Bodrum'da tarihi mezar üstündeki kaçak yapılar yıkıldı

Muğla'nın Bodrum ilçesine bağlı Turgutreis beldesi İnaltı mevkiinde Karya uygarlığı dönemine ait kaya mezarı ve oda mezarlarının üzerinde yükselen lüks villaların kaçak havuzları yıkıldı. İki kaçak havuzdan birinin yıkımına önceki gün sahibi tarafından başlanırken, diğerinin sahibi karara uymadığı için Turgutreis Belediyesinin yıkım ekipleri dün havuzu yerle bir etti. Muğla Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu'nun kararına dayanarak havuzların yıkıldığını belirten Anavatan Partili Turgutreis Belediye Başkanı Ali Server Yazgan, "Koruma altında olan bölgede inşaatların yapımından itibaren tüm yasal girişimleri ve uyarıları yaptık. Koruma kurulu kararı çıktığında kaya mezarının 25 metrelik koruma bandı içerisinde kalan villayı da yıkacağız" dedi.

Akdeniz Üniversitesi Öğretim Üyesi Arkeolog Prof. Fahri Işık'ın, geçtiğimiz Nisan ayında Bodrum'daki bir toplantıda Karya krallarına ait mezarlar üzerine yüzme havuzlu villa yapılarak satışa çıkarıldığını açıklayıp Bodrum Kaymakamlığı'na bildirmesiyle ortaya çıkan tarih katliamı, Yeni Asır Gazetesi'nin ısrarlı takibi ile önlendi. Yeni Asır Gazetesi'nin daveti ile Turgutreis'e gelerek villaları yerinde inceleyen Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay'ın talimatı sonrasında harekete geçen Muğla Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, 23 Mayıs 2008 tarihinde kaçak havuzun ve duvarın yıkılmasına, villaların da yapı kullanma izinlerinin iptal edilmesine karar verdi. Ayrıca ilgililer hakkında yasal işlem başlatıldı.
Kurul kararının Turgutreis Belediyesine tebliğ edilmesinin ardından belediye yetkilileri de kaçak havuzun yıkılması için Haziran ayı içerisinde encümen kararı aldı ve villa sahibine tebliğ ettiler. Belediye encümeni ayrıca havuz yanında bulunan villanın da iskan ruhsatını iptal etti.

Diğeri dava etti

Muğla Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu ile Turgutreis Belediyesi'nin aldığı yıkım kararının ardından villa sahiplerinden Alim Şaşmaz, karara uyarak önceki gün kendi bahçesindeki havuzu yıkmaya başladı. Yıkım çalışmalarını sürdüren inşaat işçisi Bircan Özer, yıkım işini kendisine villa sahibi Alim Şaşmaz'ın verdiğini belirterek, "Antik kaya mezarına 25 metre mesafede inşaat yapılamadığı için havuzu yıkıyoruz" dedi. 

Kaya mezarı üzerinde bulunan ve Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay tarafından da incelenen kaçak havuzun ve villanın sahibi ise kendisine tebliğ edilen yıkım kararının ardından mahkemeye başvurdu. Villa ve kaçak havuzun sahibi İzzet Aktaş, Muğla İdare Mahkemesine başvurarak villanın iskanının iptalini durdurmak için yürütmeyi durdurma davası açtı.
Turgutreis Belediye Encümeni kararının ardından Müze Müdürlüğü'nden uzman isteyen belediye ekipleri, arkeolog Ece Benli Bağcı ve belediye teknik elemanı Üstün Diyarbakırlı gözetiminde kaçak havuzu yıkmak için villaların bulunduğu İnaltı mevkiine geldiler. Jandarma ekiplerinin yoğun güvenlik önlemi aldığı bölgede yıkım çalışması dün sabah saat 09.30 sıralarda beton kırıcılarla başladı. Yıkım sırasında kendilerini müteahhit firma görevlileri olarak tanıtan 4 kişi, yıkım kararının kendilerine tebliğ edilmediği ve mal sahibinin olay yerinde bulunmadığını gerekçe göstererek yıkıma engel olmak istediler. Belediye ekiplerinin tebliğ kararını göstermeleri üzerine 4 kişi olay yerinden ayrıldılar.

İki tane daha var

Beton kırıcılarla başlayan yıkım çalışması, daha sonra çağırılan kepçe ile devam etti. Arkeolog Ece Benli Bağcı Kaya mezarın ortasında çatlak bulunduğu gerekçesiyle mezara yakın kısımların kepçe ile yıkılmamasını istedi. Daha sonra ana hatları ile Kaya mezar yanındaki iki villanın havuzunun yıkımı gerçekleştirildi. Turgutreis belediyesi ekipleri aynı yerdeki iki havuzun daha kaçak olduğunu, işlemler tamamlanınca yıkılacağını açıkladılar.

Tahribat ortaya çıktı

Bodrum'a "Miken Eserleri ve Yunan Kolonizasyonu" ile ilgili bir konferans vermek amacıyla gelen Akdeniz Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Fahri Işık, Turgutreis'te İnaltı mevkiinde yaptığı inceleme sırasında Karya Krallarına ait kaya mezarı üzerine villalar yapıldığını tespit etti. Tahribat, Prof. Fahri Işık konferans sonrası eski Kale çalışanı Ali Uçarer ile yaptığı incelemenin ardından Bodrum Kaymakamlığına durumu bildirmesi ile ortaya çıktı. 3000-3500 yıllarına ait olduğu tahmin edilen Karya dönemine ait mezarları üzerinde zeytinyağı işleme bölümü ve kanalları bulunmuş eserin tahribata uğraması büyük tepki çekmişti.

Yeni Asır Gazetesi Bodrum'un Turgutreis beldesinde yaşanan tarih katliamını ilk olarak 'Kraldan satılık mezarlı villa' başlığı ile 13 Mayıs 2008 tarihinde manşete taşıdı. Yaşanan tahribatı 6 kez manşetinden duyuran Yeni Asır Gazetesi'nin ısrarlı takibi ile kral mezarı üzerine yapılan kaçak havuz 58 gün sonra yıkıldı.

Başkan Yazgan: Villalar da tehlikede

Turgutreis Belediye Başkanı Anavatan Partili Server Ali Yazgan da, koruma altında olan bölgede inşaatların yapımından itibaren tüm yasal girişimleri ve uyarıları yaptıklarını hatırlattı. Muğla Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'nun talimatı gereğince kaya mezarına yakın olan ve 25 metrelik koruma bandı içerisinde kalan villayı da yıkacaklarını belirten Yazgan, "Kimsenin, özellikle tarih ile iç içe olan bölgede yasadışı hareket etmesine müsaade etmeyiz. Kurul başta bizi suçladı. Ancak olayın başından itibaren belediye ile birlikte hareket etselerdi, bugün bu sıkıntılar yaşanmazdı. Kaya mezarlarının olduğu bölgeyi en iyi şekilde koruyup, gerekli düzenlemeyi yapacağız. Vilalar da yıkılabilir" diye konuştu.

Zeki ÖZKESKİN - Osman AKÇA / Yeni Asır