Beklenen İstanbul depremi 11 şehri etkileyecek! Deprem Bilimci tek tek açıkladı: Bu bir bölge depremi olacak!
Prof. Dr. Haluk Eyidoğan, beklenen İstanbul depreminin 11 şehri etkileyeceğini açıkladı. Peki bu iller hangileri? İşte deprem uzmanının o son dakika açıklaması...
Deprem Bilimci Prof. Dr. Haluk Eyidoğan, beklenen büyük İstanbul depremi ile ilgili açıklamalarda bulundu. T24'te kaleme aldığı yazısında, İstanbul depreminin Marmara depremi olacağına dikkat çeken Eyidoğan, 4 Aralık 2023 tarihinde Mudanya açıklarında, Gemlik Körfezi’nde olan 5.1 büyüklüğünde deprem sonrası, İstanbul’un deprem tehlike ve kayıp riskleri konularının tekrar gündeme geldiğini belirtti.
Prof. Dr. Haluk Eyidoğan, 7.4 büyüklüğündeki 17 Ağustos 1999 depremi sonrası İstanbul özelinde deprem tehlikesinin ve kayıp risklerinin belirlenmesi için çok sayıda bilimsel araştırma yapıldığının ve hala süren çalışmalar olduğunun altını çizdi ve "Bu araştırmalar Marmara Denizi tabanında büyük bir depremin olma olasılığının çok yüksek olduğunu gösteriyor" açıklamasında bulundu.
İSTANBUL DEPREMİ, MARMARA DEPREMİ OLACAK
Eğer İstanbul’u etkileyecek bir büyük deprem olursa can kaybının, ağır hasar gören ve yıkılan bina sayılarının ve ekonomik kayıpların ne kadar büyük olabileceği ile ilgili tahminlerin İBB'nin sitesinde herkese açık olarak paylaşıldığını dile getiren Deprem Bilimci Prof. Dr. Haluk Eyidoğan, İstanbul ve deprem ilişkisi ile ilgili sorular sorulduğunda "Eğer Marmara Denizi tabanında İstanbul’u etkileyecek bir büyük deprem olursa o “İstanbul depremi, Marmara depremi olacak.”" dediğini aktardı.
Eyidoğan, yoğun ve dayanıksız yapılaşmanın olduğu bölgelerde büyük depremin 'bölge depremi' olduğuna dikkat çekti ve bu tezini güçlendirecek iki örnek açıkladı.
1999 VE 6 ŞUBAT DEPREMLERİ DE BÖLGE DEPREMİ
Prof. Dr. Haluk Eyidoğan, "7.4 büyüklüğündeki 17 Ağustos 1999 depremi Gölcük merkezli İzmit depremi şeklinde belirtiliyor. Fakat, o bir bölge depremidir. Bu depremden etkilenen ve can kayıpları ile toptan göçen binalar dahil çeşitli derecelerde hasarların oluştuğu il merkezlerinin deprem dışmerkezine uzaklıkları sırasıyla; İzmit 12 km, Adapazarı 39 km, Yalova 59 km, Bilecik 61 km, İstanbul 85 km, Bursa 94 km, Eskişehir 113 km, Bolu 142 km, Zonguldak 180 km ve Tekirdağ 210 km olmuştur" açıklamasında bulundu.
17 Ağustos 1999 İzmit depremi sırasında yırtılan fayın uzunluğunun 126 kilometre olduğunu aktaran Eyidoğan, "Yırtılma süresi ise 50 saniye olmuştur. Fayın batı ucu Yalova’da, doğu ucu ise Düzce ovasının hemen batısında uzanan Karadere’de bulunur. Bu büyük deprem sebebiyle, o tarihte ortalama 3.5 milyon konutta yaşayan ve Türkiye nüfusunun dörtte birine yakın 15.9 milyon kişi çeşitli derecelerde olumsuz etkilenmiştir. Depremde 285 bin 211 ev ve 42 bin 902 iş yeri büyük hasar almıştır" açıklamasında bulundu.
Depremin can kaybı ve ekonomiye etkisinin çok ağır olduğunu aktaran Eyidoğan, söz konusu depremde 18 bin kişinin hayatını kaybettiğine ve GSYH’nın yüzde 10'unun kaybedildiğine dikkat çekti.
