DATUR projesinde eğitilen Uzundereliler kendi pansiyonlarını kurdu
Efes'in finansman sağladığı, UNDP'nin desteklediği DATUR projesinde, Ege'de pansiyon gezdirilerek eğitilen Uzundereliler kendi pansiyonlarını kurdu
Erzurum'da Uzundereli Ali Pehlivan'la (Ali Koçak) SSK emeklisi, eski gemici Rıza Amca (Rıza Özsoy) pansiyonculuğa soyundu. Pehlivan'la Rıza Amca'nın ‘hayatta aklımıza gelmezdi' dedikleri işe onları teşvik eden; Efes Bira Grubu'nun, BM Kalkınma Programı (UNDP) ile Turizm Bakanlığı'nın desteğini alarak giriştiği Doğu Anadolu Turizm Geliştirme Projesi (DATUR) oldu.
Rıza Amca'nın karısı Nezihe Teyze'yle birlikte kurduğu pansiyon artık müşteri kabul ediyor. 24 Temmuz itibarıyla son müşterisi Anadolu Grubu'nun patronu Tuncay Özilhan, Efes Bira Grubu Türkiye Bölge Başkanı Semih Maviş, UNDP yetkilisi Ulrike Richardson'du.
Rıza Amca, yardımcılarıyla servis yaptıktan sonra, sahneye alkışlarla yemekleri hazırlayan pansiyonun aşçısı Nezihe Teyze çıktı. Yöresel yemekler konusunda bir kitap hazırlığına başlayan Nezihe Teyze, sunduğu yemekler hakkında ayrıntılı bilgi sundu.
Kaza geçirince...
Efes kafilesini ağırlayan ikinci isim Uzundereli Ali Koçak'tı. Ali Koçak, gerçek bir pehlivan. 68 kiloda Türkiye şampiyonluğu, uluslararası dereceleri var. Almanya'da 2 yıl bir kulüpte güreşmiş. Para kazanmış ama talihsiz bir kazada yürüyemez olmuş.
Pehlivanlarıyla ünlü köyüne dönüp baba ocağına bağlanınca balık çiftliği kurmuş. Pansiyonculuğa başlayıp turizme girmesi konusunda ise onu DATUR Projesi'nin danışman hocası Prof. Dr. Erol Çakmak cesaretlendirmiş. Pansiyonunda 40 kişi ağırlarken, “Erol Hoca, sağolsun bizi bu konuda yönlendirdi” diyor.
Pansiyoncu eğitimi
Efes'in parasal destek sağladığı DATUR projesinde kimseye bir kuruş verilmemiş aslında. Yapılan tek şey ‘balık tutmayı öğretmek.' Bölgede pansiyoncu adaylarını eğitmek için alıp Ege ve Akdeniz pansiyonlarını gezdirmişler. Pansiyonculuk nasıl yapılır yerinde anlatmışlar. Eğitim dönüşü katılımcılar harekete geçerek kendi pansiyonlarını kurmuş. Pehlivan, şu sıralar çok şık bir pansiyon yatırımı yapıyor.
Projenin yarattığı hareketlilikle Uzundere, Bağbaşı, İspir, Yusufeli ve Ayder'i kapsayan Çoruh Vadisi'nde 18 yeni pansiyon devreye girmiş.
Kelebek, ayı, kuş turları
2007'de başlayan projede Uzundere ve Çoruh Vadisi'nin, alternatif turizm bölgesi olarak hareket kazanması amaçlanıyor. Efes Bira, 1.5- 2 milyon dolar harcamış.
Halk turizmden gelir elde etmeye başlamış. Projeyle turizme girenler 200 bin dolar kazanmış. Başı örtülü yaşlı, genç kadınlar, el emeği göz nuru ürünlerini pazarlamaya başlıyor. Bölge halkının projeyi benimsediğinin bir işareti daha var. DATUR konvoyunu her yerde, hemen herkes, projenin sembolü Sadri Alışık'ın ünlü selamıyla karşılıyor, uğurluyor.
