Birden çok evi olana kademeli ek vergi sistemi nasıl işlemeli? Bu yapılmazsa vergi de işe yaramaz!
Merkez Bankası tarafından gündeme getirilen birden çok evi olana kademeli ek vergi önerisi konut piyasasında gündeme oturdu. Peki birden çok evi olana kademeli ek vergi sistemi nasıl işlemeli? Prof. Dr. Murat Batı, tek tek yapılması gerekenleri açıkladı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından birden fazla evi olanlardan kademeli (ek) vergi alınması gündeme getirildi. Bu durum birden çok konuta sahip olanları telaşlandırırken, uzman isimlerden de pek çok yorum geldi.
T24 köşe yazarı Prof. Dr. Murat Batı, bugün birden fazla konutu olana “kademeli ek vergi” konusunu köşesine taşıdı. Konuya ilişkin açıklamasına "İlk etapta kulağa çok hoş gelen bu önerinin hayata geçmesi durumunda fare bile oluşturmayacağını izah etmeye çalışayım" diyerek başlayan Murat Batı, 'Peki birden fazla evi olanlardan ne tür vergi alınabilir?' sorusunun yanıtını verdi.
BİRDEN FAZLA EVİ OLANLARA NASIL VERGİ GETİRİLEBİLİR?
Prof. Dr. Murat Batı, birden fazla evi olanlardan alınması düşünülen ve ilk akla gelen verginin gelir vergisi olduğunu belirtti ve "Gelir Vergisi Kanunu m.1’e göre gelir vergisine tabi olmanın ilk şartı bir kişinin bu evden gelir elde etmesidir. Bu noktada birden fazla evi olan kişi bu evi satmadığı ya da kiraya vermediği sürece bu evden gelir vergisi alınması olası değil" ifadelerini kullandı.
Harcama vergileri için de bu durumun pek mümkün olmadığını belirten Murat Batı, "Yani bir kişi sahip olduğu evi satarsa KDV’ye tabi tutulabilir ve bu satış tutarı üzerinden daha yüksek bir harç alınabilir" dedi ve bu kısımın detaylandırılabileceğine, ancak konunun özünden sapılmaması amacıya harcamalar üzerinden alınan vergiler için de -satış olma koşuluyla- kısıtlı vergi alınmasının söz konusu olabileceğine dikkat çekti.
ÇÖZÜM NASIL OLMALI?
Murat Batı, söz konusu yazısında birden fazla evi olanlar için en rasyonel şekilde servet üzerinden alınan vergilerin düşünülebileceğinin altını çizdi.
"Ülkemizde servet üzerinden alınan dört tür vergi bulunuyor. Bunlar emlak vergisi, değerli konut vergisi, motorlu taşıtlar vergisi ve veraset ve intikal vergisi olarak biliniyor. Konumuzu doğrudan ilgilendiren ise emlak ve değerli konut vergisi oluyor. Bağış halinde de veraset ve intikal vergisi devreye girer" ifadelerine yer veren Batı, 2024 yılı için vergi değeri 12 milyon 880 bin TL'den fazla konutlar için değerli konut vergisi alındığını belirtti.
Murat Batı, vergi değerinin gerçek seviyesine çıkarılması gerektiğini dile getirdi ve "Çünkü bir gayrimenkulün gerçek satış bedeliyle (rayiç bedel) belediyede kayıtlı bedeli olan vergi değeri arasında parasal rakam olarak oldukça büyük bir fark oluyor" dedi.
Bu sebeple hem emlak vergisi hem değerli konut vergisi hem de getirilecek kademeli ek vergi hesaplamasında EVK m.29’daki “vergi değerinin” kullanılmamasının, bunun yerine Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce yapılacak bir değerleme sonucunda bulunan bir değer üzerinden bu verginin tarh ve tahakkuk ettirilmesinin gerektiğine vurgu yapan Batı, "Bu şekilde bu dahiyane ek vergi fikri beklenen amaca hizmet eder duruma gelir. Tersi halde pek işe yaramaz" ifadelerini kullandı.
Batı, konuya ilişkin yazısını "Bu sebeple matrahı oldukça düşük ve gerçekten uzak bu denli güçlü vergilendirme potansiyeline sahip emlak sahasının vergiye tabi değerinin yani matrahının yeniden değerlendirilmesi vergilemede adalet açısından da oldukça önemli" diyerek tamamladı.