Prof. Dr. Haluk Eyidoğan, ikinci örneğini de Kahramanmaraş merkezli meydana gelen depremlerden verdi ve şu şekilde konuştu:
"7.8 büyüklüğündeki 6 Şubat 2023 depremi Kahramanmaraş depremi şeklinde belirtiliyor, ancak o bir bölge depremidir. Depremde yırtılan fay, Doğu Anadolu Fayı’nın Elazığ’ın Sivrice’sinden Hatay’ın Kırıkhan’ına kadar uzanan güney parçasıydı. Ortalama 300 kilometre uzunluktaki bu diri fay 80 saniyede yırtılarak 7.8 büyüklüğünde bir deprem oluşturdu. 11 il, 13 milyon kişi ve 5.5 milyon konut etkilendi ve 51 bin vatandaşımızı toprağa verdik. 107.608 yaralı vardı. 830.000 bağımsız birim kullanılmaz halde hasar aldı. 2.3 milyon vatandaş evsiz kaldı."
Depremde ekonomik kaybın GSYH’nın yüzde 9.63’ü olduğuna dikkat çeken Eyidoğan, "Toplamda 103 milyar dolar, yani bugünkü kurla yaklaşık 3 trilyon TL ekonomik kayıp ortaya çıktı. 2023 yılı genel bütçesinin 4 trilyon 469 milyar 570 milyon TL olduğu düşünülürse büyük depremlerin nüfusun yoğun ve ekonomik etkinliği yüksek olduğu bölgelerde ne kadar önemli kayıplara sebep olacağı görülüyor" ifadelerini kullandı.
BEKLENEN İSTANBUL DEPREMİ NEDEN MARMARA DEPREMİ OLUR?
Marmara Denizi tabanında oluşması beklenen 7.0 ve daha büyük bir depremde, merkezinden 100 kilometrelik yarıçaplı alan içerisinde (Şekil) can ve ekonomi kayıplarına neden olacak 11 il olduğunun altını çizen deprem bilimci Eyidoğan, Bu şehirleri Balıkesir, Bilecik, Bursa, Çanakkale, Edirne, İstanbul, Kırklareli, Kocaeli, Sakarya, Tekirdağ ve Yalova olarak açıkladı.
"Bu illerin arasında 7 ilin Marmara Denizi’ne kıyısı vardır. Marmara Bölgesi yaklaşık 72 bin 666 kilometrekarelik büyüklüğü ile Türkiye'nin toplam alanının yüzde 9.32'sini kapsıyor. Marmara Denizi ise yaklaşık 11 bin kilometrekarelik yüzölçümüyle bu bölgenin bir iç denizi durumunda olup bölgenin tam ortasında yer alır" bilgilerini verdi.
TÜİK tarafından yayınlanan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları-2022'ye göre Marmara Bölgesi'ni oluşturan 11 şehrin toplam nüfusunun 26 milyon 530 bin 314 olduğunu aktaran Eyidoğan, "Yani, Türkiye nüfusunun yüzde 31.11'i Marmara Bölgesi'nde yaşıyor. Marmara'da konut sayısı 6 milyon 840 bindir. Buna göre, Türkiye’deki konut sayısının yüzde 34.15'i Marmara bölgesinde bulunuyor" ifadelerini kullandı.
11 ŞEHİR ETKİLENECEK
"Böylesine yüksek nüfus yoğunluğu ve ekonomik potansiyeli olan 72 bin 666 kilometrekarelik bir coğrafyada büyük bir depreme hazırlıksız yakalanma senaryosunu düşünmeyi dahi istemem" diye konuşan Eyidoğan olabilecekleri aktardı.
"Kocaeli Körfezi ağzından yola çıkan, Yassıada’nın 7 km güneyinden geçerek Tekirdağ’ın Hoşköy kıyısına uzanan ve yaklaşık 150 km uzunluğu olan Kuzey Marmara Fayı (Ana Marmara Fayı) tarihsel kayıtlara göre 1766 yılından beri büyük deprem sessizliğini koruyor" diye konuşan Prof. Dr. Haluk Eyidoğan, her sene çok sayıda küçük ve bazen de orta kuvvette (Örneğin: Silivri açıkları, 26 Eylül 2019, M: 5.7) depremlerin olduğu fayın, bir gün bütün gücüyle yırtılırsa ve büyüklüğü 7.0 ve daha çok olan bir deprem üretmesi halinde 11 şehirle birlikte tüm Marmara'nın etkileneceğine dikkat çekti.
Kamu çalışanlarına kira yardımı ne zaman yapılacak?
