Ekonomi

DASK'tan nasıl yararlanılır? İşte tüm ayrıntılar

Kahramanmaraş merkezli, 10 ili etkileyen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremler herkesi derinden etkiledi. Bölgede yıkılan binaların yanı sıra çok sayıda hasarlı bina da mevcut halde. Herhangi bir olumsuzluk yaşanmaması adına hasarlı binalara girişlere izin verilmezken, hasar tespit çalışmaları da hızlBuna göre 12 bin 141 binada 66 bin 58 bağımsız bölüm yıkık, acil yıktırılacak, ağır hasarlı olarak belirlendi

Şu ana kadar bölgede 62 bin 869 bina ve 363 bin 656 bağımsız bölüm uzmanlarca incelenmiş oldu. Buna göre 12 bin 141 binada 66 bin 58 bağımsız bölüm yıkık, acil yıktırılacak, ağır hasarlı olarak belirlendi. Tespitlerin 10 günde tamamlanacağı ifade edildi.

Sahada Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ekipleri bu çalışmaları yaparken, Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) da hasar ihbarlarını işleme alıyor. Şu ana kadar 30 bini aşkın ihbar alındı ve hasar ödemeleri de başlamış oldu.

SORGULAMAK İÇİN PLATFORM
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, vatandaşların depremden etkilenen hasarlı yapılarıyla ilgili durumlarını öğrenebilecekleri bir platform hazırladı. Buna göre vatandaşlar, adres ve TC kimlik numaralarını girerek, e-Devlet üzerinden ya da hasartespit.csb.gov.tr adresinden evlerinin hasar durumlarını görebilirler. Tespitler yapılmadan kesinlikle binalara girilmemesi uyarısı yapılırken, tespitler tamamlandıktan sonra hasarsız ve az hasarlı durumdaki evlere girilebileceği; orta hasar, ağır ve acil yıkılacak evlere ise kesinlikle girilemeyeceği belirtildi.

NE ANLAMA GELİYOR?
Hasarsız: Deprem nedeniyle herhangi bir hasar meydana gelmeyen binadır. Binanın kullanılmasında bir sakınca yoktur.

Az hasarlı: Deprem nedeniyle binanın boyasında, sıvalarında ve duvarlarında oluşan ince çatlaklar ile duvarlardan düşen sıvaların olduğu binalardır. Binanın kullanılmasında bir sakınca yoktur.

Orta hasarlı: Deprem nedeniyle binanın duvarlarındaki yarıklar ile taşıyıcı elemanlardaki ince çatlakların olduğu binalardır. Orta hasarlı yapıda taşıma gücündeki azalma giderilmeden (yapı onarılmadan) ya da güçlendirilmeden yapı kullanılmamalıdır. Eşyaların tahliyesi gerçekleştirilebilir.

NE ANLAMA GELİYOR?
Ağır hasarlı: Deprem nedeniyle binanın taşıyıcı elemanlarındaki geniş ve yaygın kesme kırılmalarının/ayrılmaların olduğu binalardır. Ağır hasarlı yapıların onarılmaz taşıma gücü kaybı ve geri (dayanım ve ekonomik açısından) alınamaz hasarları olan binalar olarak tanımlanır.

Acil yıkılacak: Deprem nedeniyle binanın taşıyıcı elamanlarının büyük oranda kalıcı yer değiştirerek kısmen veya tamamen yıkıldığı binalardır. Hiçbir şekilde kullanılması mümkün olmayan bu binaların içine girilemez ve eşyaların tahliyesi gerçekleştirilemez.

İTİRAZ EDİLEBİLİR Mİ?
Hasar tespitlerini, mimar ve mühendislerden oluşan teknik heyet yapıyor. Sonuçlar, e-Devlet üzerinde, hasartespit.csb.gov.tr adresinde, muhtarlıklar ve/veya kaymakamlıklarda 30 gün süre ile ilan edilmek üzere askıya çıkarılacak.

Hasar durumu, adres bilgisi, malik bilgisi ile ilgili itiraz etmek isteyenler, e-Devlet üzerinden hasar tespit sorgulama ve itiraz işlemleri kısmından ya da kaymakamlıklara verecekleri dilekçelerle bina koduyla başvuruda bulunabilirler.
İtiraz sonucunda görevlendirilecek farklı bir teknik heyetçe olay mahalline gidilerek yine gözlemsel bir çalışma olan hasar tespit işlemi gerçekleştirilip; nihai değerlendirme olan itiraz hasar tespiti yapılır.

30 BİN İHBAR GELDİ
Zorunlu Deprem Sigortası’na sahip vatandaşlar hasar bildirimlerini DASK’a Alo DASK 125, e-Devlet ve kurumun web sitesi aracılığı ile iletebiliyor. Selva Eren, kesintisiz şekilde hasar ihbarı almanın yanında diğer kamu kurumlarının yaptığı tespitler doğrultusunda sigortalılardan ihbar gelmesini dahi beklemeden hasar süreçlerini başlatıp ödemelerini gerçekleştirdiklerini söyledi. Eren, “Şu ana kadar tarafımıza ulaşmış 30 bini aşkın hasar ihbarı işleme alınmış olup eksper görevlendirmelerine başladık. Depremin üzerinden henüz 24 saat geçmeden ilk hasar ödememizi gerçekleştirdik ve hasar ödemelerimizi hızla sürdürüyoruz” diye konuştu.

DASK'TAN NASIL FAYDALANILIR?
Zorunlu Deprem Sigortası’na sahip kişiler, sigortasının yaptırıldığı firmaya başvuru yaparak DASK’tan faydalanılabilir. Şu anda ihbar dahi gelmeden sigortalılara destek olunuyor. DASK, 2023 yılında depremde hasar gören evler için ödenecek azami teminat tutarını 320 bin TL’den 640 bin TL’ye çıkardı. DASK’ta 7 risk grubu ve 2 farklı yapı tarzına göre belirlenmiş 14 tarife fiyatı bulunuyor.