Bölgede kuş, ayı ve kelebek gözlem turları başlamış. Rehber Egemen Çakır, 30 kişilik bir yabancı grubu ağırladıklarını, bu turistlerin kişi başı 1.600 euro'ya bir hafta boyunca kelebek gözlediğini anlatıyor. Çakır, “Bir haftada 145 farklı türü izlediler. Bu rekor. Çoruh Vadisi'nde 200 farklı tür kelebek var” diyor.
Ayı gözleme turunun fiyatı da 1000 euro.
Özilhan: Daha büyük projelere ilham olsun
Anadolu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tuncay Özilhan, “DATUR projesinden kriz var diye vazgeçmedik. Krizler makul ve ayağı yere basan önerilere en çok ihtiyaç duyduğumuz dönemler. Efes Pilsen, kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetlerinde turizme önem veriyor.
Bölgelerimizin doğaya, tarihe ve kültüre saygılı bir anlayışla geliştirilen projelerle kalkınabileceğini gözler önüne sermeye çalışıyoruz. Çoruh Vadisi'nde başlattığımız DATUR projesinin, çok daha büyük ve geniş kapsamlı bir kalkınma projesine ilham kaynağı olacağına inanıyorum” dedi.
Efes Bira Grubu Türkiye Başkanı Semih Maviş de “Muhafazakâr olarak bilinen Doğu insanı, evini pansiyon olarak yabancı turistlere açmaya başladı. Yöre gençleri, verilen eğitimlerin etkisiyle turizmde aktif görev alır oldu. İlk kez ‘Çoruh Vadisi Kuşları' kitabı basıldı ve ‘Kuş Gözlem Festivali'yle turist sayısında önemli artış sağlandı. 2009 bahar sezonunda bölgeye gelen rafting gruplarının sayısı yüzde 200 arttı. Bunlar DATUR'un ilk mütevazı sonucu” dedi.
Kılıçkayalılar çalışıyor
Kılıçkaya, Yusufeli'nin bir beldesi. Emekli öğretmen Zeliha Yıkıcı (sağda) ile belediye başkanı Erdoğan Gazihan'ın önderlik ettiği Kılıçkaya Kalkınma Derneği turizm odaklı çalışma yapıyor. Aros Festivali düzenleyen Kılıçkayalılar, 30 kişilik Hollandalı grubu köylerinde, evlerinde ağırlamışlar. Ambar Evler projesini geliştirmişler. Köy çocuklarını rehberlik konusunda eğitmişler.
Neler yapıldı?
- Yabani meyve ve botanik envanteri çıkarıldı. 102 kişiye bölge florası konusunda eğitim verildi.
- Çoruh Vadisi Kuşları kitabı bastırıldı. Kuş Gözlem Festivali düzenlendi.
- Trekking rotaları belirlendi. 23 yerel genç rehberlik için eğitildi.
- Türkiye'nin ilk dağ bisikleti parkuru oluşturuldu, haritaya işlendi.
- Dünya Rafting Federasyonu, 2010 Resmi Avrupa Şampiyonası'nı 35 ülkenin katılımıyla Türkiye'de yapaya karar verdi.
- İlk ayı gözlem ve kelebek turları gerçekleşti.
İbrahim Ekinci/Milliyet
Konuyla ilgili basında yer alan diğer haberler
Efes, Çoruh'a 2 milyon dolar yatırdı, 1600 Euro'ya kelebek turları başladı
Efes, Çoruh'a 2 milyon dolar yatırdı, 1600 Euro'ya kelebek turları başladı
Efes Bira Grubu, UNDP ile Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın da desteğiyle, Çoruh Vadisi'nde Doğu Anadolu Turizm Geliştirme Projesi'ne (DATUR) 2 yılı aşkın sürede 2 milyon dolara yakın “sosyal sorumluluk harcaması” yaptı. Vadide ilk kez kişi başı 1600 Euro'ya ‘kelebek turu' bile başladı, evler pansiyona dönüştü. Bölge halkı turizmden bir yılda 200 bin lira ek gelir sağladı.
