Bakırköy Demirciler Çarşısı'nın esnafı kaçıyor!

Bakırköy’ün “köy” olduğu dönemde kurulan Demirciler çarşısı, korunması gereken eser olarak tescil edilince çivi çakılamaz hale geldi ve harabeye döndü. Onarım yapılamadığı için, yıllardır çarşıda ekmeğini kazanan esnaf da bir bir taşınıyor, çarşı git gide ıssızlaşıyor.

Bakırköy’ün tarihi simgelerinden olan yüzyılı aşkın tarihi geçmişe sahip, Demirciler ve Balıkçılar Çarşısı, geçtiğimiz yıl Anıtlar Kurulu tarafından 2. derece SİT alanı ilan edildi. Çarşıdaki binalar da korunması gereken eser olarak tescil edilince, Anıtlar Kurulu’ndan onay almadan onarım yapmak imkansız hale geldi. Çarşının SİT alanı ilan edildiği dönemde restorasyon, rölöve, restitüsyon projelerinin gerçekleştirileceği belirtilmişti. Geçen süreçte çarşının restorasyonu için tek bir çivi dahi çakılmamış olması yüzyıllık çarşının bakımsızlıktan harabeye dönmesine neden oldu. Esnaf da bakımsız ve harabe dükkanları bir bir terk etmeye başladı.

Arazi kiliseye ait

Çarşının bulunduğu arazi, Bakırköy Aya Yorgi Rum Kilisesi vakfına ait. 2011 yılında Azınlık Vakıflarının Mallarının İadesi düzenlemesinin ardından, Demirciler Çarşısı’nın bulunduğu alan da Aya Yorgi Rum Kilisesi Vakfı adına tescil edildi. Çarşı arazisinin azınlık vakfına devredilmesi üzerine 2015’in Eylül ayında Demirciler Çarşısı’nın yıkılıp alt kısmının otopark olduğu üst kısmında ise dükkanların olduğu bir çarşı planı gündeme gelmişti. Çevre esnafı ise, plana itiraz ederek kiliseye arazi vermeyeceklerini belirtmiş, dükkanların rant kapısı haline getirilmesine izin vermeyeceklerini açıklamışlardı.

Yıkıma karşı çıkan esnaf aralarında birçok sivil toplum kuruluşu, dernek ve partiden insanlarla birlikte 1. Bakırköy Tarihi Demirciler Çarşısı Şenliğini düzenlemiş ve imza kampanyası başlatmışlardı.

Araziye, Taş Mektep’te özel okulu bulunan merhum sanatçı Tarık Akan da talip olmuş ve eğitim kompleksi yapmak için girişimlerde bulunmuştu.

Aslına uygun restore edilmeli

Anıtlar Kurulu’nun, Demirciler Çarşısı’nı 2.derece SİT alanı ve binaları da korunması gereken eser olarak tescil etme kararının üzerinden bir yıl geçmesine rağmen, bölgenin onarımı için herhangi bir proje ortaya konulmadı. Yıllardır Demirciler Çarşısı’ndan alışveriş yapan vatandaşlar, çarşının bakımsız halinden üzüntü duyduklarını belirterek yetkililerin bir an önce çözüm bulmasını istiyor. Çarşıda alışveriş yaparken rastladığımız Mehmet Atak isimli vatandaş, “Yarım asıra yakın bir zamandır Bakırköy’de yaşıyorum. Çarşının eski canlı günlerini çok özlüyorum. Son bir yıldır bu sokaktan geçmek beni ürkütüyor. Camların çoğu kırık. İçerideki tüm tesisat yok edilmiş. Ben çarşının aslına uygun bir şekilde restore edilmesini istiyorum. Bu şekilde gelecek kuşaklara aktarılabilir” dedi.14 esnaf mağdur

Çarşının restore kararından sonra yakınlarında başka bir mekana taşınan Çayırlı Balık sahibi Murat Çetin, “Bu alan eski eser ilan edildi. Buraya katlı otopark yapmak için bizi çıkarttılar. Çarşının hali gördüğünüz gibi yıkık, dökük. Bakımsızlıktan her yanı dökülüyor. Buradaki esnafların çoğu farklı yerlere dağıldı. Bir ben kaldım bir de yan binadaki berber. Burası imar planından tarihi eser olduğu için çıkarıldı. Bizim de sonumuzun ne olacağı belli değil. 14 esnafız, hepimiz mağduruz” şeklinde konuştu.

‘Bilinçli olarak atıl bırakılıyor’

Bakırköy Kent Savunması’ndan İlknur Türkoğlu, konu ile ilgili yapmış olduğu açıklamada, “Demirciler Çarşısı’nın aslına uygun bir şekilde restore edilmesi ve geleneksel yapısının korunması gerekiyor. Bakırköy’e ait kültür varlığı olan bu çarşı, bilinçli olarak atıl durumda bırakılıyor. Anıtlar Kurulu tarafından 2. dereceden sit alanı olarak kabul edilmesine rağmen, Bakırköy Belediyesi tek bir çivi dahi çakmıyor. Alana katlı otopark yapılacağı iddiaları var. Biz Bakırköy Kent Savunması olarak, çarşımızı ranta kurban etmek istemiyoruz” ifadelerini kullandı.

Demirciler ismi yeni projede yok

Demirciler Çarşısı’nın arazisinin devrolduğu Bakırköy Aya Yorgi Kilisesi Vakfı Danışmanı Vahide Özsoy, rant iddialarının gerçeği yansıtmadığını belirterek, “Tarık Akan’ın Taş Okulu’nun hemen yan tarafında bulunan Demirciler Çarşısı’nda katlı otopark yapılacağı iddiaları doğru değildir. Vakfımız alanı aslına uygun restore edecektir. Anıtlar Kurulu’na projemizi sunduk ve onay beklemekteyiz” ifadelerini kullandı.

Demirciler Çarşısı isminin de değişeceğini belirten Özsoy, “Demirciler ismi yeni projede kullanılmayacaktır. İçerisinde farklı sektörlerden de dükkanların bulunduğu bu çarşının ismi, halk dilinde Demirciler olarak geçse de tarihinde böyle bir isim resmiyet kazanmamıştır” dedi.

İstanbul Gazetesi