Bursa'da yeni çevre düzeni planı: Sanayi alanları artacak mı?
Bursa’nın 2040 Yılı 1/100.000’lik Çevre Düzeni Planı, kentte bir kez daha ‘sanayi alanları’ tartışmasını gündeme taşıdı. Sanayiciler, kentte büyük ölçekli yatırımlar için alan kalmadığını ileri sürdü.
Sanayi kenti Bursa, 3.1 milyonluk nüfusuyla göç alan kentlerin başında bulunuor. Dünya'dan Era Özarfat'ın haberine göre; artan nüfus, şehrin gelişim potansiyeli kentin en az 20 yıl sonrasının planlanmasını gerektiriyor. Buradan yola çıkan Bursa Büyükşehir Belediyesi, kentin yeni anayasası niteliğindeki 2040 Yılı 1/100.000’lik Çevre Düzeni Planı için harekete geçti. İçinde Bursa’nın yatırımcı kuruluşları, ilçe belediyeleri, Bursa Kent Konseyi, BTSO, sanayici ve iş adamları dernekleri, kamu kurum ve kuruluşları, organize sanayi bölgeleri, belediye şirketleri ve üniversitelerin de bulunduğu geniş bir kesimin görüşleri de alınıyor. Bursa’nın yeni anayasasında sürdürülebilir kent ve sanayi dengesi üzerinde en çok konuşulan konular. Gelişen sanayi ve artan göç sebebiyle Bursa’nın planlı büyütülmesi gerekliliği ortaya çıkarılırken, kentin refah seviyesinin yükseltilmesi ve sanayinin katma değerli üretime odaklanması için de yeni alanların oluşturulması da gündeme getiriliyor.
“Daha fazla sanayiyi Bursa kaldırmaz”
İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Bursa Şube Başkanı Mehmet Albayrak, Türkiye’nin büyümesinin üretim ve ihracatta olduğuna vurgu yaparak, sanayi yapılanmasının yok sayılamayacağını fakat bu konuda çekinceleri olduğunu dile getirdi. Bursa’nın verimli topraklarıyla önemli bir tarım kenti olduğuna ve Kovid-19 salgıı sürecinde özellikle tarım ve gıdanın ne kadar stratejik öneme sahip olduğunun bir kez daha anlaşıldığını belirten Albayrak, “Bursa’nın korunması gereken çok önemli 4 alanı var. Tarım alanları, su kaynakları, Uludağ ile kıyı ve göllerimiz. Bunları korumayı bugüne kadar başaramadık. 1/100.000 plan çalışmaları yapılıyor. Bundan sonra daha fazla sanayiye izin vermeden Bursa’nın verimli topraklarını korumamız lazım. Ova Koruma Kanunu doğru şekilde işletilmeli. Sanayi her yere yapılabilir ama şeftaliyi her yerde üretemezsiniz. Yatırıma karşı değiliz ancak doğru planlama yapılmalı. Daha fazla sanayiyi Bursa kaldırmaz” dedi. Özellikle kent merkezindeki depreme dayanıksız yapıların rehabilite edilmesi ve nüfus yoğunluğunun azaltılması için uydu kentler yapılmasını desteklediklerini belirten Albayrak, “Kent üzerindeki deprem riskini azaltmak adına, can güvenliği öncelenerek kent merkezindeki yapıların dönüştürülmesi için uydu kentler yapılması doğru bir yaklaşımdır. Ancak bu yolla yeni yerleşim alanları açmak Bursa’ya nüfus ithalinden başka bir şeye yaramaz” açıklamasında bulundu.
“Nitelikli boş alanlar oluşturulmalı”
Bursa’nın bundan sonraki süreçte nitelikli sanayi ve turizm değerleriyle büyümesi gerektiğine dikkat çeken Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş ise yeni sanayi alanlarının açılmasından ziyade sanayinin yüksek katma değer odaklı büyümesini istediklerini ifade etti. Sanayileşme sürecinin geçmişte doğru yönetilmediğini dile getiren Aktaş, sanayinin göçü doğurduğunu, bunu da doğru yönetmek için nitelikli boş alanların oluşturulması gerektiğini söyledi. Aktaş, kent merkezinde kalmış, büyüme alanı bulamayan ancak büyümek isteyen iş yerlerinin mevcut yerlerini terk ederek KOBİ’ler için belirlenen alana taşınmaları durumunda KOBİ OSB projesine belediye olarak onay verebileceklerine de dikkat çekti.
“Ölçek ekonomisine uygun büyüklükte yatırım alanları yok”
Bursa’da mevcut sanayi bölgelerinin büyük ölçekli yatırımlar için yetersiz kaldığına ve diğer yandan kentte arsa bedellerinin de oldukça yüksek olduğuna dikkat çeken Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Başkanı İbrahim Burkay, “Gelişmiş ülkelerde sanayiye ayrılan pay yüzde 3 seviyesinde. Bursa’nın toplam yüzölçümü içerisinde ise mevcut sanayi alanları binde 8’lik bir paya sahip. Bu sınırlı paya rağmen Bursa ekonomisindeki gelirin yüzde 46’sı sanayi kaynaklı. Avrupa Birliği ortalamasından bile daha yüksek bir gelir oluşturan bu somut örnekten hareketle, şehrin anayasası olarak uygulamaya alınacak olan şehir planı, gelecek 50 yılımıza şekil verecek nitelikte kurgulanmalıdır” dedi. Bursa’da sanayinin rekabet gücünü sekteye uğratan en önemli sorunun ölçek ekonomisine uygun büyüklükte yeni yatırım alanlarının bulunmaması olduğunu vurgulayan Burkay, “Yeni kurulacak sanayi alanlarının kentin üzerindeki yükü hafifletecek, lojistik altyapı ile birlikte artan ticaret hacmine cevap verecek, yapı stoku ve kentsel dönüşüm süreçlerine katkı sağlayacak, sosyal ihtiyaçlara ve yaşamsal alanlara çözüm üretecek, uydu kentler ve yeşil alanlarla entegre bir yapıda geliştirilmesi gerekiyor” diye konuştu.