ANADOLU Holding'e bağlı Efes Bira Grubu'nun, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ile Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın da desteğini alarak giriştiği Doğu Anadolu Turizm Geliştirme Projesi (DATUR), bölge halkı için meyve vermeye başladı. Efes Bira Grubu, 2007 yılında başlayan proje kapsamında bugüne kadar bölgede turizm ve kültürel zenginliklerin ortaya çıkarılması ve halkın bu yönde eğitimine
2 milyon dolarlık harcama yaptı. Böylelikle Çoruh Vadisi, alternatif turizm bölgesi olarak hareket kazandı. Bölge halkı, canlanan turizmle birlikte yılda 200 bin liralık “yeni gelir” elde etmeye başladı.
Kelebek, ayı, kuş turu
Efes Bira Grubu ile UNDP'nin önderlik ettiği DATUR projesi kapsamındaki çalışmalara Atatürk Üniversitesi İktisat Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Erol Çakmak danışman, dağcılık ve kampçılık rehberi Egemen Çakır'ın da başında yer aldığı bir ekip saha yöneticisi olarak görev aldı. Projenin yarattığı hareketlilikle birlikte Uzundere'den İspir'e, Yusufeli'ne uzanan Çoruh Vadisi'nde 18 yeni pansiyon devreye girdi. Bölgede bir yandan “kuş gözleme” turları hareket kazanırken, buna ‘ayı gözleme' ve ‘kelebek izleme' turları da eklendi. Ayı gözleme turlarına katılmak isteyen yabancı turistler, kişi başına 1000 Euro'luk harcamayla yola çıkar oldu. Bölgeye geçtiğimiz günlerde ilk kez ‘kelebek izleme turu' da gerçekleşti.
1600 Euro'ya 145 kelebek
DATUR saha görevlisi ve rehber Egemen Çakır'ın aktardığı bilgiye göre, Çoruh Vadisi'ne geçtiğimiz günlerde gelen 30 kişilik bir yabancı turist grubu, kişi başına 1600 Euro'luk harcamayla bir hafta boyunca kelebekleri izledi. Ekip, bir hafta içinde 145 farklı kelebek türünü izleme olanağı buldu. Egemen Çakır, aynı grubun bir süre önce İspanya'da katıldığı bir turda 130 farklı tür kelebek izleyebildiğini belirterek, “Aslında Çoruh Vadisi'nde 200 farklı tür kelebek görebilmek mümkün. Kelebek izleme açısından dünyanın sayılı noktalarından birine sahibiz” dedi.
200 bin liralık gelir
Efes Bira Grubu Türkiye Bölge Başkanı Semih Maviş, 2 yılı biraz aşan sürede bölgede zihniyet değişikliğinde etkili olduklarını ifade ederek, şunları söyledi: “Muhafazakar olarak bilinen Doğu Anadolu insanı, evini pansiyon olarak yabancı turistlere açmaya başladı. Yöre gençleri, verilen turizm eğitimlerinin de etkisiyle turizm sektöründe aktif görev alır oldu. Türkiye'de ilk kez ‘Çoruh Vadisi Kuşları' kitabı basıldı ve ‘Kuş Gözlem Festivali'yle turist sayısında önemli artış sağlandı. 2009 bahar sezonunda bölgeye gelen rafting gruplarının sayısı yüzde 200 arttı. Bütün çabalar sonucunda bölge insanımız şimdilik 200 bin liranın üzerinde ek turizm geliri elde etti. Bu, DATUR'un ilk mütevazı ama olumlu sonucu oldu.”
Her taraf ‘Turist Ömer'le donatılmış
EFES Pilsen, DATUR projesi kapsamında Çoruh Vadisi'ni alternatif turizm bölgeleri arasında ön sıralara çıkarmak için, “Şimdi herkes turizm elçisi, gelecek turizmde” sloganını benimsemiş. Sadri Alışık'ın ünlü “Turist Ömer” tiplemesini de, bölgedeki afişlerinde önemli görüntü unsuru olarak kullanmış.
Daha kapsamlı projelere ilham olsun halkımızın refahı artsın
ANADOLU Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tuncay Özilhan, yüzyılın küresel çapta en büyük krizine rağmen Efes Pilsen olarak 2007'de DATUR'la başlattıkları kurumsal sosyal sorumluluk projesinden vazgeçmediklerine dikkat çekerek, şu değerlendirmeyi yaptı: “Krizler, gerçekçi ve akılcı analizlere, doğru tespitlere, makul ve ayağı yere basan önerilere en çok ihtiyaç duyduğumuz dönemler. Küresel ya da yerel ekonomiye hareket getirecek, istihdam yaratacak projelerin ayrım gözetmeden desteklenmesi gerekir. Artık bir dünya markası olan Efes Pilsen, kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetlerinde turizm sektörüne ayrı bir önem veriyor. Bölgelerimizin doğaya, tarihe ve kültüre saygılı bir anlayışla geliştirilen projelerle kalkınabileceğini, insanımızın refah içinde yaşayabileceğini gözler önüne sermeye çalışıyoruz. Çoruh Vadisi'nde başlattığımız DATUR projesinin, çok daha büyük ve geniş kapsamlı bir kalkınma projesine ilham kaynağı olacağına inanıyorum.”
Tarihi eserler ve doğal güzellik resimli 74 panoyla tanıtılıyor
DATUR projesi kapsamında Çoruh Vadisi'ndeki tarihi, kültürel varlıklar ve doğal güzelliklerin tanıtımı için resimli yönlendirme panoları yerleştirildi. DATUR Saha Görevlisi Egemen Çakır, Öşvank Kilisesi'ne giderken, yol ayrımına konulan tabela sayesinde kiliseye yönelen turist sayısında yüzde 30 artış olduğunu vurguladı.
Kimseye kredi vermedik işi öğretip yönlendirdik
ERZURUM Atatürk Üniversitesi İktisat Bölümü Öğretim Üyesi ve DATUR'un Danışmanı Prof. Erol Çakmak, şu bilgileri verdi: “DATUR projesi kapsamında bölge halkını turizme çekebilmek için kredi ya da hibe para vermek yoluna gitmedik. Biz başta ev pansiyonculuğu olmak üzere işi öğrettik. Evlerin pansiyona dönüşebilmesi için yol gösterdik. Örneğin, iki katlı bir evse, ikinci katını pansiyona çevirttik. Şimdi Çoruh Vadisi'nde 18 tane ‘ev pansiyon' devreye girmiş durumda.”
Çoruh Vadisi'nde ne yapıldı, ne oldu
Bölgede yabani meyve ve botanik konusunda envanter çıkarıldı. İspir ve Uzundere'de 102 kişiye bölge florası konusunda eğitim verildi.
Türkiye'de ilk kez “Çoruh Vadisi Kuşları” kitabı bastırıldı. 2007'de İspir'de ilk “Kuş Gözlem Festivali” düzenlendi. Üçüncü festival eylülde Uzundere'de yapılacak.
Uzundere-İspir-Yusufeli-Ayder (Çamlıhemşin) arasındaki patikalar birleştirilerek, örümcek ağı şeklinde trekking tur rotaları belirlendi. 23 yerli genç bu konuda rehberlik için eğitildi.
Uzundere-Bağbaşı-İspir-Yusufeli-Ayder arasında Türkiye'nin ilk dağ bisikleti parkuru oluşturulup, haritaya işlendi. Dağ bisikleti meraklılarının bölgede kalış süresi yüzde 400 uzadı.
Rafting gruplarının sayısında yüzde 200 artış oldu. Dünya Rafting Federasyonu, 2010 Resmi Avrupa Şampiyonası'nı 35 ülkenin katılımıyla Türkiye'de yapmaya karar verdi.
Bölgenin ilk ayı gözlem turları bu yıl gerçekleşti. Aynı şekilde ‘kelebek turları' da devreye girdi.
Vahap MUNYAR/Hürriyet
Turizme 'kelebek gözleme' dopingi
Efes Pilsen'in desteğiyle Çoruh Vadisi'nde yürütülen DATUR projesiyle alternatif turizm geliştiriliyor.Bu kapsamda kelebek, ayı, kuş gözlemeye yönelik turlar da düzenleniyor. Kelebekler için gelenler kişi başına 1500-1600 euro kazandırıyor...
Anadolu Grubu'na bağlı Efes Pilsen, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı işbirliğiyle Erzurum, Artvin gibi illerin kesişme noktasındaki Çoruh Vadisi'nde, 2007'den buyana yürütülen Doğu Anadolu Turizm Geliştirme Projesi (DATUR) olumlu sonuçlar vermeye devam ediyor.
