AYM kamulaştırmalarda düşük değer yasasını iptal etti! 

Anayasa Mahkemesi (AYM) kamulaştırmalarda değer tespitinin daha düşük kalmasına neden olan yasa hakkında emsal bir karar verdi. AYM, değer tespitinin daha düşük kalmasına neden olan yasa hükmünün iptal edilmesi kararı aldı. 

Hükümetin torba yasa kapsamında kamulaştırmalarda bedelini daha düşük tutmak amacı ile yaptığı değişiklik Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi. Cumhuriyet Gazetesi'nden Mustafa Çakır'ın haberine göre; Anayasa Mahkemesi arazi bedelinin tespit edilme aşamasında objektif ölçülerin yüzde 50 ile sınırlandırılmasına neden olan yasayı iptal etti. Mahkeme, objektif değer artışı uygulamasıyla taşınmazın değerinde yüzde 300’lere varan artışlar yaşandığına ifade etti.  

Mahkemenin aldığı karara göre; yüzde 50 sınırı gerçek bedelin tespitini engelliyor. Bu durumda kişilere daha az ödeme yapılmasına neden oluyor. Uygulamada bilirkişi kurulu, kamulaştırılacak taşınmaz mal veya kaynağın bulunduğu bölgeye mahkeme heyeti ile birlikte gidiyor.  Hazır bulunan ilgilileri de dinledikten sonra taşınmaz mal veya kaynağın çeşitli özelliklerini kayıt altına alıyor.  

Kayıt altına alınan taşınmazın tespit edilen özellikleri arasında cinsi, yüz ölçümü, kıymetini etkileyebilecek bütün nitelik ve unsurlar ve vergi beyanı bulunuyor. Yasaya göre, bilirkişi ayrıca değeri tespit ederken “diğer objektif ölçüleri” de dikkate alıyor. 

Hükümetin geçen yıl nisan ayında yaptığı değer tespiti değişikliği ile bu durum değişmişti. Yeni alınan kararda “diğer objektif ölçülerin” değere etkisi, arazi bedelinin yarısı ile sınırlandırıldı. Yani yeni kararlar kurul kamulaştırılacak alanın değerini tespit ederken “diğer objektif ölçüleri” arazi bedelinin yarısını geçmemek üzere değerlendirmesinde göz önünde bulundurabiliyor. 

Tarsus 1. Asliye Hukuk Mahkemesi, Afyonkarahisar 1. Asliye Hukuk Mahkemesi ile Van 1. Asliye Hukuk Mahkemesi, kamulaştırma sebebiyle açılan bedel tespiti ve tescil davalarını bir karar bağlamıştı. Mahkemeler kamulaştırmasız el atma sebebiyle açılan tazminat davasında getirilen kuralın anayasaya aykırı olduğu kanısına vararak iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurmuştu.