Değer artışında safi kazanç nasıl tespit edilir?

İktisap tarihinden itibaren 5 sene içerisinde elden çıkarılan taşınmazdan elde edilen kazanç değer artış kazancı vergisine tabi tutuluyor. Vergilendirilecek kazanca "safi değer artışı" deniliyor. Peki, değer artışında safi kazanç nasıl tespit edilir?

Değer artışında safi kazanç nasıl tespit edilir?

Gelir vergisi kanunu gereğince iktisap tarihinden itibaren 5 sene içerisinde elden çıkarılan taşınmaz mallardan elde edilen kazanç değer artış kazancı vergisine tabi tutuluyor.

Değer artış kazancında vergilendirilecek kazanca "safi değer artışı" deniliyor. Peki, değer artışında safi kazanç nasıl tespit edilir?

Değer artışında safi kazancın tespiti..

Değer artışında safi kazanç, elden çıkarma karşılığında alınan para ve ayınlarla sağlanan ve para ile temsil edilebilen her türlü menfaatlerin tutarından aşağıdaki indirimlerin düşülmesi suretiyle bulunmaktadır.

Mal ve hakların elden çıkarılması sonucunda elde edilen değer artış kazancından indirilebilecek giderler;

— Elden çıkarılan mal ve hakların maliyet bedeli,

— Elden çıkarma dolayısıyla yapılan ve satıcının üzerinde kalan giderler ve ödenen vergi ve harçlar.

Maliyet bedelinin tespit edilememesi halinde maliyet bedeli yerine; Vergi Usul

Kanunu hükümlerine göre Takdir Komisyonunca tespit edilecek bedel esas alınacaktır.

Mal ve hakların elden çıkarılmasında iktisap bedeli, elden çıkarılan mal ve

hakların, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Türkiye İstatistik Kurumu'nca

belirlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artış oranında artırılarak tespit edilecektir.

Mal ve hakların elden çıkarılmasında iktisap bedelinin üretici fiyat endeksindeki

artış oranında arttırılabilmesi için, alış ve satış tarihleri arasındaki sürede endeksteki artış oranının %10 veya üzerinde olması gerekmektedir.

Örnek..

Bay (D), 16.04.2006 tarihinde 5.000 TL'ye satın aldığı bir araziyi Bay (E)'ye 24.02.2010 tarihinde 15.000 TL'ye satmıştır. Buna göre, Bay (D) araziyi 01.01.2007 öncesinde satın aldığı ve alış tarihinden itibaren dört tam yıl geçmeden satmış olduğundan dolayı, elde ettiği kazanç değer artış kazancı olarak vergiye tabi olacaktır.

Arazinin satın alındığı aydan bir önceki ay olan Mart 2006'da ÜFE endeksi 125,33, elden çıkarıldığı aydan önceki ay olan Ocak 2010'da ÜFE endeksi 166,52'dir. 

Endeksleme oranının ilgili dönemde %10'un üzerinde artmış olduğu görülmektedir. (166,52 - 125,33 / 125,33 = %32,86 )

Arazinin endekslenmiş maliyet bedeli (5.000 x 166,52 / 125,3 =) 6.643,26 TL olarak hesaplanmaktadır. Bay (D) arazisini elden çıkarma karşılığında toplam 15.000 TL hasılat elde etmiştir. Bu durumda elde edilen değer artış kazancı (15.000 - 6.643,26 =) 8.356,74 TL'dir. 2010 yılında elde edilen bu kazancın 7.700 TL tutarı gelir vergisinden istisna olduğundan dolayı beyan edilecek değer artış kazancı (8.356,74 - 7.700 =) 656,74 TL'dir.

Miras kalan tapunun satışında gelir vergisi ödenir mi?

Işıl Seren KESKİN/Emlakkulisi.com