18 PANSİYON AÇILDI
Bölgeye düzenlenen gezide verilen bilgiye göre sadece 2008'de; açılan pansiyonlarda konaklayanlardan, kelebek, ayı, kuş gözlemeye dayanan turlara katılanlarından, rafting için gelenlerden elde edilen ek gelir 220 bin lira oldu. Bunun 2009'da daha da yüksek olması bekleniyor. Bölgede yerel girişimciler tarafından 18 yeni pansiyon açılırken, yapılan acenta bağlantıları ve tanıtımlarla 1400'den fazla turistin bölgeye gelmesi sağlandı.
SÜREKLİLİK ÖNEMLİ
DATUR'un bu açıdan dikkat çekici bir özelliği de var. Proje kapsamında girişimcilere parasal teşvik verilmiyor. Onun yerine alternatif turizm alanları tanıtılıyor, pansiyonculuğun nasıl yapıldığını göstermek için güneydeki tatil bölgelerine tanıtım gezileri düzenleniyor, eğitimler veriliyor, afiş, broşür gibi tanıtıcı materyaller sağlanıyor ve turizm fuarlarında standlar açılıyor. Böylece, girişimciler, kendi güçleri oranında yatırıma teşvik ediliyor.
Bu yöntemle ilgili olarak Efes Pilsen Pazarlama Direktörü Dilek Başarır, “Biz balık tutmayı öğretiyoruz” derken, DATUR Proje Danışmanı Prof. Dr. Erol Çakmak, şu yorumu yaptı: “Biz mevcudu en iyi nasıl kullanırız onu anlatıyoruz. Ayrıca kapasite geliştirmenin gelirin sürekliliği açısından önemini vurguluyoruz.” Başlatılan alternatif turizm kanallarının geliri artırıcı etkisi, düzenlenen turların bedellerinde de görülüyor.
KELEBEK ZENGİNLİĞİ
DATUR Saha Sorumlusu Egemen Çakır'ın verdiği bilgiye göre kelebek gözlemek için 10-12 günlük turla gelen bir kişi 1500-1600 euro, ayı gözlemek için gelenler uçak hariç 1000 euro ödüyor. Çakır, “Örneğin kelebekler için bu yıl 28 yabancı turist geldi ve bir haftada 145 değişik kelebek gördü. Bu bir rekor. Tanındıkça gelenler artacak” dedi.
Serhat ALİGİL/Bugün
EFES destek verdi Çoruh Vadisi yeni turistik nokta oldu
Çoruh Vadisi'ni alternatif turizm rotasına alan Efes Pilsen, bölge halkına bir yılda 200 bin TL kazandırdı. Gençlerin rafting hocası, ev kadınlarının pansiyoncu olduğu Erzurum ve Artvin bölgesinde 18 turistik tesis açıldı
Efes Pilsen'in, Doğu Anadolu Turizm Geliştirme Projesi (DATUR) kapsamında 2 yıldır destek verdiği Çoruh Vadisi alternatif turizmin önemli duraklarından biri olma yolunda ilerliyor. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ile birlikte yürütülen çalışmalar sonucunda Erzurum'un kuzeyi ve Artvin'in güney bölgelerini kapsayan Çoruh Vadisi'nde 18 yeni tesis açıldı, bölgeye geçen yıl 1.400 turist geldi ve yöre halkı 200 bin TL'lik gelir elde etti. Deniz, kum, güneş turizminin aksine kelebek ya da ayıları doğal ortamlarında görebilmek, rafting yapabilmek için kişi başına minimum 1.000 euro harcayan turistlerin de rotasına giren bölgeye Anadolu Grubu Başkanı Tuncay Özilhan, yardımlarını devam ettireceği müjdesini de verdi. Projeye destek vermek için Tuncay Özilhan, Anadolu Grubu'nun 15 kişilik yönetim kurulu üyesi ve Efes Pilsen yöneticileriyle birlikte Çoruh Vadisi'ni ziyaret etti. İki ayda bir düzenlenen yönetim kurulu toplantısını da Çoruh Vadisi'nde gerçekleştiren Özilhan, krize karşın sosyal sorumluluk projelerine devam edeceklerini söyledi. Erzurum'da düzenlenen basın toplantısında konuşan Özilhan, 'Küresel ya da yerel ekonomiye hareket getirecek, istihdam yaratacak projelerin ayrım gözetmeden desteklenmesi gerektiğini düşünüyorum. Doğu Anadolu'nun sahip olduğu turizm potansiyelini gördüğümüzde yeterince kalkınmamış olmasını içimize sindiremedik. Efes Pilsen markamızın verdiği destekle projenin bölge insanını daha iyi yaşam şartlarına kavuşturacağına, yaratılacak yeni iş imkanlarıyla yerini, yurdunu terk etmeden kurtaracağına inanıyoruz' dedi.
RAFTİNG %200 BÜYÜDÜ
Toplantıda projenin ayrıntılarıyla ilgili bilgi veren Efes Bira Grubu Türkiye Bölge Başkanı Semih Maviş ise 2 yıl sürmesi planlanan projeye yıllık 750 bin dolarlık katkı yaptıklarını açıkladı. 2 yıl sonunda 18 yeni tesis açıldığını, 10 acentanın yöreye tur düzenlemeye başladığına
dikkat çeken Maviş, '2008'de yöre insanı 200 bin TL gelir elde etti, bu yıl rakamın çok daha fazla olmasını bekliyoruz' dedi. Maviş, 'Güney ve Ege dışında muhafazakar olarak nitelendirilen, turizmin yapılması zor gibi görülen bu yörede insanların iş, aş elde ettikçe bu işe nasıl gönül verdikleri görülecek' diye konuştu. Bölgede yaşayan insanların turizm konusunda eğitim aldıklarını, gençlerin trekking, rafting gibi doğa sporları uzmanı haline geldiklerini belirten Maviş, 'Çalışmalarımızın meyvesini alıyoruz. Örneğin Çoruh dünyanın en iyi ikinci rafting rotası olarak biliniyor. Tanıtımların ardından rafting grubu sayısı yüzde 200 arttı. Dünya Rafting Federasyonu 2010 Avrupa Şampiyonası'nı 35 ülkenin katılımıyla Türkiye'de yapmaya karar verdi' dedi.
Milli güreşçi otel işletiyor
Proje dahilinde Uzundere ve Yusufeli'nde ev pansiyonculuğunun geliştirilmesi için Antalya ve Kapadokya'da 1 hafta yerinde inceleme yapan ve eğitim alan yöre halkının çabaları sayesinde Uzundere'de 5 pansiyon açıldı ve 40 odaya ulaşıldı. Örneğin yenilmeyen pehlivanlarıyla ünlü Erzurum'un Pehlivanlı Beldesi'nde 68 kiloda yıllarca mücadele veren eski güreşçi Ali Koçak projeyle birlikte artık turizmci olmuş. Projenin bir diğer ayağı ise bölge kadınlarının ekonomiye kazandırılmasını amaçlıyor. Yörede yetişen çok sayıda organik ürünü paketleyip pazara sunmaya hazırlanan ev kadınları da dernekler altında örgütleniyor. Kadınlar, 'Bölgemizde yetişen her şey organik, yüzyıllardır gübre kullanılmıyor. Biz de bu ürünlerimizi büyük kentlerde satmak için çalışıyoruz' diyor.
Ayı görmek 1.000 Euro
DATUR'la birlikte Çoruh Vadisi'nin kelebek ve ayı gözlem turları konusundaki potansiyeli de ortaya çıktı. Projenin koordinatörlüğünü yapan Egemen Çakır ve Prof. Dr. Erol Çakmak, bu yıl Hollanda ve İngiltere'de iki ayrı turizm fuarına katıldıklarını belirterek kuş gözlemeye gelen turist sayısında ciddi artış olduğunu anlattı. Eylülde bölgede Kuş Gözleme Festivali düzenlenecek. Yusufeli-İspir'de sayıları 3 bini bulan ayıları doğal ortamında gözlemek için ise turistlerin harcadığı para ulaşım hariç 1.000 Euro.
Esin GEDİK/Akşam
Doğu'nun geri kalması içine sinmedi rafting'le turizme can verdi
Efes Pilsen'in Doğu Anadolu Turizm Geliştirme Projesi, bir bölgenin doğru bir proje ile nasıl hayat bulabildiğinin örneği oldu
Tuncay Özilhan'ın “Doğu'nun kalkınamamışlığı içimize sinmedi” sözleriyle başlattığı bu destek yöre insanına 18 yeni tesis, 1.400 turist ve 200 bin TL'lik ek gelir olarak döndü. Çoruh Vadisi‘ne rafting için gelenlerin sayısı yüzde 200 artınca bölge 2010 Avrupa Rafting Şampiyonası'nın evsahibi olma hakkını kazandı
Efes Pilsen'in, Doğu Anadolu Turizm Geliştirme Projesi (DATUR) dahilinde 2 yıldır destek verdiği Çoruh Vadisi'nde, 18 yeni tesis açılırken 2008'de yöre insanı da gelen bin 400 turistle 200 bin TL'lik ek gelir elde etti. Anadolu Grubu Başkanı Tuncay Özilhan, deniz, kum, güneş turizminin aksine kelebek ya da ayıları doğal ortamlarında görebilmek, rafting yapabilmek için kişibaşına minimum 1.000 euro harcayan turistlerin de rotasına giren bölgeye yardımlarının devam edeceği müjdesini verdi. Projeye destek vermek için Başkan Özilhan, 15 kişilik yönetim kurulu takımını da yöreye getirerek 2 ayda bir düzenlenen yönetim kurulu toplantısını da Çoruh Vadisi'nde gerçekleştirdi. Yönetim Kurulu'nun tam kadro katıldığı bu ilginç toplantı mekanında krizin geldiği nokta ve grubun pazardaki faaliyetleriyle ilgili gelişmeler masaya yatırıldı.
İstihdam desteklensin
Krize rağmen kurumsal sosyal sorumluluk projelerinden vazgeçmediklerine dikkat çeken Özilhan, “Küresel ya da yerel ekonomiye hareket getirecek, istihdam yaratacak projelerin desteklenmesi gerektiğini düşünüyorum. Doğu Anadolu'nun sahip olduğu turizm potansiyelini gördüğümüzde yeterince kalkınmamış olmasını içimize sindiremedik. Efes Pilsen markamızın verdiği destekle projenin bölge insanını daha iyi yaşam şartlarına kavuşturacağına, yeni iş imkanlarıyla yerini, yurdunu terk etmeden kurtaracağına inanıyoruz” dedi.
Yıllık 750 bin $ katkı
Efes Pilsen, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ile Kültür ve Turizm Bakanlığı işbirliğiyle gerçekleştirilen DATUR Projesi'nde gelinen noktayı yerinde incelemek üzere Anadolu Grubu Yönetim Kurulu Çoruh Vadisi'ne giderken burada konuşan Efes Bira Grubu Türkiye Bölge Başkanı Semih Maviş, 2 yıl sürmesi planan projeye yıllık 750 bin dolarlık katkı yaptıklarını açıkladı. 2 yıl sonunda gelinen noktada 18 yeni tesis açıldığını, 10 acentanın yöreye tur düzenlemeye başladığına dikkat çeken Maviş, 2008'de yöre insanının 200 bin TL gelir elde ettiğini, 2009'de bu rakamın daha artacağını belirtti.
DATUR'u çok sayıda alternatif arasından seçtiklerini ve uzun soluklu olarak baktıklarını aktaran Maviş, “Türkiye'de bugüne kadar turizm yatırımları hep Güney ya da Ege'ye yapıldı ama biz farkındalık yaratmak istedik. Turizmin yapılması zor gibi görülen bu yörede insanlar iş, aş elde ettikçe bu işe nasıl gönül verdikleri görülecek” diye konuştu.
Gelen rafting grubu sayısı % 200 arttı
Projeyle Çoruh Vadisi'nin alternatif turizm bölgesi olmasının hedeflendiğini anlatan Maviş, bu yıl bölgeye gelen rafting gruplarının yüzde 200 artırıldığını, Dünya Rafting Federasyonu'nun 2010 Resmi Avrupa Şampiyonası'nı 35 ülkenin katılımıyla Türkiye'de yapmaya karar verdiğini ifade etti.
Maviş şöyle devam etti: “Türkiye'de ilk kez Çoruh Vadisi Kuşları kitabı basıldı ve düzenlenen 'Kuş Gözlem Festivali'yle turist sayısı artırıldı. Trekking rotaları belirlendi, dağ bisikleti parkurları oluşturuldu, bu faaliyetlere yönelik tur organizasyonlarında artış oldu. Ayı gözlemi ve kelebek turları için jeep safariler düzenlendi. Bölgenin ilk ayı gözlem turları bu yıl gerçekleşti. Yöre insanına eğitimler verildi.”
Antalya'da yerinde inceleme yapıp pansiyonculuğu öğrendiler
Proje dahilinde Uzundere ve Yusufeli'nde ev pansiyonculuğunun geliştirilmesi için Antalya ve Kapadokya'da 1 hafta yerinde inceleme yapan ve eğitim alan yöre halkının çabaları sayesinde Uzundere'de 5 pansiyon açıldı ve 40 odaya ulaşıldı. Aynı hareketlilik Çoruh Vadisi'nin diğer beldelerinde de görülürken bu hareketliliğe yöre insanına da farklı bir bakış açısı kazandırmış. Yenilmeyen pehlivanlarıyla ünlü Pehlivanlı ilçesindeki 68 kiloda yıllarca mücadele veren eski güreşçi Ali Koçak, bugünlerde artık turizmde varolmanın peşine düşerken Vadi'deki kadınlar da el emeklerini ekonomiye kazandırıyor.
Turistler bir ‘ayı' görmek için 1.000 euroyu gözden çıkarıyor
DATUR'la birlikte Çoruh Vadisi'nin kelebek ve ayı gözlem turları konusundaki potansiyeli de ortaya çıktı. İspanya'daki turlarda rekor seviyede 138 kelebek türü gözlenirken Çoruh Vadisi'nde geçtiğimiz haftalarda bu rakam 145'e çıktı. Bu kelebekleri görmek için yurtdışından gelen turistler 12-16 günlük süre için 1.650-2.000 euro öderken Yusufeli-İspir'de sayıları 3 bini bulan ayıları doğal ortamında gözlemek için ise turistlerin harcadığı para ulaşım hariç 1.000 euro düzeyinde bulunuyor.
Hale TÜZÜN/VATAN
1.5 milyon dolarlık yatırım Çoruh Vadisi'ni turizm merkezi yaptı
Efes Pilsen'in Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ve Kültür ve Turizm Bakanlığı işbirliği ile iki yıl önce başlattığı Doğu Anadolu Turizm Geliştirme Projesi (DATUR), Çoruh Vadisi'ni turistlerin yeni uğrak noktası haline getirdi. Projeye 2 yılda toplam 1.5 milyon dolar kaynak aktarıldı. Eski milli güreşçilerden Ali Koçak, proje kapsamında Erzurum'un Tortum ilçesi Pehlivanlı köyünde alabalık çiftliği ve dinlenme tesisi kurdu. Pehlivanlı Dinlenme Tesisleri'nde şimdiye dek 100 turist ağırlayan Koçak "Rusya'da Erzurumlu birinden vadinin fotoğraflarını gören bir Çinliyi ağırladık. Yine geleceğini söyledi. Tanıtım desteği de sağlanırsa, bölgenin alternatif turizmin yeni merkezi olacağına inanıyoruz" dedi.
DATUR ile evler pansiyona dönüştü
* Efes Pilsen projeye yıllık 750 bin dolar kaynak ayırdı.
* Pansiyonculuk eğitimi için bölge insanına Akdeniz ve Ege'de gözlem yaptırıldı.
* Eğitim sonrasında Çoruh Vadisi'nde bir yılda 18 yeni pansiyon hizmete girdi.
* Bölge bin 400 yerli-yabancı turist çekti, 200 bin TL turizm geliri elde edildi.
* Çoruh Nehri ve Barhal Çayı'nda rafting turları organize edildi.
* Ayı Gözlem Turu için ulusal ve uluslararası turlarla bağlantıya geçildi.
Sabah