti ve Turizm Cazibe Merkezi olarak gösterilen Söke'yi yüklendiği misyona yakışır hale getirmek vardır.Bu kapsamda, Söke kent merkezi ve yakın çevresinin mekansal dönüşümünü sağlamak amacıyla, göreve gelişlerinin daha 5. ayında önemli bir karar alırlar.

Belediye Meclisi'nin 8 Eylül 2014 tarihli toplantısında oy birliğiyle aldığı kararla, Söke'nin geleceğini kurtaracak 1/5000 ölçekli nazım imar planı revizyonu hazırlığına girişirler.1/5000 yetkisinin büyükşehirde olduğunu bildikleri için de bu kararını Aydın Büyükşehir Belediye Meclisi'nde de onaylatırlar. Ardından Söke'nin yaklaşık dörtte birini kapsayan çok geniş bir alanda 2 yılı bulan inşaat yasağı uygulanır ve hazırlanan plan Büyükşehir Belediye Meclisi'ne sunulur.

"ÇABAMIZ SÖKE'NİN GELECEĞİ İÇİNDİ"

Büyükşehir Belediyesi'nin yetkisinde olan bir konuda neden Söke Belediyesi emek ve para harcadı derseniz? Gelin onu da Söke Belediye Başkanı Süleyman Toyran'ın ağzından dinleyelim;"Söke'nin trafik sorunu malum. Bugünün Sökesi, ulaşımda ana arterleri olmayan, yetersiz yolları, dağınık ticari aksları, otopark sorunları, yeşil alan eksiklikleri ile gelişmeye kapalı bir durumdadır. Müdahale edilmediği taktirde, Söke bugün yaşanan bu ihmallerin sonuçlarını yakın bir gelecekte çok daha ağır bir biçimde yaşayacak. Yıllardır kendi kaderine terk edilen Söke, gelecekte kimsenin yaşamak istemeyeceği bir yer haline gelecek. Plan önerimiz, sadece yol genişlemesi ve panayır pazarı konularına indirgenmeyi hak etmemektedir. Yol genişliği artmadan ulaşımın rahatlamasına ve düzelmesine imkan yoktur. Ancak vatandaşların imar haklarının korunması planlamamızın ana kabullerindendir. 

Söke'nin gelişme alanları kısıtlıdır. Bir tarafı tarım alanları, bir tarafı jeolojik ve topoğrafik yapısı yerleşime uygun olmayan alanlar ile çevrilidir. Bu anlamda geniş, ana arter niteliğindeki yolların açılacağı, sıfırdan yapılaşacak alan yok denecek kadar azdır. Bu anlamda, başka bir alana kaydırılamayan kent merkezimizde, DSİ'nin de Söke Çayı Islah Projesi ile başlayan yenilenme ivmesi çerçevesinde, yapılabilecek tek şey yapılmış, yapılaşma faaliyeti durdurularak Deprem Yönetmeliği açısından da çarpık dokusu yenileme gerektiren, ekonomik ömrünü tamamlamış, eski yapıların çoğunlukta olduğu kent merkezinin yenilenmesine ilişkin çalışma başlatılmıştır. 1/5000 ölçekli plan önerimiz bu çabanın ürünüdür. Takdiri kamuoyuna bırakıyorum."

Gördüğünüz gibi, tamamen Söke'nin geleceği için iyi niyetle başlatılan ve büyük emek verilen bir çalışma sonuçsuz kaldı.Bence bu çalışmadaki en büyük eksiklik halktan kopuk bir şekilde yürütülmüş olmasından kaynaklanıyor.Çalışma 8 Eylül 2014 tarihli meclis toplantısının hemen ardından kamuoyuna açıklansa, sık aralıklarla toplantılar yapılsa, panolar ve çeşitli görsellerle yapılacaklar halka anlatılsa sonuç böyle olmazdı. Kamuoyunun desteğini alan bir projeyi Büyükşehir Belediye Meclisi de görmezden gelemezdi.

Aydın Denge/ Hüseyin IŞIK