Ekonomi

Cumhurbaşkanlığı depremin faturasını hesapladı! İşte kalem kalem deprem felaketinin ekonomiye maliyeti!

Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın raporuna göre, Kahramanmaraş ve Hatay depremlerinin yol açtığı felaket Türkiye ekonomisine 2 trilyon liraya mal olacak.Başkanlığın internet sitesinde yayınlanan ‘2023 Kahramanmaraş ve Hatay Depremleri Raporu’nda, deprem felaketlerinin yol açtığı kayıp ve hasarın boyutuna yer verildi

Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Kahramanmaraş ve Hatay depremlerinin yol açtığı felaketin Türkiye ekonomisine olan maliyetini açıkladı. Başkanlığın internet sitesinde yayınlanan ‘2023 Kahramanmaraş ve Hatay Depremleri Raporu’nda, deprem felaketlerinin yol açtığı kayıp ve hasarın boyutuna yer verildi.

 

Rapora göre, ülkemizde 1900 yılı ile 2023 yılı arasında can kaybına veya hasara yol açan 269 deprem meydana geldi. Can kaybı ve ağır hasarlar açısından; en büyük depremler, 2023 Kahramanmaraş, 1939 Erzincan ve 1999 Gölcük merkezli Marmara depremi olarak sıralandı. 6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş'ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde yaşadığımız iki deprem ile 20 Şubat'ta Hatay'ın Yayladağı ilçesinde gerçekleşen deprem 11 ilde büyük yıkımlara neden oldu.

48 BİN KİŞİ HAYATINI YİTİRDİ

Rapora göre, depremler sebebiyle 48 binden fazla insan hayatını kaybederken, yarım milyondan fazla bina hasar gördü. Aynı zamanda iletişim ve enerji altyapısı zarara uğrarken önemli boyutlarda maddi kayıplar oluştu. Depremden etkilenen 11 ilin toplam nüfusu, 2022 verilerine göre, 14 milyon 13 bin 196 kişi. Türkiye nüfusunun yaklaşık yüzde 16,4'üne tekabül eden bu nüfusun 13 milyon 553 bin 283'ü il ve ilçe merkezlerinde ikamet ediyor. Kalan kısmın yani 459 bin 913 kişi ise belde ve köylerde yaşıyordu.

İSTİHDAMDAKİ PAYI YÜZDE 13

Rapora göre, 11 şehrimizi kapsayan afet bölgesinde 3,8 milyon kişi istihdam ediliyordu. 2021 verilerine göre bölgenin ülke istihdamı içindeki payı ise yüzde 13,3 olarak hesaplanıyor. Bölgedeki toplam bina sayısının yaklaşık 2,6 milyon olduğu belirtilirken, bu bina stokunun yaklaşık yüzde 90’ınını mesken, yüzde 6’sını iş yeri ve yüzde 3’ünü kamu binaları oluşturuyor. Raporda, 11 ilde depremden etkilenen konut sayısının 5,6 milyon düzeyinde olduğu belirtilirken, bu rakamın toplam konut stoku içindeki payının yüzde 14,05 düzeyinde bulunduğu kaydedildi.

Bölgenin 2021’de Türkiye genelinde kaydedilen yüzde 11,4'lük ekonomik büyümeye katkısının 0,98 puan olduğu, bu illerin 2022 yılı ihracatı içindeki payının ise yüzde 8,6 olarak hesaplandığı belirtildi.

Rapora göre, depremin Türkiye ekonomisi üzerindeki toplam yükü içinde en önemli bileşeni yüzde 54,9 oranıyla 1 trilyon 73,9 milyar lirayla (56,9 milyar dolar) konut hasarı oluşturuyor.

İkinci ağırlıklı hasar kalemi ise kamu altyapısı ve hizmet binalarındaki yıkımlar. Onun da maliyeti 12,9 milyar dolar civarında. Konut hariç özel kesim hasarı ise 11,8 milyar dolar civarında. Bu kalem içinde imalat sanayi, enerji, haberleşme, turizm, sağlık ve eğitim sektörleri, küçük esnaf ile ibadethanelere ilişkin hasar yer alıyor. Ayrıca sigortacılık sektörü kayıpları ve esnafın gelir kayıpları ile makroekonomik etkiler dikkate alınırsa, felaketin Türkiye ekonomisi üzerindeki toplam yükünün yaklaşık 2 trilyon lira yani 103,6 milyar dolar seviyesinde olduğu tahmin ediliyor. Bu da 2023 yılı milli gelirinin yaklaşık yüzde 9'una denk geliyor.