Ekonomi

Bütçe uygulama sonuçları açıklandı!

Bütçe gelirleri kasım ayında 109,7 milyar lira, giderleri ise 96,3 milyar lira olarak hesaplandı. Bütçe kasım ayında 13,4 milyar lira fazla verirken ocak-ekim döneminde, 132,1 milyar lira açık verdi.

Türkiye'nin merkezi yönetim bütçe gelirleri kasım ayında 109,7 milyar lira, giderleri  ise 96,3 milyar lira olarak açıklandı.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, kasım ayına ilişkin bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı. Sonuçlara göre, kasım ayında bütçe gelirleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 31,8 yükselerek109 milyar 746 milyon lira, bütçe giderleri yüzde 27,5 artışla 96 milyar 316 milyon lira oldu.

Ocak-kasım döneminde ise bütçe gelirleri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 16,1 yükselerek 931 milyar 934 milyon lirayı, bütçe giderleri yüzde 18,8 artarak 1 trilyon 63 milyar 987 milyon liraya ulaştı. Böylece merkezi yönetim bütçesi kasım ayında 13 milyar 430 milyon lira fazla, ocak-kasım döneminde 132 milyar 53 milyon lira açık verdi.

Anadolu Ajansı'nda yer alan habere göre; merkezi yönetim bütçesinden ocak-kasım döneminde 1 trilyon 63 milyar 987 milyon lira harcama gerçekleştirilirken, bütçe gelirleri 931 milyar 934 milyon liraya ulaştı.

Buna göre, merkezi yönetim bütçe giderleri, Kasım 2019'da 75 milyar 513 milyon lira iken geçen ay yüzde 27,5 artışla 96 milyar 316 milyon liraya yükseldi. Böylelikle 2020 yılında merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 1 trilyon 95 milyar 461 milyon lira ödeneğin yüzde 8,8'i kullanılmış oldu.

Faiz hariç bütçe giderleri kasımda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 27,6 artışla 86 milyar 824 milyon lirayı buldu. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı yüzde 9,1 olarak hesaplandı.

Kasımda personel giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 12,3 artarak 24 milyar 903 milyon lira olurken, personel giderleri için bütçede öngörülen 282 milyar 488 milyon lira ödeneğin yüzde 8,8'i kullanıldı.

Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, kasımda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 15,4 artışla 4 milyar 107 milyon lira oldu ve bütçede öngörülen 48 milyar 120 milyon lira ödeneğin yüzde 8,5'i harcandı.

Söz konusu dönemde, mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 75 milyar 550 milyon lira ödeneğin yüzde 14,7'si kullanıldı. Kasımda yüzde 52,3 artan mal ve hizmet alımı giderleri 11 milyar 108 milyon lira olarak gerçekleşti.

Cari transferler, kasım ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 33,2 artarak 34 milyar 110 milyon liraya çıktı. Bütçede öngörülen 451 milyar 122 milyon lira ödeneğin yüzde 7,6'sı kullanıldı.

Kasım ayında 8 milyar 89 milyon lira sermaye gideri, 2 milyar 448 milyon lira sermaye transferi yapıldı, borç verme giderleri ise 2 milyar 60 milyon lira oldu. Faiz giderleri kasımda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 27,2 artışla 9 milyar 492 milyon lira olarak kayıtlara geçti.

Bütçe gelirleri

Merkezi yönetim bütçe gelirleri, Kasım 2019'da 83 milyar 289 milyon lira iken geçen ay yüzde 31,8 artarak 109 milyar 746 milyon liraya yükseldi. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin kasım ayı gerçekleşme oranı 2019'da yüzde 9,5 olarak kayıtlarda yer alırken, geçen ay yüzde 11,5 oldu.

Vergi gelirleri tahsilatı, geçen ay 2019'un aynı ayına göre yüzde 35,3 artarak 99 milyar 248 milyon liraya çıktı. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise yüzde 12,6 olarak hesaplandı.

Bu dönemde genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri yüzde 3,8 yükselerek 7 milyar 728 milyon liraya ulaştı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 2 milyar 206 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 564 milyon lira olarak belirlendi.

Vergi türleri bakımından kasımda geçen yılın aynı ayına göre, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 81,6, özel tüketim vergisi yüzde 51,3, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 2,9, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 80,4, damga vergisi yüzde 15,6, harçlar yüzde 20,8, gelir vergisi yüzde 9,3, diğer vergiler 59,1 ve kurumlar vergisi yüzde 14,5 artış gösterdi.

Ocak-kasım dönemi gerçekleşmeleri

Merkezi yönetim bütçe giderleri Ocak-Kasım 2019 döneminde 895 milyar 418 milyon lira iken, bu yılın aynı döneminde yüzde 18,8 artışla 1 trilyon 63 milyar 987 milyon liraya yükseldi. Böylelikle 2020 yılında merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 1 trilyon 95 milyar 461 milyon lira ödeneğin yüzde 97,1'i kullanılmış oldu.

Faiz hariç bütçe giderleri ocak-kasım döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 16,9 artarak 934 milyar 914 milyon liraya ulaştı. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı yüzde 97,7 olarak hesaplandı.

Personel giderleri, aynı dönemde yüzde 15,8 artarak 269 milyar 695 milyon lira olurken, personel giderleri için bütçede öngörülen 282 milyar 488 milyon lira ödeneğin yüzde 95,5'i kullanıldı.

Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, bu dönemde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12,7 artışla 44 milyar 399 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 48 milyar 120 milyon lira ödeneğin yüzde 92,3'ü harcandı.

Ocak-kasım döneminde mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 75 milyar 550 milyon lira ödeneğin yüzde 98,8'i kullanıldı. Bu dönemde yüzde 11,5 artışla 76 milyar 679 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri gerçekleşti. Cari transferler yüzde 23 artarak 445 milyar 457 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 451 milyar 122 milyon lira ödeneğin yüzde 98,7'si harcandı.

Bu dönemde 67 milyar 4 milyon lira sermaye gideri, 9 milyar 223 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri ise 24 milyar 457 milyon lira oldu. Faiz giderleri yüzde 38,4 yükselişle 129 milyar 73 milyon lira olarak kayıtlara geçti.

Bütçe gelirleri

Merkezi yönetim bütçe gelirleri, geçen yılın ocak-kasım döneminde 802 milyar 479 milyon lira iken bu yılın aynı döneminde yüzde 16,1 artarak 931 milyar 934 milyon liraya yükseldi. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin ocak-kasım dönemi gerçekleşme oranı 2019'da yüzde 91,2 olarak kayıtlarda yer alırken, bu yılın aynı döneminde yüzde 97,4 oldu.

Vergi gelirleri tahsilatı, söz konusu dönemde yüzde 23 artarak 754 milyar 593 milyon liraya ulaştı. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise yüzde 96,2 olarak tespit edildi.

Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri yüzde 7,5 azalarak 152 milyar 27 milyon liraya düştü. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 18 milyar 52 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 7 milyar 263 milyon lira olarak belirlendi.

Vergi türleri bakımından ocak-kasım döneminde geçen yılın aynı dönemine göre, gelir vergisi yüzde 3,5 düşerken, kurumlar vergisi yüzde 33,6, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 25, özel tüketim vergisi yüzde 39,4, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 19, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 27,1, damga vergisi yüzde 10,1, harçlar yüzde 33,4, diğer vergi gelirleri yüzde 35,8 arttı.