Binanız sağlam mı? Risk tespiti nasıl yapılıyor? A'dan Z'ye risk tespiti...

Yaşanılan büyük felaketten sonra yüz binlerce kişi binasının ne kadar güvenli olduğunu öğrenmek istiyor. Peki bunun içi  hangi tespit yöntemi seçilmeli? Binanız sağlam mı? Risk tespiti nasıl yapılıyor? A'dan Z'ye risk tespiti... Binaların sağlam olup olmadığını öğrenmek isteyen milyonlarca insan ise risk tespiti yaptırıyor

Kahramanmaraş Merkezli depremlerin ardından binlerce konut yerle bir oldu. Binaların sağlam olup olmadığını öğrenmek isteyen milyonlarca insan ise risk tespiti yaptırıyor. Peki Risk tespiti nasıl yapılıyor? A'dan Z'ye risk tespiti...

RİSK TESPİTİ NASIL YAPILIR?

Hürriyet Gazetesi'nde yer alan habere göre;  İstanbul’da 55 yaşında bir binada risk tespit işlemi kademe kademe incelendi. Uzmanlarla birlikte karot alındı, demirleri kontrol edildi ve laboratuvara gidildi.

İstanbul Şişli'de 55 yaşında 5 katlı bir binada, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı lisansı olan, İSKA Dönüşüm Yapı Laboratuvarı kurucu ortağı Arif Acar ve ekibi inceleme yaptı. Bina sakinleri kentsel dönüşüm kapsamında yapılarını yenilemek için risk tespiti başvurusunda bulunduklarını belirtti. Ekipler binanın riskli yapı statüsünde olup olmadığını anlamak için hemen sürece başlandı. 

Ekipler ilk olarak binanın statik projesini istiyor ve projeye uygunluğa bakılıyor.  Fakat eski yapılarda bu proje olmadığı için rölöve çiziliyor.  Binanın üç boyutlu modellemesi için rölövenin doğru ve detaylı yapılması önemli  işartlardan biri.

Binanın rölövesi çizildikten sonra karot için yer  seçiliyor...

KAROT TESTİ NASIL OLUYOR?

Tüm cepheleri açıkta olan en alt kat inceleme katı olarak kabul ediliyor ve zemin katta çalışmalar başlıyor. Yönetmeliğe göre en az 6 karot örneği alınması gerekiyor.  Bunun için ekipler bir cihazla 12 kolonda beton dayanımına bakıyor ve en düşük değerdeki 6 kolon tespit ediliyor.

Kolon tespit edildikten sonra  ekipler binanın statiğine zarar vermeden yine bir cihazla çalışarak kolonda demir olmayan alan  tespit ediliyor. Bu alana işaret konulduktan sonra karot ustası karot çıkarma işlemini yapıyor. 6 farklı yerde bu işlem tekrarlanıyor.

DEMİRLER KONTOL EDİLİYOR!

Karottan testinden sonra sıra demirler incelemeey alınıyor.  Bunun için de 3 kolonda ‘derin sıyırma’ işlemi yapılıyor.

3 derin sıyırma dışında binaya tahribat vermeden 3 farklı yerde de röntgen çekilerek demir kullanımına bakılıyor.  Ayrı bir ekibin de sismik zemin etüdü yaptığı bilgisi  paylaşılıyor.  Alan çalışması 10 katı aşmayan bir binada yaklaşık 1.5 ila 2 saat sürüyor.

VE SONUÇ...

Tüm bu işlemlerin ardından alınan numunelerle laboratuvara gidiliyor. Burada önce karotların kesme işlemi yapılıyor. Beton testine girmesi için her iki uç pürüzsüz hale geliyor ve dayanımı ölçülüyor.

Binanın 3 boyutlu modellemesini yapan inşaat mühendisi sahadan gelen verileri ve karot örneklerini bakanlığın belirlediği uygulamaya alıyor. 

Yapılan analizin sonucuna gör binada bugün yasak olan, dayanımı en düşük düz demir kullanıldığı ortaya çıktı.  (S220) 

Güncel yönetmeliklerde az katlı yapılarda dahi C25 beton şartı bulunuyor. Bu yapısına göre C30-35’e kadar çıkıyor. Oysa inceleme yapılan binada beton sınıfı C9 olarak belirleniyor.